गन९। असस टतग्रन्ववाः = ५ ५ = ^ ~ ५ ५ न ॥ ~~ ~+ ~ ~ ~ ^ ॥ कि किक, रन्ता ४ (- वे° शा० सं० रा० सरस्वतीश्रषणकिंनवहेकरो-. पाहवामनशाचिभिः छतः = शः । >> ` दगपणमासप्रकाशः । ˆ ` तस्य : [ प्रथमो भागः ३ तयतत्रापयुक्तापस्तम्बसूत्ररामाण्डाररभीतभूतस्वामिभाष्यटस्या दतथणीतसृत्रदीपिकया च सकषशितः। एतदपस्तक्र शा० म श्रौमदपारश्रौतम्मातकमपारावारपारीगरह्‌।नगट गरामनिवापिभित्रद्श्चीरामदीक्षितैः धरो धितम्‌ | त्च दी० एु० दस्युपपदषथारिभिः विनायक मणेश्च आपटे ₹त्यतः पुण्यार्यपत्तने क अआनन्द्‌श्रमदद्रणादर्स आ यपताक्षरमुद्रभित्वा प्रकाशचैतम्‌ । शाछिवाहनककान्या; १८४६ चिस्ताब्दाः १९२४ ८ भस्य सम॑ऽधिकारा राजशाक्तनादुप्तारेण स्वायन्तीछृताः ) मूर्यं पादोनरूपक सपकभू ६५१२ ॥ । + ५ ~ ^ ममाते ताकतवर = भ्ल = यणो तिः वयुन्ननरन वह 1 0009. 1 ५५५ (न क प ह + - 4 दरोपुणमसप्रयोगसेभारस्मरणम्‌ । संभारनाम अरन्यागारम्‌ अगन्यायतनम्‌ जायापती चदतिविज्‌१ छदकम्‌ दमोसनम्‌ रावा, दभाः य ज्ञियकाष्टानि पटाशश्चाखा अआसिदः दममुष्टयः र₹ञ्जुद्रयम्‌ परिधयो बाहमात्रा, अरत्निना सामिधंन्य+ आघःरसमिद्द्रयमू अनूयाजस्मित्‌ परिवासनश्चक्म्‌ सवत्सा; षड्‌ गावः दरा गोश द्धि स्फ्यः कपालानि अभिदोत्रह्वण शतन _ कृष्णाननम्‌ अस्या न्न पयोजनम्‌ विहाराचभम्‌ । अभ्स्थापना्थप्‌ । कृमानुष्टानाथंम्‌ । याजनाथम्‌ । आचमनाद्यथेम्‌ । ˆ उपवेशनायंम्‌ । _ अग्निप्रणयनाचथम्‌ः। पविनाद्ययम्‌ | अध्रिसभिन्धनाद्यथम्‌ । षत्सापाकरणाथम्‌ । दभाद्याहरणायेम्‌ । भस्तराद्यथप्‌ । दभेसमिद्न्धनाथेम्‌ । हुवन यपारेध(*,५१।; । आद्वनीयसमिन्धनायम्‌ । आयारायम्‌। अनयाजायम्‌ । सायद्‌हुपक्षपायम्‌ः। सानाय्यसपादनाथम्‌ । गोदोहनायेम्‌ । कुम्भारपनाद्यथम्‌ । अप्तञ्चनाथेम्र्‌ । वेद्युद्धननादिकायाथम्‌ । परोडान्ञाचेश्रयणाथंम्‌ । प्रोक्षणाद्यथम्‌ । निवापाद्यथम्‌ । व्रीद्यवयाताच्थेम्‌ ¦ ट्षद्त्माधान्ा्यथमू । संभारनम ` भयौजनप्‌ उषट्खटम्‌ । घरद्यादिह्विरावपनाथम्‌ ! गुसटम्‌ अवहननाथम्‌ । दृषदुपले | परीह्यादिदविःपेषणाथेम्‌ | सुप | आञयावद्‌ानाच्थेम्‌ । जु | हामस्ताधनम्‌ | पम्‌ . भयाजानूयाजाञ्यधारणायम्‌ । धुवा सवयज्ञायाञ्यग्रहणाथम्‌ । वेदः | वेदिस्माजेनाचयम्‌ | निव।पपान्नी ‹ निवोयषषटिसंवपना्भम्‌ | आञ्यस्थारी आल्यनिगापाथम्‌ | प्रार्षित्रह््रणम्‌ . प्राशित्रावदाना्थप्‌ । इडापात्रम्‌ इड{वदा(नाथेम्‌ । प्रणीताप्रमयनम्‌ प प्रणयनायम्‌ । योक पटन्याः कटिबन्धनाथेम्‌ । क्‌ मदन्तं पतम्‌ जलतापनाथंम्‌ | म, . िटसंयवनाधधथंम्‌ | बेदश्राणि ~~ ~ भार." ५1 - अन्याहायेस्थाटी अन्वाहायेचरभरषणायथेम्‌ ¦ उपवेषः अङ्घगरनिरूदणाथेम्‌ | पिषटटेपफङीक्ररणपएम्‌ पिष्टटेपफरीकरणस्थापनायंप्‌ | कुम्भद्रयम्‌ पयःश्रपणायमक्रा । अन्या च | सायदाहाथम्‌। दोहनपात्रम्‌ गौदोहनाथ॑म्‌ । अभिषानी निदाने च गोबन्धनायेपमिधानी। निदाने च मोः पाद्बन्धनाथ वत्स. बन्धनाय च पिधानपानमर दधिकुम्भ्यपिधानारथम्‌ । गजमानमागपयःपात्रभू याजमानश् तावदानाथषू | यजमानमागदधिपात्रम्‌ याजमानदध्यवदानायेम्‌ । अग्रीद्धागपाचम्‌ , तद्ध(मस्थापनाथमु । दशेपणेमापपरयोगसमारसपरणम्‌ । संभारनाम प्रयोजनम्‌ परिश्रयणम्‌ देवपत्नीयागसमये मा पय- भ्ररछादनायम्‌। संद्‌ श॒त्रयम्‌ अङ्खारप्रणायम्‌ | चरतम्भा | दाकटस्थापनायेम्‌ | शकटः वीह्यादिस्थापनाथम्‌ । वीहयः परोडाज्चाथम्‌। , तण्डुला; बाहायेववथेम्‌ | आज्यम्‌ | ह्‌।पायम्‌ । इधपभव्रनानि दक्षिणाग्रादभ्याधानाथम्‌ | पिण्डपितुयहृपाजरी पिण्डपितृयह्विय्हविनिषोपायम्‌ । शिक्यम्‌ साय॑दोहकुम्भास्थापनाथम्‌ । अरणीयम्‌ (उत्तरारणी, अधरारणा) अभिक्षपादनाथम्‌ | मन्थो पमन्थौ मन्थनायप्‌ | चत्वार ऋत्विजः । हेता, बहा येन चान्येनाशं भवति तदपि सग्रा्ामिति यावत्‌ । इति यावत्सरणं द ०-पू०-भ्र०-स०-स्मरण्‌ । | गयौ) अथाऽऽपस्तम्बदर्शपुणमासपरयोगंः ! [1 । ( यजमानः--भन्व.घानदिने प्रातरमिरोत्रर हृत्वा प्षतश्वै'रे विहारद्र हिरीशान्यां प्राङ्मल यज्ञोपवीती द्विराचम्य गहेपयस्य पशादर्भन्वा साना दमभन्वारयमानः पावत्रपाणमः पल्य सह प्राणानायम्य दरक ल वनु मभोपात्तदरितिक्षयद्वारा भीपरमेश्वरभो्यथ दर्षन य्य इति सकसप्य ( पणमासन यश्ष्ये-इति परण॑सा्यां संकु ) = विच्युदसि विद्भे पष्पान्तःत्सस्यगपपमि । स्यपरम्यं अस्या दरेष्ट्वामध्वयु त्वामहं वृण (पणमासषएवाम्‌--इति ` ` प।५मायाम्‌ ) इयव्वस्यु दृत्लवमतवं ब्रह्मण ह्‌।ताराग्राघ्र चं वृणुयात्‌ | ननन ग ------~---~ ------ ~ "न =+" ---- -- *--- ~----------- ------ “~य १ पुर्हपाधयज्ञापवाते सं पै. दश्चपणमासाङ्खतया प्राक्त कम वलस्य धज्ले- पठ।तमवर्य सपादन।यथ | तदेवाऽऽम्नायत--“ 1६ मनुष्याणां प्राच्।नाचत पित्तणामुपवीतं देवानामुपन्परयते देवदक्ष्मभेव त्कुरते ०० २० २।५। ११। इयत्र ^“ कुरते ? इद्यनोपवीतं विहितम्‌ । भाष्यकार अप्येतदेव पेत्तिरीयतंहितायां प्रथमकाण्डीवव्रथमानुचाके बमापिरे | ^“ .पुरूपाथस्य स्पृष्या ्रास्षावपि क्रथ प्रत्यमावास्चमल्कररेण दसेपृणैमासाङ्गतया त्रिधीयते | ?' कुरुते, इति ' च्ड्थंच्ट्‌ ' पा० ३-४-०७ । इति सुत्रसिद्धः | तदुक्तं दप्रद्‌:--“ प्रभन टकारेण पिध्यनद्छन्द से स्मृतः ?त० वा० १।३।१० ` २ अत्राऽऽचमनं तु रत्तिरीयारण्यकषे श्रूयमाणमेव काम्‌ | न च ठन्न श्रयम्‌ णमाचमनं बरह्मयज्ञप्रकरण विद्यमानं कथमन्यत्राऽऽक्रष्ं शक्पभिति वाच्यम्‌ | मटर पाद्र्वस्याः शङ्कया निवारतलात्‌ । ९ हि ते तन्त्रव। तये व।तिकयांबमवः ॥ ^“ तथाऽस्चमनविधिर्‌पे दक्षिणत उप॑यापविद्य हस्ताववनिञ्य त्रिराचम्य दिः परेमृञ्य दभाणां महदुपष्ता्योपष्थं खा प्राङ्पुख उपविश्य स्वाध्यायमध)- यतेति यद्यपि ब्रहमपक्ञप्रकरणे श्रूयते तथाऽपि वदो च्चारणसंबन्धाततदङ्गसेनापि तावज्ज्ायमानं सवैयज्ञानां मन््रव्मथोगिवात्तदङ्गं मयति ”' इति । तद चमनं . त्वेवम्‌ --"« हस्ताववनिज्य, तरिराचम्थ, -द्िः परमृञ्य, सरदुपस्प्य, स्व्यं पथि वादयो. चप्रोह्ण, शिरः," चक्ष, ना्तिके, श्रोत्रे, हृदयमेतानिं करमेणःऽ भ्याप उप्रस्पञ्ेत "! ---त सि तप्प तै-व्मर 1 | श अध्वयुः-वृतोऽस्मि कमे करिष्यामि । ` इति ब्रुयादमेव वृता ब्रूयुः | ततो गहेपयादाहवनीया्थं उवन्तम्‌- निमुदधत्य दक्षिण यथायोनि प्रणीयाऽऽहवनीयं च प्रणीय विहारस्य. ` तस्त उपविरय ४ ` द्वा मातुचदा गतु यज्ञाच कन्दते । मनससपांरना देवेन बाता्ङञः पर्युज्यताम्‌ । इति नप्तिः ममर व्े। विहेषनस्तु वयं॑वेन्ध;नास्तनुः पुषेम । - महं नमन्तं दिशश्वःसस्त्वयाऽध्क्षेण पृत॑ना जयेम । इवयाहवनयं महद्वियज्गियकाषठेः भञ्वारमेत्‌ ।॥ ` यजमानः-- अरं गृहामि सुरथं यो मयोभूयं उदन्दमारोहति सूर्य | आदित्यं जयोपषां उ्योतिरुत्तम९ बो यज्ञाय स्मतः देव- वसन्शद्रान। दित्यानिन्द्रण सदं देषः! ता; पुतः परष्हामि स्व॒ आयतने मनीषया | © £ इमानूज प्रद य म्रविषटटास्तान्दवान्पास्गहापि पव; । #) ` ---------------~-------------------------------------- -------- ---.~~_>+ १ अशनिं गृहामीत्यस्या कवः सदयष्काायां पौर्णमास्यां खेप: काः | शवो यक्ञयेति श्वःशब्दघटितवात्‌ । ननु शःरब्दस्य स्थने ^“ अथ यङ्गाय रमताम्‌.” इति ब्रूम इति चेन, सूत्रकारणैबोहप्रतिेधस्योक्तवात्‌ | ८ न ्रकृतावृहय विदयते ?› आप० प० सृ० ३।४८ । सत्रा्थः- जध्ययनवि. ध्यय।तान। मन्त्रवक्याणां स्ाध्यायपाठव्रधृतस्वह्पाणामथवन्ाद्रपान्तरकरणमहः | स रतो न विद्यते न क्रियते | प्रती मन्त्रा यत्रामिधातुं समथस्तत्र नेति। विङृतिषु अद यज्ञयेत्यृहः काः । २ इमामू ग।मेयस्या अष्युचः सद्य्तालायां पणमस्याममावास्यायां सनयतोऽप्यसंनयतोऽष्येवमेव छोपः काथ; प्व (क्तन्यायात्‌ | पदर पेति दिद्भरोधोऽपि स्ट एव । यद्‌ ल्॑साऽपि पञ्चद्र॥। स्यात्तदा नं सरः | (कृतिषु तु इमामूज प्रधमामियाबृहः कार्षः क, 1 + [4५ + [क (न 4 यु (क ॐ अद्भरदभ्यवाडिहं॒तानार्वेहत्वामाव। यर इबिरिदमेमां मवि + इत्याहवनीये ञन्वार्धःयमने जपिला । अन्तराग्नी पशवो देवसश्सदमारगेमन्‌ । न (4१ 1 न्त्रः परगहापि स्व आयर्तने मनीषय्‌। | इत्यन्तरःऽगप्री तिष्ठज्ञभ॑त्‌ 1 १ _. (न अध्व्युः--ममं देवा विहवे संन्त॒ सवे इन्दर।वन्तो मरकत विष्णरभिः । पमान्तरिक्षमुरगोपमस्तु मह्यं वात॑ः पवतां कमे अस्मिन्‌ । ८4 . र (^ इति गहपयं महद्धिभ्॑ञियेः कष्टैः प्रखाख्येत्‌ | * यजमानः-इह भजा विश्वरूपा समन्तामर्धि -एहर्पतिमभिसंबसनए । ताः पुवः पसिलामि स्व आयर्तने मनीषया । इह परय विश्वरूपा स्मन्ताममिं गह्पतिममिसबसःनाः + तान्पुनः परिहमि स्व आयर्तने मनीषय। । इति गार्हपयमन्वाधीयमानमुपतिष्ेत # अध्वयुः---मयिं देवा द्रविगमा्यजन्तां मय्याशारस्तु मवि देवदूतः । देव्या होतारावनिषन्त पूर्वेऽरिष्टाः स्याम तनुवा सुवीराः; । इति दक्षिणानि महद्धिेियेः कष्टिः प्रञ्चाख्येत्‌ । यन्मनः अय (पतणामात्ररवाडदन्या पत॒भ्य आ । तं पुतः षरिगहाम्यविषं नः पिह करत्‌ । इलयन्वाहायैपचनमन्वोधयमोनमपस्थायः विहारस्योत्तश्तं उपविदय इदमहमश्चिज्येहेभ्यो वर्युभ्यो यहं पर््र्वीमि 1 ददमहमिरदरञ्यष्टभ्यो रदरभ्यो यङ्ग पर्ेवीमि। इदमहं वर्ण ज्येष्ठिभ्य आदित्येभ्यो यज्ञं परत्र्ीमिः। इलयन्वाहितेषु जपेत्‌ । । | १ पोणेमसं हव्िरेढमिषां मयि, इति पैणेमास्याप्र । विश्तिषुं तु जीम्रयनी- य९ हविः, इलयारिनामवती्िषष्ि तेन तेन नाम्बोपरुक्षणौ कर्मजः क्वैष | अभ्यु इषे त्वां त्वा, इति षटयशश्चखां शर्मश्ाखौ वा ` छिलाऽप उपध्य्य | इमा प्राचीमदोचीमिपमूनमभसभ्स्कृताम्‌ । वहपणोमसुष्काग्र(\ दरौमि पशुपामहम्‌ । इति शखामादेरत्‌। सरग्रुन्‌ः- पयस्वेदसपधयः प्यस्वद्ररषा पथः) -. अपा पयस यल्पयस्तन मामपन्द्र स\^पजन॥ , - इव्यप आचम्य पुनः दयुद्धवथमाचम्य, आहेताग्रेरपरणाऽसहकनीयं "दक्षिणाऽतिक्रम् दक्षिणनाऽऽहयर्नःयमुददङ्पुस्केऽचस्याप त्रतुपष्यन्सधुद्रं मनसा ध्याला<्रन्देवानमेस्धाय ( ब्र ५ समुद्र तदुभष्यामि, इति ) अगर व्रतपते वरतं चरिष्यापि तच्छकेयं तन्मे राध्यताम्‌ । षाय व्रतधते त्ते चरिष्यामि तच्छकेयं तनमे राध्यताम्‌ । - आद्य श्रतपते वरतं देरिष्यापि तच्छकेयं तनमे राध्यताम्‌ । ्रतानां बतपते वरतं चरिष्यामि तच्छकेयं तन्मे र््यताम्‌ । इति जपित्वा | ,. सम्राडसि व्रतपा अस्ति व्रतपतिरसि तत्ते अऋवीमि तच्छं ` तेन्‌ शकय तेन्‌ राध्यासम्‌ । इयादियसुपतेष्त । अम्वयुः-- कयत; स्थाफपाययः स्थ, इपि तया प्रडवरार््यान्वत्सानफङवयः देवा चः सविता पापयतु भरष्ठतमाय कण्‌ आष्यायध्वमन्न्या महेन्द्राय देवभागमूनेस्तीः पथस्वती; प्रजावतीरनमीवा अयक्ष्मा भाबः स्तन्‌ ९रत माऽधन्र्षः | इ।त रचराय मः प्रस्थाप्य १ असतोमयाजिनोऽपराव्यायां पणमस्यां च लाखदेदनादिलोपगृहनान्तं कर्म न काय॑ सानाय्वामावात्‌ | सोमयाजिनः पौणमास्यां शञाखष्ठेदनादिकाखोपगृहनन्तं कर्मं न कारय ॥ पेणमस्युं सान।य्यामावात्‌ । २ असोमयाजिनाऽमावाद्यायां प्यखतीरियारम्याऽऽ्दियेप्स्याननन्तं कर्मं 4 आ. ४्दसर्था पर प्रत्र॥५ '' दृतिजप्रनन्तर्‌ काम्‌ | † शद्धा अपः सुप्रपाणे पिबन्तीः कतमिनद्रय शरदो दुहानाः । द्रस्य हेतिः परि वो दणक्त॒ । इति प्रध्थिता अनुमन्त्प धवा अस्मिन्गोपतौ स्यात वह्वीः । इति यजनमानगृहानम्येय यज॑मानस्य पशून्प।हि, इति पएरस्तसतीची पश्वालच वा शाखासुपगृह्य देवस्य स्वा सवितुः भसचऽन्विने(व। हुभ्यं पूष्णो दृस्त।भ्यामाददे । इ्युत्तरेण ग पल्य निहितमसिदमश्वप्ु वाऽऽदाय = यज्ञस्य [पद स, इति गाहैपत्यमभिमन्य भत््ट< रक्षः भता अर्‌।तयः। इति गाह्यत ऽक्षिदं प्रतितप्यािं कामण्डट चाऽऽदौीय भेयभगाद्धिषण। बाहिरच्छ मुना कृता स्वधया विष्ठा त आहन्ति कवयः पुरस्ते देषेभ्यां ङ्४भिह्‌ ब्िरासद्‌ 1 उकन्तरिक्षमन्षिि। इति प्राचीमुदीर्चः वा दिशमभिप्र्रज्य यतः कुतश्िदभमयं वरहिराहरे््यैधा- १ महेन्द्रयाजिनाऽपिं शतं मदनदर येति न वक्तम्यम्‌ । कातसंवत्सरसंनन्धि- दोहरामिधानेनाऽऽवत्मान प्रभ गनने्दशस्यासमवेतामिघापिलात्‌ | २ अनसोऽ. ग्यागारस्य वाऽप्रयगम्राम्‌ | ३ अनसः; पुरस्तादग्न्यागारस्य वा परतो का प्रागग्रम्‌ | ¢ अश्वपर्शाः प्रतितपनं नाकि । न पञ्युभेति सूत्रात्‌ १।३।४।आ०श्रौ० सू ५५ मनतरपूषैकभेव सथ वर्दिराहेव्यम्‌ | इति सुरूपः पक्षः । गौणपक्षस्तु यत्र य॒त्र मन्तरपृ्वंकक्रियाया असमवस्तत्र तत्र सोकिकरीस। तां करैयां संपादं पश्चन्मन्त्राः प्र५।क्तभ्या इत । समभवन्त। क्रयाऽपिं तत्र कृय। | तया ।ह सस्कृतं द्रव्यं यज्ञिय भवति | तथा च भारद्राजोऽप्याह--“ छिन छेरनमन्त्र टन छवनमन्त्रा दुग्धे द हनमन्क्; पिष्टे पेषणमन्त्राः, इति । काव्यायनोऽपीम- मेवार्थं कल्ययांबमूव्-*‹ खतलूनच्छिनावहतपिटदुगधदग्वेषु यजुष्करियासंमवात्‌ ?› कवः सृतराथस्तु खाते युपावटे, लूने बहिषि, च्छि युपे, अव्रहतेषु त्रिषु पिष्टेष॒ तण्डटेषु, दुग्धे पयि दग्धे महावर । तत्र यजुज्रिया, कुत एत्द्द्र- भावात्‌ । क्रियाद्रारको मन््र इ । एतच्वास्तमवविषय व द्र्टम्यम्‌. | याज्ञिकाः--एतेषु यूपरवटा दिषु द्कसिद्धष्वपि गृहीतेष्वपि यजुप्किया यजु- यक्ता क्रिया यथाकथंचिक्कतेव्या । वुः १ संमवात्‌ । संभवति हि यथा. कथचिदयजुष्किया | अथवा, असमवादिति सत्रच्छेदः । अन्यस्या; क्रियायाः कर येऽसतभवात | यद्‌ च पर्चो य॒पाहरणाथं सनिङ्षटेऽलमादेश्यन्तरे विप्र कृष्टे गम्यते तदा प्रधानकारवरिरोधो भवति यदा चकरदुश्नापक्चस्तद्‌ा महावीरोखा- दिकमकेना ह्‌ निष्पादयितुं न शक्यत इयाईः । | # व @>\ = = जक श्च, -- च. च्यः ब | # देवानां परिषूतभक्ति वषधुदधमसि, इति यावद परिगृह्य अतिसृष्टो गवां भागः । इत्यकां दवे तिरो क नाडी सत्सुज्यापः उप- स्पृश्य, इदं देवानाम्‌; इति परिगृहीतानभिमृ्य इदे पक्नाम्‌ , इत्यतितष्टानमिमुस्य देवस्य त्वा सेतुः भ्रसवेऽश्विन।वाहुर्या पष्णा हस्ताभ्यां बरदवसदनमारभे । इति भिख्ेधु दभ।न्‌ स्युर्य देषव दंभ स्वाञन्व्मा तियंक्‌, इति सव्यहस्तेन बरददत्व - प्दे ते राध्यासम्‌ , इयसिः पर्वण्यधिनिधाय आध्छच्वा ते मा {र्षम्‌ , इति सनखं मुरं ुत्वाऽप उपस्पृश्य पथिव्याः संप॒श्ः पाड, इत्यनधो निदध्यात्‌ । स प्रस्तरः । देवध्या (अ स्पेदय।दि पथेव्याः संपचः; पदययन्तं॒त्रिरावपधेत्‌ । तदक िवनभेकं त्रीणि निधनानि ख््वा क्षः द, {| देव॑बर्हिः शतवर्छं वेरो) इत्याख्वानाभेमृस्य सहसघद्शा वि वय रहेम, इत्यात्मानं प्रयभिम्इ्काप उपखघुह्या आृद्‌त्य रासयत इत सस्व. कत्वा अयुपित्ना योनि इति प्रतिसदष्यादेकं त्रिघातु पञ्चपातु वा ल्के कृत्वा अदित्य राख्ञ।ऽसि, इययुदगग्रं वितव्यः ॥ ससमता त्वा: समभर।।भ> तस्म नधनानि, संभृत्य ब्रतेनिधर्नंः मच्चमावतेपित्वा। अद्ुभिता योनिः, इत्युत्तम. निधने प्रस्तस्मदफाघायः इन्द्राणं संनहनम्‌ › इति संनह्य पूषा ते ग्रन्थि अघ्नतः. इति म्नन्धिः कृत्या स ते माऽऽस्थात्‌ ›. इति पुरस्ताघ्मयञ्रं पश्चालाक्कं वा म्रन्धिपुपगृह् आपस्त्वामध्विनौ त्वामृषयः सप्त मामृजञः । बदिः सूयस्य रद्मिभिरुषसां कतमारमे । इहि ाईराङ्म्य साद स्य त्वा बाहृ्यापुदच्छे, इयुदादाय बहस्पतमधनां हेरा, इति शौष्णि अधिनिधाय मेयम॑गाद्धिषणां बहिरच्छ मदना कृता सखधया वित्ा त आर्व- हन्ति फवय॑ः पुरस्त देवेभ्यो जुष्टमेह वदिरासदे । उनन्त^ःक्ष- मन्विहि । इति प्रये अदित्यास्त्वोपस्थे सादयामि, „इत्य न्तर्वैदि परिधिदेशेऽनधः ` ५५ €` व ४ ® धिता पाश्या ना < ‰4 त प न्तो ०, 2, ^€ क, @ (~+ 4 ~~~ सरि व - ^ देवेगमभसि, इति यधोपस्तादनकाछे प्राचीनमुपप्ताद यतुं योग्यं भवे- # ५. तथाऽनधो निधाय तृष्णीं दस्देर गली या जाता ओषधयो देवेभ्यस्ियुगं पुरा तासां प्र राध्यासं परिस्तरमाहरन्‌ । इति परिस्तरणमुष्टिमाहय पर्वण्यक्षिदमधिनिघाय अपां मेध्यं यज्ञिय\ सदेव ^ शिवभस्तु मे (६ च [ + । ] @ | ® + (५ आच्छन्ता वो मा रिषं जीव।नि शरदः शतम्‌ । इति च्छित्वाऽप उ पस्परदय (8.1 नां परिमिताः संनद्ये सुकृताय कम्‌ । नोमानि गं कतमच्च नाहं पुनरुत्थाय बहला भवन्तु । इति संनह्य तृष्ण परिभोजनीयाथं न्दम नुरपराउ्यर्धश्च च्छिवाऽप उप- स्पृ्य सनह्याऽऽहय निधाय त्रिधातु प्चघातु वा तूष्णीं | हुश्च ता अदितये र॑ रू।ऽसि इत्युदगम्रं वितल , 2 9 > 4 < ~ 1 १ एतस्मिन्समये पौणमास्यां सोमयाजिनाऽसोमयाजिना च परस्स्वत्‌।- स्यिारभ्याऽऽदियोपस्थानान्तं काम्‌ । प्रणोगस्तु प्रक्प्रादर््येव । २ अतिदाभिनि- धानं. राप्यासमिति पदोचारणानुपद्भेव का-म्‌ । तछिङ्गमिधाने क्रिपानुष्ठ नमिति हेतः सवैत्रत्रोद्यः | २ आच्छेत्ता, इति पदोचारणानुपदमेवाऽच्छेदनं भायेम्‌ | ¢ संनह्य इति .पदोच्वारणानुपदमेव संनहनं कायैम्‌ ] नि ए ग्हपमनासनक्गरः (= ` {== ८4० ५6 , खादिरं पाटने भकदिशशतिदारमिष्म तूष्ण ।टला ऽप उपस्छद्व यर्कुष्णे। रूपं कृत्वा भाविशस्त्वे वनस्वता भृ | ततरत्वाभकविधशातिधा समराम सुसनृता। अीन्परिधीशस्तिसः समिषे यज्ञादुररुसचरान्‌ । | उपवेषं मेक्षणं धृष्टे संभरामि यसमृत। '' इत सख ईनम क क समय € कृष्मोऽस्याखरेषटे देव पुरथर सध्यासं त्वा _ „+ इते सनद्यपुरस्तश्रयर्च पश्चाप्प्राञ्च वा प्रन्थसुपगृष्यानगवा नघात प्र्रश्वनानि च पूत ब।हःस्थापत्त्‌ दख हन्घाय (ति त्वया येद व्रिदिदुः पृथि त्वयं यज्ञो जयते विश्वदानिः। "प क अष्ट्रं यज्ञमन्वपि विदठान्त्वया होता संत | नोत्यपम्रासान्‌ | दर्माणां वत्सजान्वाक्कतिं धान्यावपनार्थं॑तृणपु्ञधनेवेश् विशेषक: वां ्रिहृच्छिरसं वा पेदं कृतया श्ुखास्रदेज्ञ पखिस्याप उपस्प्रश्य वेदप- ९५ । 0 (५ सिासनानि निधाय देवस ल्रेयादि `प्रागुत्तराप्परिगराहाव्छवाऽन्त्दि दाःचायाः पल्यञ्चान्यसर्बाणि प्रश्ाय मृढतः शाखां परस्य उपतरेषोऽसि यद्ञाय त्रां ५(रवेपमधास्यन्‌ । ृद्रंय हविः कृष्वन्धः शिवः शग्मो भ॑वाति नः । इलयुपेष ङ्त तदीयस्य दिवो गायत्रिया सोम आभृतः सोमपीथाय सनयितं वकर मन्तरमाददे | १ सौमयाजिने ति पौणमास्यां तु वेदपरवास्ननिधानानन्तरं यस्यं कस्य चिदयङ्खियक्टस्य मन्त्रेणोपयेपः कायः । वेदिकरणं तु यथाप्रयोयश्नाल्चभम्र वक्ष्यते । अन्त्रैदि शाखाया इलयारम्य इव्यद्ोधन इति यजमानानुमच्रणान्तं , क्म नास्ति | सांनाय्यामावात्‌ | २ असोमयाजिनोऽमक्रास्यायां ' प्रागुत्तरात्पारे प्रादद्वेदिकर्म क्रा यस्य कस्पचेदयज्ञयक्रा्टष्य मन्नणोपतेषः कायः ` | अन्तवद - [खाया दृशणरम्य हव्यद्योधन इत्यन्तं यजमानानुमन््रणान्तं कमं नास्त | नग कत = क । श्रः १1 द्शेपुणमासपकातः | ४८१ इति परिधीसनेरोकंटमादाय पङ्ञातं निधाय त्रिवदरममयं पवित्रं का घसूनां पवि्मसि शतध।रं वसूनां पिर्मसि सहस्धारम्‌ । इति शाखाया मे दभाणां मूलानि दाखाया अपरे दर्माणामप्राणि विनी ्रन्थि ठद्भयेत्‌ | ^ ष्कः 5 न © ५ _ यजपान्‌ः- जित्य दम इयन्धादेशसपितः | क ॥ यज्ञे पवित्रं पोर्ततमं पया हव्यं कैरोतु मे. इमौ भणापान। यज्ञस्याङ्गानि सेशः । आप्याययन्तौ संचरतां पवित्रे हव्यशोधन । इति राखापवित्रीः सद्धं क्रियमाणेऽनुमन्त्रयेत्‌ । समुहन्यग्न्यगारमप- सप्यन्स्यायतना।म अछ कते यजमानः पत्न। च नव॒ सानिाय्पकुम्् यावच्छकेरं गामयेनाऽऽङिप भवतः | इत्यन्वाधानम्‌ | अमावास्यायामपराह अःश्वखानीयेर्नदहोत्रचन्दरिकायां प्रद शितरौयाऽनु- छेयः पिण्डपितरयज्ञः । एवमेवाऽभपस्तम्बीयेरपे स्व॑सत्रानुसारम्‌ | ततो जनममाष्रममा९ समब्येनाश्नीयात तदमवि दध्र पयसा वा | तिख्वर्जं ९ ._ >, सतं वं षघान्यवजंम्‌ | भ __ म ५ न # ५ यजमान्‌ः--पयसवत)रोषधयः पयस्वदीरूधां पयः । १ पतित्रपलःशयोरमिघानपक्षे श्रमीशाखायां निवृत्तिः | पयाति चरं दधनि च. मिति तदुमयप्राधान्यात्‌ | इमौ पण च दम॑ च देवाना हव्यक्षोधनै, इति पवित्रामिधानादनिवत्तिवा | प्रखश्चि दमे इति पङाशस्यापिकरणतरेन निशा. त्पविन्नपरलवान्मन्तरस्यानद् तेः । इत्युभयथा विदुषां वैवत्तेः सच्ानिषच्यनिबये भ ( 14 कह एव रमण॥यः | वय तु यथापरम्परमनुय।मेते वदामः । ९वन्‌ तत(यस््‌ भ (स दिके, इमो पर्णं चयादयोऽपि व्याख्याता वेदितव्याः | २ समृहन्तति बहूषचने चोदिते यजमानः पत्नी च प्रवत्ते कर्मणि अध्वयो सहायसृत्‌। । अङ्करणमायतनानां नाऽऽ्मनाः कुव।ते इयासनेपददश्नद्‌ | आदधौयातामिति दश्ेनादग्िप्तमगेतव्वेपप्याधानस्य | २ सोमयाजिनोऽसामयाजिनश्च पौर्णमास्याम्‌ | अमाषास्ायामसोमय!(जिनश्च नवे सानग्परयादिकुम्भीसंस्वारो नास्ति । सानव्यामवात् । = न 01, 01 1 #॥ 0 9८२ द्शैपुणेपासम्रकाशचः $ [ अ द० प्र० श क ध [+ <» म अपां पर्येसो यत्पयस्तेन मामिद्ध स्पन । प्राणाय स्वाहा | इति प्राणािहोत्रकाे प्रधमं प्रासं भक्षयेत्‌ । ह १९ = ष 5 पल्यपि प्रथमम्रासं पयस्वतीति मन्तरेण भक्षयेत्‌ । यवाग्वा पयक्ता वा स्वयं यजमानः पवैण्यध्नहेत्न जुह्यात्‌ | अभनिहोत्रोच्छेषणमातञ्चनाथ निदध्यात्‌ ।. नादिता रात्रिं कुमाराश्च न पयसो ठभन्ते | इते सायमश्निहोत्र सायंदोहं दोहयेत्‌ । अध्वंयुः--आहूवनीय परितं सांनाय्यपात्राणि प्रक्षावयोत्तरेणाऽऽहवनीयं दमोन्स्स्तीथ ~ (क्न कुभ्भ।५ शाखापविन्रम्‌ › अभिधान। विदाने, दारुपात्र दोहनम- यस्पाजं दार्पत्रे वा॒पिधानाथंम्‌ , अञ्धिहोत्रहवणी म॒पवेषम्‌ , पणे- ` वर्क च तणं चति द्वह व्यञ्च पार्माण प्रयुज्य समावप्रच्छिनभ्रो दभा परदेशमात्रो पवित्रे कृत्वा पवित्रे स्थो वैष्णवी वायुव। मनसा पुनातु । इति तृणं काष्ठ वाऽन्तधौय ( दभेयोदोत्रष्य च मध्ये क्रत्वा ) तेन॒ सहं च्छित्वा ( नखेन न च्छिन्यात्‌ , न न्नेति सूत्रात्‌ )। विष्णोमनसा पृते स्थः | इयद्विरनुग्रञ्य तत्पवित्रान्तरितायामश्चिहत्रहवण्यामप आनीयोदगम्राम्यां पवित्राम्याम्‌-- भ | 0 ; सवितोत्पुनातु इति प्रथममुूय अच्द्द्रेण पवित्रेण, इति द्वितीयमुलूय वतोः सूथस्य रशििभिः) इति तृरतीयमु्पूय आपो देवीरग्रेपुवो अग्रेगुवोऽग्र इमं॑यज्गं नयतग्रं यज्ञपतिं धत्त युष्मानिद्दर। वृणीत वृत्रतूः यूयमिनद्रमवृणोध्वं वृत्रतूर्ये ॐ १ संनयतो यजमानस्य तु थवागव होमः | न प्रयसा | एवं व्यवस्थित- विकस्पोऽयम्‌ | विवृतोऽयं विषयो भाष्यवततो परथमे पर्न एकादशचकण्डिकासूत [१ ॥ नि क परशः १| दकषेपणंमासपरकाशः । ४८२ प्रोक्षिता; स्थ | इत्यभिमन्तरपोत्तानानि पात्राणि पयावयं ह ५. | ६ [क शुन्धध्वं देरयाय करमणे देवयज्याय | इतति सपवित्रेण पाणिना सवाभिरद्ध्निः प्श्य सङ्ृन्मन्त्रेण दस्तु ष्णम, प्रज्ञाते पवित्रे निदध्यात्‌ अकृ = &\ यनपानः- आपा दषाः बद्धाः स्थपा पाजाण शुन्धत ४ # ५] %4ी* =, उपातङ्क्याय दवाना पणवर्कमुत शुन्धत । ° ^ ० ्थ्‌/ द्वन सवन्त्व॑ता वसा सयस्य राश्षामः। © +~ च छ गां दहुपपिज रज्जु सवा पारणि अम्धत्‌ । द।त प्रक्ष्षसणन्याभमन्त्य एता आचरन्ति पधमहद्नाः प्रजार्षतीयेश्चसे विश्वरूपाः । बहत्(भवे न्त स्पजाय माना ३६ व ३न््र। रमयतु मव इति गा आयतीः प्रतीक्षेत | ¢ क षो (क मैत [\ कक क अध्वरयः--नषटप^ रक्ष नषए्पराऽपशससः । इयाहवन।ये सानायथ्यपा. 7१ प्रातत्प्य धुषएरासे ब्रह्म यच्छ, इ्युपवेषमादाय निरूढ जन्य भयं निरूढाः सेना अम्येखयीः। इयाहवननयादुद।चो ऽङ्कारान्ना(न हवन [यायतन एव निरुद्य मातरिन्नो पर्पोऽसि चोरसि पृथिव्धसि विश्वधाया आकि परमण धान्ना द्र्हस्वमा ह्या; | तेषु कुम्भीमधिध्रिव्य भगणामङ्खरसां तपसा तप्यस्व; इति प्रदक्षिणमङ्खरेः परयंह्य वसना पावेमात्त शतधार वसना पवनमास सहस्चधारय | इति तस्यां कुम्भ्यां प्रागप्रर जाखापवित्रमत्याधाय कुम्भीमन्वारम्य वाचं नियम्य पवित्रं वा धारयन्स्यात्‌ । दोग्धा--अदिष्ये रास्नाऽसि, इत्यमिधानीमाददीत । यजमानः- जयचिधयोऽसि तन्यूनां पवित्रेण सहाऽर्हि । रिषेय५< रञ्जुराभिधान्यध्न्यामुरपसेवताम्‌ । ४८४ दर्दपूणंमासङक्गः। ` [ मार द० प्०~ दोग्धा--पूषाऽसिं, इति वसं बध्नीयात्‌ । अध्वथुः--उपस् मे भत्रूतात्‌ । इति देना सरं दात्‌ । दोरथा--उपश्जामि, इ्यध्वयुमामन्त्य अयक्ष्मा यः अजया स्युनामि रायस्पोषेण बहटा मर्दन्तीः । इति वस्समपषज्ञत्‌। यजमानः - अयक्ष्मा वेः प्रजया सर्जामि रायस्पोपण बहुका भवन्तीः । दर पयः पिन्वमाना पूतं य ज्ीवो जीदेन्तीसपं वः सदेयम्‌ । इव्युपसृष्टामनुमघ्रयेत्‌ | अध्वयुः--गां चोपमृष्टां विहरं चान्तरेण मा संचारिषट। इति यजमान सप्॑ष कुयात्‌ । यजमानः--सनाय्यं मा विखोपि यद्युपसृष्टं विहारं चान्तरेण व्यवेया. = त्तदा वयात्‌ | रोगा-उपरछदामि, इति यजमानमामन्डय अयशा कः मनया स सूनामि रायस्पोषे बहुला भर्वन्तीः | 1 ऊर्ज पयः पिन्धुमाना धूतं य जीवो जीवन्तीरुप वः सदेयम्‌। युपकषद्यं दारपत्रे दुह्यात्‌ | अत्र दोहने शु्रस्याम्यलुज्ञानात्तस्य मन्त्रा सन्ध्येव | यजमानः ह + १५.०३ ४४६ नमान्‌; श्म यत पुथ द्‌हताम्‌ । । यजमानोय द्र्भिणं दधातु | 2 | ९ ॐ च कि प घाता सोमेन सह वर्तिन बा इ।त दुह्यमानामनुमन्ञ्य उत्तं दुहन्ति कलं बर्विमिदां देर मधुमतीः सुवविंदध्‌ । तादग्द्रप्ना जन्वतर सून्‌ तेवित्तद्र्जमानमपरतत्व दधातु । द्रति धारयेोषं चानुमन्त्रयेत्‌ | दोग्धान-दुगं पयोऽष्वथव आहरेत्‌ । = ¢ एन निदानेन गोः पदौ वदृघ्वा, अन्येन निदानेन गो; पूरवपाद्‌+ रक्षः १ 1 द्ेपुणेमासभरकाङाः । ४८५ अध्वयु धुक्षः भर णो ब्रहि महेन्द्रा नद्रयम्‌ । र | दोग्धा--गङ्खमभू, हात निरिस्य यस्या देवानां मनुष्य।णां पयो हितम्‌ । इति प्रया । . अध्वयुः--सा विन्वायुंः, इति निर्दिशं गामलुमन्त्य ॥ देवस्त्वा सविता पुनातु वसोः पचित्रेण श्षतधारेण सुपुबा । इति कुम्भ्यां तिरः पवित्रमासिष्य ( पय आदाराऽऽसिश्रति ) हृतः स्तोको हतो द्रप्सो(ऽप्नयं बृहते नाकाय स्वाहा दवि पृथिवी यमू । इति विगुषोऽनुमन्तरयेत्‌ । यजमान्‌;ः--अभ्नये बहवे नाकायेदं न मम । चयावापृूयिवीभ्यामिदं न भम इति यजेत्‌ | दोग्धा--पूषाऽसि, इति वत्सं बध्नीयात्‌ अध्वयुः--उपचष्ं मे भ्व्ूतात्‌, इति दोग्धारं सरपं दयात्‌ । दोग्धा--उपष्जामि । इयव्वशमामन्त्य अयक्ष्मा वः परजया सच्छजामि रायस्पोषेण बहुला भवन्तः | इति वत्समुपपृजत्‌ । ॥#॥ ॥ ष च्‌ 4 यजमानः--अयष्मा षैः प्रनया सभ्सृनापि रायस्पोपेण बहुखा भवन्तीः । र. ऊज पयः पिन्वमाना घृते च जीवो जीदेन्तीरुषु व; सदेयम्‌। इ्युपसुष्टामनुमन्त्रपत्‌ | £ _ ऋ, [क # क # ¢ (~ [ अध्वयुः--गां चोपमूष्टा विहारं चान्तरेण मा संचार, इति यजमानं सपरेष्येत्‌ । यजमानः--सानाय्यं मा षिलोपि, यदुपसृष्ट हारं चान्तरेण व्यवेया त्तदा ब्रूयात्‌ | | दोग्पा--उपत।दापे, इते यजमनमामन्त्य (व. अयक्ष्मा वःप्रजया सम्स्जामि रायर ठ्वा रीर. प्रलः १] ` दशेपृणमासप्रकाश्षः | ४८७ ४6 र्म | ५ (^~ ०, नु+ यजमानः- अयक्ष्मा वेः प्रजया सध्सजामि रायस्पोषेण बहरा (ब स क "न © स भवन्तीः । | १ (रि । न १ ज ^, _ न ् उजं पयः पिन्भमाना घृतं च॑ जीवो जौवेन्तोरर्ष वः सदे- यम्‌ । इत्युपरूष्टामनुमच्नयेत्‌ । अध्वयुः-- गां चोपसूष्टां विद्यरं चान्तरेण मा सचारिष्ट, इति यजः माच सप्रष्पत्‌ | ॥ हि भ यजमानः--सांनाय्य मा विोपि । यद्यपसृष्टां वेहारं चान्तरेण व्यषे- यात्तदा त्रयात्‌ | $ । दोग्घा--उपसीदामि, इति यजमानमामन््य अयक्ष्मा १ परजया सभ्छनामि रायस्पोषेण बहुका भव॑न्तीः। उर्भं पयः पिन्वमाना घृतं च जीवो जीवन्तीरुप वः सदेयम्‌ । इध्युपविस्य दारुपात्रे दुह्यात्‌ । | ५ & __ > <^ ल १.५८ भक्ते यजमानः-- भ्रमं यङ्ग पृथिव च संदुहाताम्‌ । धाता सोमेन सह बिन वायुः । यर्भमानाय द्रविणं दधातु । (+ इति दु्यमानामनुमन््य तदिद्राम्री जिन्वतम सनतवित्तद्यजमानममृततवे देधातु । इ।त धाराघ।ष चानुमन्त्रेयत्‌ | दोग्धा--दुग्धे पयोऽष्व्थव आदत्‌ । € = | (> ¢< | अध्वयुः- कामधुक्षः भरणो च्रूहि महेन्द्राय दर्विरिद्रयम्‌ | इति द]ग्धार्‌ प्रच्छेत्‌ । दोग्धा--सरस्वतीम्‌, इति निदिश्य यस्यां देवान मनुर््याणां पये। हितम्‌ › इति प्राह | अध्वयुः--सा विश्वकमो, इति निदिं गामनुमन्य देवस्त्वा सविता पनात्‌ वसाः पकन्रण ऋतधारण संपवा। दाते कुम्भ्यां तिरः पवित्र पथं आासेष्य 9८९ दश्चेपृणेमासप्रकाश्चः। [आ० द० € भ © श्ण उजं पयः पिन्वमाना घृतं च जीवो जीवन्तीरुप वः सदेषम्‌। इत्युपविरेय दारपात्रे दुद्यात्‌ । यजमानः धाम यज्ञं एथिवी च संदुहाताम्‌ । धाता सोमेन सह वतन वायुः । यर्जमानाय द्रविणं दधातु । इति दुद्यमानामनुमन्व्य सं दशन्ति क्रं चतुविकमिडा देवीं मधुमतीः सुवर्विदम्‌ । व . तदिन्द्रा जिन्वत सूनु्तोवत्तयर्मानमगृतते दधातु । इ।त घरराघष चाचुमन््रयत | दोम्धा--दुग्धं पयोऽष्व्यव आहरेत | | अध्वयुः--कामवुक्ः म णा ब्रुहि महेद्राय हविरिन्धियम्र्‌ । इति दो ` ग्धार पृच्छेत्‌ | + (^~ दवा-यञ्युनाम्‌, इते न।दस्य यस्य। देवान मनुष्य(णां पयो हितम्‌ । इति प्रयाह | © [कप ~ (4 + अध्वयु;ः-सा विश्वव्यचाः | इति निर्दिष्टां गामनमन्व्य देवस्त्वा सविता पुनातु दसोः पवित्िण शतधारेण सुपुवा । इ्‌।ते कुस्म्यां ।तेरः पवित्र पय आसिच्य हुतः स्त।का हृता द्र्सोऽप्र बृहते नाकरंय स्वाहा चार्वापरथि चीभ्याम्‌ । इति विगुषोऽनुमच्रयेत्‌ । यजमानुः--अग्नय वृते नाकरायेदं न मम ।॥ द्ागापृथिवीभ्यामिदं न मम्‌। दोग्धा-पुषाऽसिं, इति वलं वर््नायात्‌ ¢ % (3 @ म अध्वर्युः-उपड्ष्टा म प्रन्तात्‌ , इति दोभ्वारं स्परषं दयात्‌ | दोरग्था--उपद्जामि इलयष्वपुमामन्त्य अयमा बः मनया सश्छेनामि रायस्परपेण बहला मुतः ४ ,इति केत्यम्रपसजेन ॥ . भ ग्नः १ | दक्षेपणभासप्रका्ः। ४८७ यजमानः- अयक्ष्मा ब; प्रजया सभ्सजांमि रायस्पोषेण बरखा मर्वेन्तीः । ॥ ऊर्जं पयः पिन्येमाना धृतं च जीवो जीर्बन्दीरर्प षः सदे- यमू । इत्युपमृ्टामनुमच्चयेत्‌ । अध्वयुः-- गां चोपसृष्ठं विहारं चान्तरेण मा संचारिष्, , इति यज. मानं सेपरष्यत्‌ | यजमानः-- सानाय्यं मा विरोपि । यदुषसं विहारं चान्तरेण भ्यवे- यात्तदा त्रयात्‌ | | व, द्‌गधा-उपसादाम, इतं यजमानमामन्न्य अयक्ष्मा रः प्रजया सथ्छजामि रायस्पोषेण बहा मवन्तीः। ऊर्म पयः पिन्वमाना श्रतं च जीवो जीवन्तीरुप वः सदेयम्‌ । इत्युपविश्य दारपत्रे दुह्यात्‌ । । = 9 3 "(^ ८ 9 कन्य यजनमानः--चोशमं यङ्ग वृथियी च संदुहाताम्‌ । धाता सोमेन सह वहिन वायुः । यर्भमानाय र्णं दषातु । इति दुद्यमानामनुमन्व्य उत्स दुहन्ति कर्चं च्ुविरुमिडां देष सर्धुमर) सुवर्विदम्‌ । तदिद्राभ्री जिन्वत सनरतवत्त्य्ुमानममृततर देधातु । इ।त धाराध।घ चानुमन्त्रेयत्‌ । दोग्धा--दुग्धं पयोऽष्वयेव आहरेत्‌ । ¢ | ¢ | ० | [९ ् 1 (९ अध्वयुः- कामधुक्षः मरणो च्रूहि महेनद्राय हवारान्रयम्‌ । इते दग्धार्‌ प्च्छेत्‌ । | दोग्धा--सरस्वतीम्‌, इति निदि यस्यां देवान मनुष्याणां पय। हितम्‌ › इति प्रसाह । अध्वयुः--सा विण्वषमा, इति निर्दिष्टां गामनुमन््य देषस्त्वा सविता पुनातु वसोः पवित्रेण शतधारेण सुपवा । इति कुम्भ्यां तिरः पवित्रे पथं आसिष्य `. ४८८ | दशेपुणमासरभकादः | [भा द प्र ७९ इतः स्तोको हृतो द्रष्सोऽरये वहते नाकाय स्वाहा चादापू- = ॥ यित्रीभ्याय्‌ | इ ऽनभन्त्रयेत । यजमानः-- अभ्रः बहते नाकायेदं न मम | धावपृथिवीभ्यामिद्‌ न मम । इति तिलो दोपि बह दु महनद्राय देवेभ्यो हम्यमाप्यायतां पनः । वत्सेभ्यो मनुष्यभ्यः पुनद्‌।हाय करषतीम्‌ । इति त्रिवारं दोग्धारं प्रात धत्रैमुक्ला वाचं विखज्यानन्वारम्य तूष्णी- धुत्त दे।हयेत्वा दोहनेऽप आनीय सपच्यभ्वमृतावरी रूमिण)मेपुंमचमा मन्द्रा धनस्य सातये इति कुम्भ्यार सेक्ष्छिनमान)याविष्यन्दयन्सुश्रुतं कृता ५हगादृश्दं गोपति मावे यज्ग्पती रिषत्‌ । इति वे कुभैन्‌ प्रागुह्वस्यादक््‌प्रायुद्गा सामेन त्वाऽऽत॑नच्मि महेन्द्राय दधिं । इति दघ्ना शौतद्ुध्नं पय अआतञ्च्व 1 = (० यज्ञस्य संत॑तिरास् यज्ञस रेवा .संत॑तिमनु संतनोमि । इय- ्निहत्रोष्डेषणमन्ववधाय अयं पयः सोम कृत्वा स्वां योनिमपिगच्छतु । पभवल्कः पवि सोम्य; सोमाद्धि निरभितः | इति परशवासन- दा वरटमन्ववचघाय आपा हिःषु जागृत यथा देवेषु जाग्रथ | एवमस्मिनय्गे यन- मानाय जागृत । इययस्त्ने दर्पात वाऽप आनीय अदस्तमसि विष्णवे त्वा यज्ञायापिदषाम्यदम्‌। अद्धिररि पन पात्रेण याः पूता; परिशेरते इति तेनापिदध्यात्‌ | यजपमरान्‌ः-अरन्मय द्‌वपात्र यज्ञस्याऽऽयु(षे प्र्युञ्यताम्‌ । तरः पातत्रमातनतता जपा धारय मात्युः | ३१ जपत्‌. | ५ अध्वयुः- याद पन्ना पिद्ध्यात्तणं कष्ट वाअपिधान 1क्षप्ट्वा ष्णा ह०१९ रक्षस्व, इ।त कुर्म मनधः ।नेधाय ५४।५ ति 7 ४ १ , 1, ११५ दमत ह 1 ८ 14 £ + ५ ६ 2 0 1 8" ष , ८ 1 1॥ ०५८५५ ९४ दष्र1 ¢, री श # [,, ॥ पारसपदः ॐ. जि ५ ९ प्रतः ४ दशपण $ ` |, ©, | | ४ . टै, । = ` ` न {2 .. इमौ पर्ण च॑ द्भ » देवाना हव्यौधना । ` प्र््यषाय गोपाय विष्णे। हव्य ५ हिं रक्षसि । इति प्रज्ञात शखापवित्र निधाय | व वायदः स्थोपाययः स्थ । इति तथैव शाखया दभा षट्कलः ` प्रात्तद्‌।हूवि बत्सान्सातुम्धः संक्राद्चष्पुधक्कत्य ` परिस्तृणीत परिधक्ताधि परिदितोऽभ्रियनमानं युनक्त । अपा रस ओषधीनास. सुवर्णो निष्का इमे यजमानस्य सन्तु कामदुघां अशुत्राम्ुषिष्ाके । इव्यग्रीवे सप्रेष कुयत्‌ । आप्री ्रैः- तूर्ण; गाहेपयदक्षिणारन्माहवर्नयानुदगत्रः प्रागत्रश्च दन? पस तृणायात्त्‌ | अथवाऽध्वथुः सस्संदन्य्यं परस्तारतुंखचनत्सयता- मानमनुजानीयारितिवदात्मन छ संस्काराः सपः | तेन स्वयमेव भष" . - सुका प्वोक्तकरमेण त्ष्णीं गाहंपयादीन्पर्स्तिणत | . अथवा परिस्तण।त पारेषत्ताभ्र परिहितोऽभ्रियंजमान भनक्त । अपाररस ओष॑धीना५ सुवणं{ निष्का इमे यजमानस्य सन्तु कामदुघ। अगुत्रामुष्िर)के | `. इति गारहपयदक्षेणाग्याह्वनायानुदगग्रैः रागत्वं दभः प्रयमि मन्त्रमाव्त्यं पच्छ्ण।यात | यजमानः--उभावभश्नी उपस्तणते. दैवता उ4वसन्त॒ मे अहं आम्पातुर्पेवसामि महयं गोपतये पशन्‌ । इति स।यं परिस्तीमाणेषु जपिता १1 ९ अरण्य सायमशेऽश्चयमाषमम्‌ समाप वा काममा मागद्‌ा म्घुन जा प्राशातकात्‌ । अोवान वा [कचित्‌ न तस्यं सायमन्नायद्यत प्रतवश्य माणः स्यात्‌ | आरण्यायापवत्स्यनपाऽश्चति न वा । अमवाष्या रत्र जागर्ति अपिवा सुप्यादूपरि लेव न रयीत | अपि वपर श्यत त्रह्मचद। वेव स्यत्‌ ॥ उ[हिव[याग।रे गापसाग।रं वा चैत | आपस्तम्ब(वयजमानः--फम॑मष्यं यद्‌ जज्जम्पत तदा प्रायाश्वत्ताधम्‌-~ माय दक्षक्रत्‌ इत ब्रूयात्‌ | आश्वरखायनायां यजमानः-कममध्ये श्षुखा जु.्महाऽमना्ञ दवा पपिक~ = {५ (५ { गन्धमात्रय, अ।क्षस्षन्दर्न कणभ्वननं चता स्मानामत्तदक-~ ६ सुचक्षा अहमक्ष(भ्यां मूयासं सुवचां मुखे सुश्चक्णार्या जनि , ०" || त्मनि नि । = ३- १. > 0103910. टदा दवेषु पराक्रमध्वं त्रथपा द्रूतासषु दद्रितासस्तृत्तायवु [तरर कादश्चा इटः माऽ्वत इद्‌५ कय यदद्‌ कर्य्या ङ्स तव्त्मच । करिष्ये मेपजमिद्‌ प विष्वभषजा आश्वना भानत युत्रम्‌। जपितोप्रवसेन | सचस्वा तु देवा देवेष्विति मन्त्रा जथ | # इति उभावप्नी इति तु न जप्यः ¶ अन्वाधान।द्ने साय यद्यपरस्त।णां मव- र युरप्रयस्ट्द। यजनीयेऽहनि इस्वावनेचनानन्तर पएव.क्परिस्तरणन्पतन मृपरकारेम परिस्तीया; | ¢ “~ इलन्वाधानदिनङृयम्‌ | ` ¶ * ५ [कर | ~ यजमानः --प्रागुदयदमावास्यायास्त-4 ५ऋ१५त्‌ | तत्र दव्द्यभेऽपि प्रागु द्याक्रमोऽमवस्याया; । तन्त्रमध्येऽपि स्वकाटेऽद्निहो> जुहुयात्‌ । अध्वयुः--कभणे वां देवेभ्यः शकेयम्‌ । इति दस्ताववनिञय यज्गस्य॒संतातिरासे यस्य स्वा संतत्य स्तृणामि संतत्यै २३१ यज्घस्य । इति गष्हपयाघयक्रम्य सेततामुटपर। जीमाऽऽहवनीयादास्तः4 तृष्ण दक्षिणामुत्तरां चाऽऽक्\4 द क्षिणेनाऽऽहवनीयं पूव ब्रह्मण) ऽपरं यजमान. स्य्यासने प्रकस्थोत्तरण गाह याहवनीयो दभान्त दस] स्फयशथ कपालानि चाचनिदचत्रह्वणी च श्रू च कृष्णाजिने च [र 1 [ १ उदित अ।दिलेऽगनिहोत्रादनन्तरं पणमास्यास्तन्त्र परक्रम्येत्‌ | अपरे समानम्‌ । २ अश्वलयनीययजमानस्य पणमास्याम्‌ २० (आग्नेयानि ८ । अ्मीवीरम याण १६ | द्द्रवमृध्रान ११ + ११८ = ६०) आश्वठायनावयजमानस्य दं ({ अस्तोमयाजिनः ) १९ ( अश्नियानि ८ एद्रम्ानं ६१ = १९) आपष्तर्म्बःययजमानध्य दर्श ( १ 2) ) १५ ( १ १ ) आश्वञायनाय-समयाजिनः दर्ये ८ ( अग्मयान्यष्टौ ) अःपस्तम्बीययजमानष्य तोप्रयाजि?: ८ अ 9 3 पोणमास्यामसे मयाजिनः १२ ( जप्चेषानि < एनद्र+मृवानि {१ १९) ८ | > #व्रघ्नः १ | दकषपुणबौसपरकाञ्च }' ४९४ सम्या चाषुखलं च मुसलं च टषचचोपखा च ! इति द्वद न्यञ्चि दछापसणि भव्रणि. प्रयुञ्य ( अपराणि गहंपतयमुत्तरेणः > । | सु जुहूमुपभृतं ध्रुवां दं पात्रमाञ्यस्पाखा, पारित दरणमिडापात्रं प्रभीताप्रणयनम्‌ । । परतरा प्रयुज्य ( पृवाण-माहवनीयमत्तरणः ) योक््ं मदन्ता मेक्षणं पदाग्रा अन्वाहानस्थालामुपषेषं पिष्सेपफलीकरणपात्नं कम्भ ५ शाखाप्रवित्रणमियारनी निदाने दारुपात्रं दहनम्‌ इति तान्युत्तरेण द्द न्या प्रयुज्ञात | अध्वययजमान्‌।--मू५१ भुभनपते महो भूतस्य पते बरह्माणं ता तरणोमहे । इति ब्रह्माणं वृरताम्‌ | १ “° सौमयाजनोंऽसोमयजिनः पौणनास्वामसोमयाजिनश्चामायास्यायां पिष्टे पफर्ट करणपात्रे द4 च ` इ्यासादनम्‌ ॥ कुम्म्यादिदोहनवत्रन्तानां पत्राणां निद्रत्तिः | सांनाय्यामावात्‌ । पात्रसादन।नन्तरं समावपरच्छिन्न दर्मा प्रदेश सात्‌! प्यवरते करत्वा @ ॥ [) । पवितं स्थो रेष्णवी वायु मनसा पुनातु । इति तृण काष्ठ व्‌(<न्तर्धय ( दभयोदे त्रस च मध्ये कृता ) तेन सह च्छ्रा ( नखेन न च्छन्यात--न कनति सूत्रत्‌ ) विष्णोमेनसा पते स्थः, इयद्धिरनुम्‌ज्य ब्रह्मणं दृणीयात्‌ । त्रह्मक- रणमेवाध्व्येयजमानकतै ¶ पवित्रकरणं त अध्व५कतेकमेव ) ब्रह्मा--प्रगुदगाहवर्नय.दवस्थाय प्राइमुखो यज्ञोपवीलयाचस्य दक्षिणावद्धि- ह।र॒प्रविद्य समस्तपाण्यङ्कष्टो मृत्वञ्रेणाऽऽहवनीयं परीय दक्षिणत माहवनीयस्योदद्युखः स्थित्वा | निरस्तः परावसुः । इति स्वायतनादङषठोपकिषठिकाभ्यां दर्म नैशयां निरस्याप उपस्पृश्य इद महमयांवसोः सदने सीदामि । इष्युपविद्य वृ्स्पतिन्रह्या ब्रह्मसदन आशिष्यते बृहस्पते यज्ञं गोपाय, इ्‌।तं जपेत्‌ | यजमानः तृष्ण निरसनेपेरसे कृतवा सासन "उपविशेत्‌ । ` ` ` [ क) अध्वयुः---षासस्पत्योऽसि देगभ्यः शृन्धस्त्र । १ आपस्तेम्बत्रह्मा- वृत वदरत्तरत।स्तष्टन्‌ ° . अहं भूपतिरहं मुवेनपतिरहं भहता मृतस्य . पतिदवेनं सवित्रा प्रसून आलिथूञ्यं करिष्यामि देव॑ सवितरेतं त्वां इणते बृहस्पति -- दन्य ब्रह्माणं तदहं मने अन्रैवीमि मने गायतिथे गायत्री ` ष्टम शिष्टुन्नग॑त्यं नग॑त्यनुषटुमेऽनुष्टक्पङ्कतयं पङ्क्तिः प्रजां : तये भजापतिविनभ्यो दवेभ्यो विभरेवा वहस्पपयं बुहस्पतिब्र- ` स्पते यङ्ग गोषाय । इति अपेाऽपरेणाऽऽहवनीयं दक्षिणाऽतिकम्ो दङ्पुखः (स्यत | निरस्तः पराखसुः सह्‌ पाप्मना । इसङ्गषटोपकनिधिकाभ्यां खास. गाच्तण प्रयस्दाक्नषणा ।तत््याप उपस्ृरयं 4 द्मदह्मवाग्वसोः सदने सादामि भमतोः देवे 1 बुदू- © स्पतेः सदने सदाम तदुग्रये पर्नवीमि तदरायवे ` तस्सूयाय तरप थिव्ये, इतयुपिेत्‌ । ४. | जहुवन्‌यमम्यन्रू्यइऽस्ते } करमणि कमणि कचं यच्छेत्‌ । मन्वत॒ बा कमसु याथाकास। तूष्ण । यंदि प्रमत्तो व्यादृदष्णवीमूचं व्याह्तीश्च जपिधा बाद बन्ेत्‌ | ॥ ~ ~ री 1, 1 1 6 ६ ] । । ८ कपुणनरतमका न, ५ ` ` "उ न' इति प्रणीताप्रणयनं चमपमदविः परि्षादय सायदोदह॑कालिकपवित्रान्त- हितं चमसमपरेण गार्हपत्यं निधाय ` अनया पृथिव्याऽपो ग्रहीष्यामि । इते पर| मनसा ध्यालो को वो गृह्णाति सगो गृहातु कसं वां गृहाम तस्म वा ` गृह्णामि पोषाय वः । इति तसि्चमस उपविरुमप आनीय अनया पृथिन्याऽपो गृहामि, ३ प्रधर्वी मनक्ता ध्याल्ला देवो चः सवितोतमनातु, इति परथममप उतपूय चिदडद्रेण पवित्रेण, इति दितयमुयुय वसोः सथस्य रक्षिपििः, इति. ततीयमुत्पय ० ^ आधौ देदीरगरेपवो अप्रगुबोऽप॑ इमं यहं नयताग्रे यङ्गपाति घनत युष्पानिन्दर। इणीत वुत्रतृय॑युयपिन्द्रमवृणीध्वं वत्रेत्‌4 ५ (~ | प्रोक्षिताः स्थ | इव्यभिमन्य ब्रह्मन्नपः भ्रभष्यामि यजाम वाचं यच्छ। इति संमषं ` ल कुयात्‌ । बरह्म---मभवः स्ववेदस्पति परसृतः । इति जपिवा ञ। ३म्‌ प्रणय). दूप्यातिसेजत्‌ | अध्वयेयजमानो- प्रणौयमान।प सतीष्वप्ु हविष्कदेहीति प्रेषोचारणप यन्तं वाचं यच्छतः.। अध्वयः--को दः प्रणयति स वः प्रणयलपो देवीः प्रणयानि यज्ञ पादयन्तु नः इरमदन्त'घतप्ृष्ठा उदकः सदस्रपाषं यजमन न्यञ्च (६ .। इति समं प्रणिघास्थमाणः एयनोपसंगृह्य संपमवस्ताडत्वाऽविषच- न्रेत्‌ | र १ सोमयाजिनः सोमयाजिनः पैरणमालाममवाप्वायामसोमयानजिनश्च साय- द।हका।ङेकपावित्रामावात्तात्का देककृतपवन्ब्रान्त।६त। ११ र्वराषाऽनुसधतन्यः | २. आपस्तम्बब्रह्मा-- प्रणय यतं दवता वधय. त्वं नाकस्य पुष्ट यृजमानां अस्त | ४ सप्तकषीणा< सुषुतं यत्र छोक्रास्तमभ यत्नं. यजमानं च, धि । इद्युपांञ्च जपमुक्वा-- ३ मृ प्रणय, इ्युखैरभ्यनुजान।यात्‌. | , ४.५५ अनयाः वृथिव्याऽपः षणयानि, इति हरणस्षमय परथिवी मनसा त्‌ । | यजमानः भध कश्च वाक्यक्चं गाश्च वट्‌च खं च धश न्च पश्च @ काक्षराः पुदेमा प्रिराजो या. इदं श्वं मुवनं व्यानशुरता नो देवीस्तरसा संव्रदानाः स्वस्ति यङ्ग नयत प्रजानती- बह्यपुताः स्कं । । ‡ कोबोयुनक्तिस वो युनक्तु विश्वेभ्यः कभभ्या दवय- ज्याय । | पुरस्त।त्मसदेन्टयुपरशत्सवेतेश्च याः । तानो रारपपावत्राभः अदा यज्नपारम । इने प्रणीताः प्रण्यमाना अनुमन्तरधेत्‌ । अध्वयुः- करो वो यनक्तं स बो युनक्तु | इतयुत्तरेणाऽऽहवनीयमस<. लि स्पृष्टा दर्भेषु सदपि दर्भैरभिन्छादय, संविकषन्तां देबीरधिंश्षः पाजाणि देवयज्यायै | इति. सपविपरेण पाणिना पात्राणि संमृश्य ( समशेनेऽसमवतां प्तराणां मन्त्रमारवेत~ , यत्‌ )| चानस्पत्याऽसि दक्षाय स्वाः । इयञ्चिहेत्रहवणौमादाय, बेषीय त्वा, इति शूप॑माद्‌य मयुष्ट< रक्षः अत्खष्ा अरातयः, इ्महवनीये मापये वा तितप्य यजमान हविनिवप्स्यामि, इयामन्त्रयत्‌ । यजपान्‌;ः-- आरम्‌ नि वेप इनयवैरसुजानीयात्‌ । रूपविमोकपयन्तम्‌ , अआहन।यस्येत्तरेण येयुः । ( अन्यत्र न नयेयुः ) । | . २ प्रवसति यजमनिं * यजमान! दुवस्य स्याने “अग्ने ह्य मिमामन्त्रेत्‌, । 8 ~ 4 | ६ ८} ^. 1 ^~ (^ + (० अध्वयुः--उबन्तरिक्षमन्िहि, इपि शकटायामिप्रत्रञ्य ८ शकटं वपरेणं गाहपयं प्रागीषमुदगीषं बा नद्धयुगं बीहिमद्यवमदर।ऽवाध्धतं भवेत्‌ | ). | १ प्रणीता उपः “कों बोऽयाक्षात्स वो विपश्वतुः ? इति मन््रोचचारण स्थतस्तःस्थनान. कम्पययुनं प्रर: या नामनि ॥ पर तध्काबः। ` ण्ड्व [न क ॥ | पूरसि धुवे धूषैनतं पूयं तं ये।ऽम्ानपू्ेति ते पूयं बयं मः | इति दाक्षणामुररां वा युगधुरमाभेमृरष त्वं दवारम सादलत्म पपतम जषटैत्म बराहृतम दवह्ू तमम्‌ । इनयुत्तरामीषामाटभ्य जपा पिष्णुस्त्वाऽक्रभस्त। इति सभ्ये चक्रे दक्षिणं पादमलयघाय अतमि हविधोनं हृश्नस्व मा ह|: । इति रवटभर उरु बात(य, इति परीणाहमषच्छद । ¢ ३ भत्रस्स त्वा चदु जज्न माममा साव्क्था मा त्‌, 1६: रसम । इत परथडाश्ायन्प्रक्ष निरस्त रक्षो निरस्तोऽथ ३ ५सः। इति युदन्यतपुतेडा शी भम्५स्तनि रस्या उपध्पख उजांय वः एयो माये पेहि । इति निरस्तमभिमञ््य चित्तिः सुक्‌ । चित्तमाज्यम्‌ । बपेदः । आधात बहिः । केता अग्निः विहे।तमाश्नः। वाक्पतिहते। । मन उपवक्ता । प्राणा 9 इविः । साम(ध्वयुः | इपि दशहोतारं च्यास्याय डो पथिने निधाय तक्षिजञप यच्छन्तां पञ्च | इति बर्हिणं कानां वा मुषि गृहीता सुवि मुष्टि माप देवस त्वा सवितुः ५सवऽश्वने। वाहुभ्यां पष्णो हस्त।भ्याम- भय नु नदपाम। इयाग्रहात्रहवण्ण ।तेनतुषा तू॥ चतु 1नत्पत्पव्रत्रवदयाङच्रह्‌।त्रह्वण्या वा ।नर्वात्‌ | यलमानः-अ्रिः होतरमिह तह देवान्यद्गिये(निह यान्द्ममहे । न थ आयन्तु द्वाः दमनस्यमोना वियन्तु देवा हर्त भे अस्य। इति हवि निरप्यमाणमभिमन्त्रयत्‌ । अश््रय॒;--नरप्त्वन।९५ | ५००००००० ५,०५.०० प्ण क | १ आश्वलायनीययजमनल पौणैमास्याम्‌ । यच्छ्न्तां पश्च-इति तरीदीणां प्वानां वा मुष्टं गृरीला सचि मुष्टमेष्य थः “^ ( @ =] & ~ | £ * ॥ । देवस्य त्वा सतित; भसपेऽन्विनाबाहभ्यां पष्णो हस्ताभ्या- ७ ©, ४११९४14 1 | ५६ ५४ > ग्रीपोमाभ्यां जु निशापि । शक्निहोतरह्वण्या = त्रियजुषा तूष्णी चतुरं निवपेत्‌ } | ह यजमान्‌ः-अभ्रि हीर्तारमिहं त५ हबे ठवान्या्ञेयो नेह यान्हुवामहं । ॥ क आयेन्तु देवाः सुमनस्यघना वियन्तु दे हरिष्‌। मे अस्य । इति हविभिरू्यमाणममिभन्रये्‌ । अध्वयुः-- निरतेषवन्वोप्य यच्छन्त पश्च-३। प >ह।णां धवाना वा मुष्टं गृहा सच सुद्िमर्ष्य ठवस्य त्वा सक्तुः भर्तवेजन्वनाब्राहुग्न पृष्णा हस्ताभ्या मिन्द्र वैमृधाय जुष्ट निकपापि). इत्यमिहीत्रहबप्या त्रे^जुा तूष्ण। चतु“ ।गत्रपत्‌ | + | यजमानः-अभि* दोते(रमिह तध दमि देवान्य्ि्योनिः यानदरवेपिे । आयेन्तु देवाः सुमनस्यमाना वियन्तु देवा हविषो मे अस्य | इति हविरतिरप्यमःणमां भमन्त्रभत्‌ । षि अध्वयुः--निर्तष्यनवोप्यायं विरेषः, अन्य्ावसुनमिपेक्तिसमानम्‌ । अप्स्तम्बीयस्य यजमानस्यासोमयाजनः पीणैमस्याम्पोमी५ः पुतडा- दो न विद्यतेऽत पएत्रार्मषोमीयपुरोडशिनिवापादि स द्प्यत ८७ । अन्यदिन््मृधतन््रमाश्वकयनीयञत्‌ । ` आपस्तम्बीयथजमानस्य सोमयाजिनस्तु आश्वरायनीयवदेव।ऽग्जयार्गपोम।पे- ्द्रमृघतन्ने कायम्‌ । इ।त पणमास्पां विदेषः | | असोमयानजिनो दरदो आश्वटायनीययजमानस्याऽऽपस्तम्बीयस्य च समानमेव | तयथा यच्छन्त पश्च; इते त्रदं यवानां वा सुष्टे गहला सुचि मुष्ट. मोप्य । ध -वर५ त्वा सवितुः परघऽभिनोवाहस्थां पएष्णो हस्ताभ्याम. द्रामभ्य जुष्ट नवपामि । दयभिहोत्रदेवण्या निचजुप्र। तूष्णी चतुथं निभपेत्‌ | ` | यजमानः तरिमिह्‌ त९ हर देवान्य निह यन्हभमहे । ` आयन्तु देवाः सुमनस्यमेनि वियन्‌ देवा हविषो मे ' अस्य | इति हवि.॑रू"माण ५भिमन्त्रभत्‌ | | [र , अध्वयः--।नेरपेष्वन्नीप्ान्यत्पवध्रद्यावद्वि्ेषचक्ति. इति तयम 1 प्रभः १] द्देपुणंमासपकषाश्ः। ` धक इदं देचानामू । इति निरप्तानभिमृश्य इदं नः सह इयवशि्नमिमृस्य स्फात्य त्वा नार्थे, इति निरुसनिवाभिन्त् इदमहं निवेरुणस्य पाशात्‌ , उपनिष्कम्य ( रिपिच्चखिचा ) स्पराभच्यख्यम्‌ । इति प्रा्प्रक्च ( प्राङ्-प्राचीं दिशम्‌ ) सुषरमिविख्येषम्‌ , इति स्थ विहारमनु्वाक्य ` * # ४4 = ‰] इ ^.* र दश्वानर ञयोततिः, इत्याहवनीयं वीक्ष्य रवाहा द्यावापृथिषीभ्याम्‌ । इति स्कन्नानं ` हन्तां दुय। चवि षपृथिच्य।ः | इते प्र्यवरोद्य उवन्तारक्षम्‌। ह; रयद्ध्य | | अदित्वास्लोपस्यं साद्याम्यग्नं हव्य पषस्म॑ । इयङेणाऽऽ- , हवन।यपुपरसादयेत्‌ । य।दे शकटस्थानीयायाः पाच्याः सकाज्ञानरिवपेत्तप्वम्‌ | पन्या दक्षि- गतः स्प्यमुपधाय पन्यां पुरोडाङ्ायानप्य तां शकटध्यानष्थामारम्य | । [क्षि ध । । मु गरन अहुतम।स इविधान इरह् मा हाः} इयन्ताञ्छकृटमन्नरज्ञातता { त>र।र बाताध्त्यस्य मन्त्रस्य सपः--यकटमन्त्मभावात्‌ परणाहस्य च अकटङ्खभवाच्चव ) (मत्रस्य त्वा चक्षुषा प्क्ष इयारम्याग्र हन्य \ रक्ष यन्त कायम्‌ | । नि ^ ४४ | 3 (क ‰ *\ यजमानः--रस्तव। युनक्ति स त्वा युनक्तु इति स विहारमु्कषेत 4 अष्वृयः--सशकायामभनिहोत्रहवण्यामप आनीय देको वः सवितोत्पुनातु--इपि प्रथमधुधूय कन छ. | आच्ख्द्रेण पावत्रम--इति दरत्त।यमुत्पूय शा म मा क भन १ अदितयास्त्रोपस्थ सादयाम्यत्र ह्य रकषसर्षोम। हव्यंर रक यामिन दगध हव्य रक्षस, इति प।०मस्यां विरेषः | ` अद्द॑त्यास्त्वोपस्थं सादयाग्य्रे हय५ {प्खेन्द्राश्री हन्य र ४९८ दज्ञेषुणेमासप्रकन्चः! - . [आ० द०प्र अपेदिवीरगरपुषो अग्रेगबोऽ्ं इमं यङ्ग नंयताग्रं यज्ञपतिं धत्त युष्मानिन्द्रोऽवृणीत वुत्रतूध॑ययमिनद्रपवुणीध्वं॑वततुयं प्रोक्षित; स्थ । इत्यभिपरन्ध | ब्रह्मन्‌ प्राप्छष्यााब, ३ ब्रह्मामसामन्तरयत्‌ 1 ब्रह्मा--मभवः सखबहर्पतिभरसृतः; । इति जपिता ॐ राक्ष; ईयतसजत्‌ । अध्ययः देवस्य श्वा सवितुः ५ सेमऽगभ्विने।वाहभ्य्‌ पृष्णो हस्तः- + ४०१ (शि = भ्यापग्रय वे जुष प्राक्षामिः इति सहन्मन््रेण द्विलुष्ण] हविः प्रोक्ष पयीवत्यै ( स्वात्मानं दक्षिणमावत्यं ) पात्राणयुत्तानानि इता इन्धध्वं दंन्याय कभणे देवयज्या ५, ईपि सपृतत्रिण पणिना सह्न्मनतरेण दिस्तूष्णः। ल्ाि प्रोष प्रक्षणीशेषमग्रेण गाहृपव्यं निधाय देवस्त्वा सवितुः भसऽनिनाबाहु्या पृष्णो हस्ताभ्या- माददे, इति छष्णाजिनमादाय अधृतः रक्षोऽवर्धता अर।तयः । इत्युत्करे छष्णाजिनम्वगरवं # १ आपस्तम्बन्रह्मा--माक्ष यङ्ग देवता वधेयं स्वे. नाकस्य षष्ट यजमानो अस्तु | सप्रऋष्।णा९ सुकृतां यन्न लोकस्तत्रेमं यत्घं यजमानं च पेहि। इ्युपां्च जपपक्वतैः-- ॐ २ प्रोक्ष, इयश्वयुमनुनान)वात्‌ | ; २ देवस्य त्वा सवितुः ५सेऽश्वनेबोहुभ्या पूष्णो इस्।भया- मभ्रये वो जुष्ट भक्ष्य्रषोमन्यां वो जु पोक्षामीन््रीय वेमृधाय॑ षो जुष भोक्षाभि । इति पौर्णमास्यां विरेषः | दरे तु-- देवस्य त्वा सवितुः भसवेऽनिने बोहुभ्य ष्णो हस्याभ्या- म्ये बो जष्टं रोक्षापीन््रातनिभ्यां बो ज़ भक्षा । रदति प्रश्नः १] दशेपणमासपकाशः । ४९९ अाहप्राद्रश्सन त्रय आदेत्यास्त्वग)से परति स्वा पृथिवी वेत्तृ इयुत्तरेण गाहप्यमत्करदये वा इकृन्णाजनं प्रताचनप्रवमुत्तरखछमापस्ताच परस्तापत्ताप। मतस्तद्मुपतम* स्यनुत्सुजन्कृष्णाजिनम्‌ । अधिषवणमसि वानस्पत्यं प्रति त्वाऽदित्यास्त्वग्बेततु इपि तस्मिन हृखर्मधिवत्य ( अधिषत्थ--प्रतिष्ठप्य ) अनुःसूज- नंख्खल्म्‌ । अपनेस्तनरंसि वाचो विसने देवषीतये त्वा गहामि। * . < ^५ 1 तस्मिलट्खेटे त्रिथजुपरा तुष्ण।[ च ^€ प 22; [्.। | अद्विरसि वानस्पत्यः स इदं देवेभ्ये। हन्य म॒शषभिः शमिष्व । इति मुस्मा | हविष्कृदेदि-दगिष्कृदेहि--हविष्कृदेदि इति हविष्डृतमाहूभ॑त्‌ हविष्छृत्‌ू-- अवं रक्षो दिनः सपत्नं वध्यासमू्‌ । इति त्रहीनवहन्यात्‌ । ४ © ॐ हन्द स्य १ व क । अध्वयुः-- उः समाहन्पयै, इ्यर्घाधे संपेष कुत्‌ । अग्रीत्‌--देवस्य त्वा सवितुः भसवेऽन्वनोबाह४५। पृष्णो हस्त भ्यापाददं । इत जम्यामादाय इषमा वंदोजमा वद द्मद्रदत' वयर क्षघातं जेष्य इत दुषदुपल समाहनान्द्र।६ष१।द सहृदुपलया ।तरः संचर्यनवहृतः र।पाद५त्‌ । यत्र पययत्तमातस्तत्रपक्रमः । ।7>रश्रात्तमन्नद्य | अध्वयुः-- वष मसि, इचछट्खढस्य पुरस्तादुत्तरतो वां शू+सुपहय १ यथ।ऽवूयमानस्य बहिः पृष्ठमागे मवयन्तङौममागस्तयेवयेः | २ मसदमुपसमस्य--मसतक्ष्रदेशः | उपसमस्यं द्विगुणी । करिप्रः ~ देशे पुरस्ताद्वागेनाघस्ताघतीरचः गमयित्वाऽनन्तरमदेशेन सह द्विगुणितं - केत्वलयथः । ३ समाहन्तये---इयत्र “ इदयर्थं तवेनयेन्यलनं; ? इति पाणिनिसुत्रात्‌ स्यां तवैप्रयपः । तमन्त -समाहन्तम्बः त।डन।य। गत्यथ; |. ११ \1 दशेपणमरासप्रकङ्कः। | आ०्दण्प्र वषक्द्धा; स्थ, इयवहतोन्पुराडार यानभमन्त्य तिं स्वाः बषेवदं वेत्त, इति पुरोडशचायाञ्छप उदप्य प्रपत र रक्ष; पए्रष्पतता अर्‌।तयः---इत्युकरर ण ठच्र- गप्रा परविद्ध< रक्षः पराध्माता अमित्राः, इति तुशरन््न्दत)ऽदुमन्त्यः मध्यम पुराडक्ञकफट. वुष्मनाप्य रसा भागे;ऽसि, इलधस्त्ृष्णाडिनस्योत्तरमपरमत्रान्तरदेद क ऽअवेर्पत्‌,॥ . ^ यस्षपानः--रक्षभ्य इद्‌ न मम, दाते यागुक्च।ऽप सउपष्यरत्‌ अष्वयु;- अद्रेः कपाठ९ सष्पद्यं परज्ञतं नेधायाप- उपपद बाया वि्रिनक्त, इति पतुपवितमानयधक्छय देवो षैः सिता हिरण्यपाणिः पतिशृहातु इति. पत्या तण्डुखः नपरकत्य. | यदन्येन वञघ्वषाऽवपदयामि रायस्पोषाय वचसे सुपजा- ` स्त्वायः चक्षुषो गोषीथायाऽऽक्तिषमाभ्रासे / इयवेकश्य तप्डुठाना- दाय. तुष्णीमुदटंखञ न्युप्य [क ९ = (+ ¢ ० त्रिष्फीः कृतव, इति फनी. संपरष्येत्‌ हैः ~ = कर वत्या दव्य; शन्यध्वन्र्‌ + दत्र न्यः सुरन्यद्वम्‌ ,.दवन्यःदुम्भन्वम्‌ ॥ इति मच्चत्रयान्ते सुफरीडृतान्कुय। ष्ण वा ॥ फए्टीकरर्ण- नाष कणाषकसर्णाधष्तण्डूलवघातः | अध्वसुः-फट।करण प्रज्ञात नाय तण्डूलन््रह्नार॥ । ^+» १. कमी गमी ्रिष्फटौक्रियमणानां यो न्यङ्गः अवरिष्यतेः। ररशवसां भामधेयमापस्तल्मव॑हतादितः । ¢ (^ दत प्रक्लारुनादक्‌ जनन्यापः उपस्पश्चत्‌ । चौ नमक ९ अनारम्भुंकरत्वादना पल्यमविद्यमागायां! सयो कमण्यवहन्तार्‌ परिकलिण ष्यत्‌ । ततः स. एवावह्न्यात्‌ । . २ टाक्रासंद्धपात्रण तण्डछन्प्रक्ठाव्य निनयनं यस्माकस्माचिदपिः पत्रा भ्रः १] दकञेपुणमासप्रकाञ्चः | ५०५ यजमान्‌ः-रक्षोभ्य इदं न मम, इति यागं इत्ःऽप उपसत्‌ } अध्वः-देवर्यं त्वा सवितुः भसवेऽन्िनेगाहुभ्या पुष्णो दृस्ता भधामाददे । इति इष्णाजिनमादाय ति अवधृत रक्षोऽव॑धूता अर। तयः । इयुकरे कृष्णा जनम्‌ध्नप्ीवं अहिष्टादविरसनं प्रिरधुय । अदित्यास्स्वगेनि पतिं त्वा पृथि बरत्त, इ्युत्तरेण गाहपससुतकर- देशे वा कृष्णाजिनं प्रत।चानग्रीवमुत्तरटोमोपस्तीये | पुरस्तास्मरीचीं भसदमुपसतमस्यानुत्सजन्कृष्माभिनम्‌ } , “ “` दिवस्वःम्भनिरंपि भति त्वाऽदित्यास्तम्बतु । इति कृष्णाभिन उदी चीनकुम्म्यार शम्यां निधाय दभ्यामनुप्पजन्‌ धिषणांऽसि पत्या भतिं ता दिवः स्छम्मनियैत्ु । इति रम्यायां द्ृषदमत्याघाय दषदमनुत्सुजन्‌ < प्रिषणांऽसि पायतेय। प्रति त्वा पवेतर्वत्त्‌ । इति टषयुपटा- मयाधाय शवः स्थं मधुमन्तः, इति तण्डुठानभिमन्त्य देवस्य त्वा सितु; भसवेऽग्विनोबोहञ्५। पूष्णो हस्तभ्याम- ग्रये जुष्टमधिवपामि धान्यमसि धिनुहि देवान्‌ } इत्ति यावन्तस्त्‌- ण्ड्खः सच्येष्ठं शक्यन्ते तावतस्तण्डुखान्दषदि तरियजुषा तृष्णः; चतुथः मध्युष्य १९ देवस्य स्वा सदितुः भसयेऽन्िनोबाहुभ्था प्ष्णो इस्ताभ्याम्‌- रये जुषटमधिवपाम्यग्ीषोमाभ्यां जषटमधिवपामीन््रय वैमृपाय जष्टमधिदपामि धान्यमसि धिनुहि देवान्‌ इति पौर्णमस्यां विदाः । दर ठ©-- देवस्य स्वा सवितुः १सवञन्बनाक्हूर्या पृष्मा हस्त भ्यिम- गये जष्टपमधिवपामीन्द्रापनिभ्यां जुष्टमधिवपामे धान्यम धिनु देषान्‌ । दक्‌ ` दक्चपृणमास॒पकक्चः। . [आर्द्‌ प्र माणा स्वा, इति प्ाचसुपलं (प्रप्य ) अपानाय खा, इति प्रतिचीमुपला प्रोह्य य्यानाय्तवा, मध्यदेशे व्यवधाय प्राणास त्वाऽपानाय त्वा व्यानाय त्वा, इति संततं प्रेष्य दघोमनु प्रसितिमायुषे धाम्‌ › इपे प्राचीमन्तताऽनुपरोद्य देवो चः सविता हिरण्यपाणिः प्रतिगृह्णातु । इति ईष्णाजिने पिष्टानि प्रस्कन्य अदभ्येम वशक्षषाऽवेत, इलवेक्षय अत्तवपन्ता ` पिस्षाणनि इर्तात्‌ , इयवक्षि्टतण्डुलाथ प्रलया दास्या वा रषं कुत्‌ | पत्नी दासी वा-- पिष्टानि चणूनि कुभत्‌ । अंध्वय---।पष्टटप प्रज्ञाति ।गधाय धष्टिरसि ब्रह्मं यच्छ, इत्युपवेषमादाय रक्षसः पाणि दहादहिरसि बुध्न्यः, इ्युपवेषमभिमन्त्य अपःगरेऽभेमामादं जहि, इयाहवनीयाःप्रय्चवङ्गारो निन्य 1 निष्करव्याद^ सेष, इति तयोख्यतरमुत्तरमपरमवान्तरदेशं निर. स्याप उपस्पृदधय | आ दवयजं वह--इति दक्षिणमवस्थप्य धुवम॑सि पृथि दर्हाऽऽयुदे“ह परनां ६९६ सजातानस्मं यजमानाय पर्यह । इति तस्मिनङ्गारे मध्यमं -पुरोडाशकपाटमुपघय निदेश्धस रक्षो निदेग्धा अरातयः, इति कपद्ेऽङ्घारमयाघाय धत्रेमस्यन्तारिश्षं दश प्राणं दद्हापानं रह सजादानरभं यज- मानाय परह्‌ । ` ईप मध्यमस्य परस्तादद्धितीयम्‌ } ^ धरुणमसि दिवं दद्द च्चे दह भरोत दृ सजातानस्मं यजं १ दसा-वेतनमगृहीत्वा द्विजद्युश्रमैव धर्यं इति मन्यमान। ृद्रजातथा कुख्पर. प्या दिजद्यश्रषार्थ द्विजे .ध्थिता -दारसःल्पर्यते । दशेषणेमासमकासः पानाय पयह तप्मदृदिपीयापुरस्तात्ततीयम्‌ । चिदसि विश्वा दिक्च सीद, इतति मध्यमस्य दक्षिणतश्वतुधम्‌ | परि चिदसि विश्वासु दिक्ु सीद, मध्यमस्येत्तरतः पञ्चमम्‌ । मरूता« शध मध्यमस्य पश्चालष्ठप्‌ ! धासि दिशो दध्ह योनिं इह प्रजां इह सजातानस्मं यजमानाय १२६, इति दक्षिणस्य एरप्तात्सत्तमम्‌ | चिच; स्थ प्रजामस्मै रथयिमस्म सजातानस्मै यजमानाय पयेह, इयुतरस्य पुरस्तादष्टमम्‌ | एवमष्टौ कपाखन्युपधोय * एता अं।चरन्ति-इव्यादि संक्षाकननिनयनं न्त प्रातर्दोहकमं कृखा तत्रे दमनुसेघातन्यं यच्छखापयित्रनिधानं तदुदमप्रं कायमिति । @ । % ष (+ =>, ५, ३ भुगरंणामाङ्गिरसां तपसा तप्यध्वम्‌; इति वेदेन कपषङ्गर- ५५ © ३ नष्यद्य मदन्तरविध्रिय प्रक्षाल्तिायां भिशटतोपवातायां पवित्रवन्यां . पत्चाम्‌ | ् (~ =| (~, =, © देधस्यं त्वा सवितुः भसवेऽश्िने बाहुभ्या पुष्णो हस्त(भ्याम- प्‌ ( # १ पौणुमास्याम्‌--अपभ्रऽग्निमामादं जह॑लाघङ्गारनिवतंनादिविधिनाऽऽप्नेयव- [केप द्नीष्रोमीय्ष्टौ कपाखन्युपरधाय, ग्यां बायव्यानशान्यां चतः स्थोथ्व॑* | (94 | ङेयम्‌ स दे देन्दराञ्मस्याप्यवमेव कपरारोपधानम्‌ | तः, अनेन ॒मन्त्रेणैरेकं कपा यथायोगमुपदध्यात्‌ | एव्र मेमेनदरवैमृधप्यापि २ परौभेमास्याम्‌-एता आचरन्ति, इलयादिर्यहनविधिने।र्त | सानप्यामावात्‌ | (> अ, इ समावास्यायाम्‌--असाोमयाजिनोऽ।प नापि | सानाप्यामावात्‌ | ३ प।भमास्याममावाध्यायं च मगगामेते षन्त्रः प्रातिकएाटयागमावतयंत्‌ | फ) ४ देवस्य त्वा साषतुः प्रसवऽ्वनाषाहस्य ष्णा हृस्तग्यामन्च ज॒ ४५ सवेपाम्यद्नीपोमांभ्यां जष्ट« संवपामीन््रय वेमृषाय जष्ट« संचपामि । इति पौर्णमास्याम्‌ | | ह दशे तु-- देवस्य त्वा सवितुः भ॑संधेऽग्विनोबाहुभ्या पुष्यो हस्तभ्पा- मश्रये जष्ट संवपामन््राधिभ्यां जटः संवपापनि । इति विशेषः { . पृष्ट -द्रेपणेमासप्रकराश्चः। [ .भा० द० ! मये लुष्ट< संद॑पामि । इति ङष्णाजिनापिष्टानि िर्जुषा तृष्णीं - ` चतुथं समेध्य वाचं नियम्य देषो चः सवितोत्पुनातु, इति पिष्टानि प्रथमप्पय अनि वसोः स्य ररिमभि;, इति पिति. तृतीयमुतपूय ` प्रणातामे; सयु केण प्रणैताम्य सदाय वेदेनोपयम्य समाप अ।द्रग्मत समेधय .रसेन सर रेवतीजगतीभि्ं ^~. श उमतामडुमतामः सृज्यध्वम्‌ । इति पिषटष्वनीय अद्यः १।२ प्रजाताः स्थ समद्धिः पच्यध्वमू, इति तत्ताभि, रा द्रयुपर्प्ान्यं - , , जनयत्व स्वा सयाम, इति मेक्षणेन संयु मखस्य शरोऽसि, इते पिण्डं फ़त अतुङ्गमनपृपा।त कृमल्यव .म्रतिङ्ृपिमश्वशफमात्रं पुरोडाशं कृं इदमह सनाया अभीत्वयं मुखमपोहामि, इति वेदेन कपे. ` भपज्ङ्गदनपाह्य वनाअस वनायुः) इलयश्रेयं पुशडाशमष्टायु कपटेष्वधिश्र्य. गर! प्रक्षट्य ९ पाणमास्याम्‌-पेण्डकरणानन्तरम्‌-- यथाभागं व्याव वम्‌ । इत्यभ्रेयं नसच्य । यथाभाम व्यावतथाप्‌ | इटम्नीपोमीयेन््पैमधौ विभजेत्‌ | तत इद मश्राषांमयाः, इदमिन्द्रस्य वम्रपस्य, ` इवयन्तयास निर्द्पर्वकामिमरशो नाऽऽप्रथस्य निदङ्ञाभिमरं इति | दर तु ~~~ यथाभाग व्यवतेथाम्‌ , इतति विमञ्य समौ पिण्डौ कृवेति सत्र दथा भरतेदेवतं समं विभजनं स्यचतथा विमाणकरणमिति मम्यते । ततः, इद्मगनः, स्दमन्द्रागन्याः, इयभिमृरेत्‌, इति विरेषः | ` ९ पाणमस्यामपे पुरोडंक्धकरणमेवमेव । अमाषास्यायामप्येवेव | ° इदमहर सनाया अभात्वयं मुखमपोहामि, इति मनर परतिकपख्याग- मुक्तवापङ्गा्नपष्ेत । , प्रनतः १ | शषुणेषासंषास्षः । ५.९१ उरु भयरवोर तें यज्ञपति; प्रयता ; इति पुरोडशे .प्रथयन्स- वाणि कपानि प्रथपिधाऽङ्ुटीः प्रक्षाल्य त्वत्त गृह्ण।ष्व, इयद्धिः श्ण कृसङ्कट।; प्रक्ष्य सायदाहङ्ु- - ५५।।य्‌[=।य व ८ ^ अन्तारत९ रक्षोऽन्तरिता अरातयः, इति . स्वणि हय।९१े त्रिः पथि छा पदस्मुकं निरस्याप उप्छद्य पनस््यकानि गर्त] 1 . देवस्त्वा सविता श्रपयतु वःप अधिनके, इयस्सुयोः षरदय अआग्रस्त तनव माजतधामप्र हु्यर रक्षस्व, इत दमजङाद्र स्तणाद्‌ामष।ऽ।भञ्वस्स्प ` ॥ अ] वदन्तः श्रपयत, इया्ाध्र स्रप्य वाचे ।वसजत | अगभ्रधरः-हष। रषं सुशताम कयत्‌ । | ड अध्बयुः- स ब्रह्मणा पच्यस्व, ३१ वलन पुराडस साङ्गार भस्मा प्ययं, अड्गदिप्रक्षाखनं पत्रीनिर्णेजनं चोस्सुगेनाभितप्येकीक्खय सफपेनान्तवदि तिक्तो रेखाः प्राचीरदी चीव किषद्घिवा तास्त स्यन्दयंखि{गनयेत्तरवम्‌ । १ उरु प्रथस्वोर्‌ ते यज्ञपतिः पथताम्‌, इति प्रतिपुरोडश्ञप्रथन- माहृत्तिः काया | २ स्वचं गृह्णीष्व, इति प्रतिएरोडा्ञमाय्षत्‌ । ३ पौपास्यां सायंदोहकुम्भीनयनं नास्ति । सांनाष्यामाव।त्‌ । असोभया- जिनोऽमावास्याचां च नास्ति । ४ देवस्स्वौ सविता श्र॑पयतु वरिष्ठ अधिनाकै, ईति प्तिपनमन्र ग्रतिपुरोडाशमावतयेत्‌ । | । ५ अप्रं तनुवं माऽतिधागमे ह्य र॑षस्व; इयभिज्बटनमन्त परति- पुराखरापमराबपरयेत्‌ । 1 ए ६.सं ब्रह्मणा पृच्यस्व, -.इति मस्पाष्यहनमन्नं - प्र्िपरोडाशामवत्तयेत्‌ इ।त | 4 २ > @ =क ५ ® @०९ , दब इ ध ५ एकताय स्वां, द्विताय स्वाह त्रिताय स्वाह; ह्यतः प्रतिमन्त्र प्रव्थग वरगमुरकं निनत्‌ | यमानः- एकतायेदं न मम, द्वितायेदं न मम, तरितायेदं न मम, हुति प्रतिमन्त्रं सागं कुयत्‌ | इयापस्तम्बीयदशपूणमासप्रयोगीयः प्रथमः प्रश्नः । दिती अयाऽऽपस्तम्बीयद्शेपुणेमासयोितीयः मश्चः £ अध्वयुः- देवस्य त्वा सवितुः भसयऽमिनो बौहेभ्य/ पूष्णो इस्त" भ्यामाददे | इति रप्यमादाय इन्द्रस्य बहरास दात््णः स्दहल्तभषटः शततजा कायर {तरमत्नाः इलयभमन्ञ्य हरस्ते भ्रा भतगाम्‌ इ।त दमण सूुववत्समृभ्य दभमु निरस्याप उपष्पृश्यापरेणाऽऽदहवनीयम एक दे जीणि चत्वार, इ।त रफयङ्कतेन मानेन यजमानमात्रीं प्राग. पवग। वेद कृता वेदेन षेद विविदुः पृथित्‌। ९ सा पमये पृथिवी पार्थिवानि । गभ विभर्ति मवरष्वन्तस्तते यज्ञा ज।यते.षि दानः ॑ इ।त परस्तास्तम्बययुष उपरेशद! वेदन वेद निः संमञ्पात्‌ | ॥ यजमानः चरुः गिखण्डा य॒वतिः सयदा थतगुतीका भुनस्य मध्यं - पस्‌ वुतमतक्रा ममञ्यमाना महते सौभगाय मदं क्ष्व यर्ञेमानाय कामान्‌ | इति वेद५ संमृउ्यमानामनुमन्त्रयेत | ० दभ निधाय र व 0 0 १ उपरशन्नाम प्तम्बयजुरे हरणादुपरिष्टात्वनिप्रयवेक्षणास्रामेदन वेदिं तिः समृथ्यात्‌ । ॥ अध्वयुः-पृथि्यं वृमासि, इति वेदेः परव वितुतरीयदेश उदग्रं प्रागम्ं "४.7 चः. कुर कः+ ८ ३ । । पथितं देवयजन्योषभ्यास्ते मूख मा दिरसिषम्‌ ) इति स्फ्येन तृणं प्रहयाप उपस्पृश्य अपंहतो ररः पृथिव्ये, इति रफ्येन सतणान्पाश्सूनपादाय घ्नं गच्छ गास्थानम्‌ , इ हरेत्‌। यजमानः य) मो हृदा मनसा यश्च षाचा यो ब्रह्मणा कमणा दष देवाः | ` * यः श्रुतेन दयेनेष्णता च तस्यन्र वर्जण शिरम्षछिनधि ! इति स्तम्बयजुहंयमाणंमनुमन्त्रय॑त ( स्तम्ब -सतणाः पांसक । ) अध्वय;-- वपतु ते याः+ इते वे।< यजमान वा प्रयकेक्य . बधान देष सवितः परमस्थां परावति शतेन पत्र 4 ऽस्पन्दरष् यं च॑ वयं द्विष्पस्तमतां मा मक्‌ । इत्युत्करे स्तम्बयजुर्नवपेत्‌ । [ आग्रीधः--अररस्ते दितं मा स्कान्‌, इुष्केर न्यु सम्वयञ्जरपयंज- डिना गृह्णीयात्‌ । यजमानः- इदं तस इम्पं ईरोमि यो श देवा्ररति ब्रह्मचर्ये । [ मेधधर दिक्ष मर्ता तपरू्थम्तदेतश्चराति मानुषीषु । दतयुत्करमामगह्यमाणमनुमन्त्रत | अथ्वयुः-- अषाररुम देवयजने पृथिव्याः, इति दविरीथं॑प्रहयाप उप- सपद अपहतोऽररुः पृथिव्यं देवयजन्य॑, इति स्येन सतृणान्परा सनपादाय व्रजं ग॑च्छ गोस्थानम्‌ । इति हरेत्‌ । | यजमानः--यो मो हृदा मयस्य यश्च वाचा यो ब्रह्मणा मना = (मन द्र द्वाः 1. .. ४ % 1 ॥ 1 1 ¢ ॥ ® ` १ इत्ये नाम वेदिषदेश्ुतरतः पुरसतदिवसीषदेभे ब्िपदे निषि बा देर न्यं स्तस्रथल्चः ज्ञ देशे सफर । | यः श्रुतेन हूदयनेष्यता च तस्यन्दर वज्जग रिराभ्छनन्ि । दत बय हयमाणमजुमन्नयेतत । अष्वरयुः--वप॑तु ते द्याः, इति भदिं यजमानं वाः प्रल्यवेक्य बधान देश समितः परम॑रथां परावति शतेन बाद्ैये{ऽस्मा- : ब्दरष्टि ये च॑ वय॑ द्विष्मस्तमतो भा भक्‌ । इयुकरे स्तम्बयञ्च- सववेद ! | आअयाध्रः--अवद्‌.द रक्षः, ६ देत य न्युप्त स्तग्बयस्तुर्पयङ्धलिनः गयात्‌ । यजमानः-- इदं तदर्धं करेमि खे दे देकर यमू । ९. न्क (ञ्‌ भविी दिक्च मर्नसा तपस्ब्थन्त त्राति मजुदषु इत्युत्करम,भेगुद्यमःणमनुमन्नयेत्‌ । | अध्व ( ३.) अर्स, प पत्‌ ; इति. ररफयेन तुल प्रह्ध्यप . उपस्पुदय अषहताऽररूः पथम्या अटुवयजनः । इति स्वेन सतष- स्प्र्सनपादाय त्र गच्छ गोस्थानम्‌ इति हरेत्‌ । यजमानः -योरमो हृदा मनसा यथ वाचा य बर्णा कर्क दष्ट द्‌ ॥ यः शतन हूदयनस्णता च तस्मन्द्‌ दकम पए्वरार्छनाद्य)। इतति स्तम्बथजुह्धियमणमनुमन्तयेत । अध्वयः--बपनु ते द्याः, ३त ३६ यजमान का प्रयवेक्षय बधान देव सवितः परमस्य परावति शतेन पाशर्याऽसन्दर्ट य च बर्य दरष्मस्तमता मा म।क्‌ । इव्युत्करे स्तम्बयजर्निवपेत्‌ । ¢ ; कि ५ `) च आग्रा ः--अववादोःव स्स “दर ततोयं नयु -संम्बययरवयडः - “~ ` छिना हयात | 7. द. ध ५ क यजपानः- इदं तस्मै दम्यं करोमि यो ओ दृवाधरदति ब्रहमच्यप्‌ ` "`. * ~+ , श ५ + &\ इ ६१ ६. ह ९.दइ 9 | |! 1 मेधावी दिश्च मन॑सा तपस्यन्तदूतशवरति मनुथीपु । इत्युत्करममिगृश्चमःणमनुमन्त्रयेत | अध्वयुः--ट्ष्णी चद ताऽप उपहर तूष्णी स्फ्येन दभ स ह स^णान्प.श्नपद्राच ट्ष्णुः ह्म तरष्णी वरि यजमानं वा प्रवय तुष्णीमुप्करे निवपेत्‌ । | यजमनः-- यो मो हृदा म्स यर्थ वाचा यो ब्र्हुणा कणा दष्ट देषाः। म ष री स त । ,1 ५ ्‌ ह । यः श्रुतेन हृयनेष्णता च तस्यन्दर वज्जग सिरदिछिनबि । इति स्तम्बयजु्तृ। हिपमाणमध्यनुमन््येत्‌ । । ^ आग्नीधः-अववादा यातुधानाः) इत्युत्वे चतध युं स्तम्बयज॒रःथडिना गृहण।थात्‌ । . यजमानः--उदं तसै हस्य दरोपि यो वे। देवाशेईति ब्रहमचर्यम्‌ । धारी दिषु मनेसा तपस्जयुन्तदुन्ररति मारय रमसिगद्चमाणमनुमन्त्रयेत । अध्वयुः-- दर्पस्ते चां मा रक्‌; इ खं प्रवय ( खनिः- यतः पांसव उपात्ताः स प्रदेशः) वसवस्त्ा परिगृहन्तु गायत्रेण छन्दसा, इति स्येन दक्षिणो दक्षिणश्रोणिमारम्प दक्षिणासपथैन्तं वेदे सकारचिह भतां रेखां कृता रुदरास्त्वा परिगहन्तु ऋषटमन छन्दसा, इति प्प्पन पश्वादक्षिण- ्रोणिमारम्योत्तरश्राणिपन्तं वेरः स्वौकाराचेद मृता रेखां कत । १ स्तम्बयजु्स्तूष्णीं हरणेऽपि ये मा हृदा, इते मन्त्रेण यजमानेनानुमन््रण- मवदं कायेम्‌ | स्तस््रयजुहिभमाणमिलयविरेषवचनात्‌ । २ अनोदकस्यशंनं विद्रंसो विकल्पयन्ति तद्रीतिश्चव-- रौद्ररक्षसनेक्रैतयैतकच्छेदनमेदनानिरसनात्माभिमशैनानि च इत्याऽप उपश्चेत्‌ | ३।९। इ।तेपारमपोसूत्रद्रदर कमाण कृतेऽपामुपस्पश्चन प्राप्त; तच्च ॒र'दरान्तसं- लयत्र मीमांसा।या ऽ अेप।।तवदकदवतास्बान्धत्ववगमादुदरास्त्र पारह्णन्त्वाति बहुरुद्रकषवन्थे नापामुपसप्च॑नम्‌ । निमित्तं संसूपायाः यक्रिक्षितःवादुदकस्पशंनं क) 4भियन्ये हविः कषाय प्तिवत । आदित्यास्त्वा परिगहःतु जागनन छन्द छी) ते रप्नात्तरत उत्तरश्रोणिमारम्योत्तरा्तपनन्तं चदे: स्वीक.र चेह) मृतां रेखां कु भत्‌ । यजमान्‌ः- यज्ञस्य त्वा भमयाऽभिमया प्रतिमयोन्मया परिग्ह्णामि, इति वेदि परिगृह्यमाण।मनुमन्तरयेत । अध्वर्युः--अपाररमं देवयजनं पृथिन्या अदेवयजनो जहि । इति. रर्पयनं १।दम्‌मेर्प।रतना गृदसुद्धन्यात्‌ 1 यजुप्रान- यदुद्घ्नन्तो मिदहिरसिम पृथिव।माषध।रपः । अध्वयवः, रफयकृतः.स्फमनान्तःरेक्ष मोर्‌ पातु तस्मात्‌ । ` यदुदन्नन्ता जिह्सिम क्रूरमस्या वेदं चरमा मनसा दवयन्तः | मा तेन हेड उपगाम म॒भ्याः रेवा ना रवशद्ुवन रस्तु, इ्यु- द्न्यमानामनुमन्त्रयेत । आश्रीधः--अध्वयुणा बेदिभुमेरपरितनमुद्तां मृदसुत्करे त्रिरिवपेत्‌ | अध्वयुः--इमां नराः कृणत वेदेमेत द्देभ्यी जष्टामदित्या उपस्थे } इमां देवा अजुषन्त दिग्व रायस्पोषा यजमानं विक्घन्तु । इयार््॑ध्राय सप्रेषे कुधीत्‌ | [५ [क 5 €^ (भ्‌ आअग्रीप्रः-देवस्य सवितुः सवे क५ कृण्वन्ति वेधसं; । इति द्रवङ्गुटसं मेतां (दवङ्गुखादिविकस्पसौमितां वा) पुरीषवतीं खावाऽ उपस्पृ्य बे।द दक्षिणत वर्षायसीं प्रक्प्रवणां प्रागुदक्प्रवणां वा कत्वा प्राच) वेद्यसावुननीव तथा प्रतीय श्रोणी उनीय परस्तात्तनीयक् छृत्वा तथा च पश्चघ।यस। कला मध्ये संनततरा कुर्यात्‌ | ॥ मूर ~ ~ ण =< | यजमानः--मूमिभेता सहिमार्म पुपोष तते देवी दधैयते पयार्रघि। । < @ केकि "अ ५ य क्षिया यज्ञ वि च यन्ति शं चपरवीराप इह शक्रश्च । ३ति १६ क्रियमाणामनुमद्चपेत ! & अध्वयुः--ब्रह्मञ्युत्तरं परिग्राहं परिग्रहष्यापि; इति ऋण. मामच्र~त | । ि +| प्रभ्ः र दमेपणमासप्रकान्नः | ५ श. म ष [> [+ [९ ` जह्य भृथुवःस्ववहस्प।तप्रसूतः; इत जापला । ॐ परिगृहाण, इत्यतिसनेन्‌ । | ९ ^ ८ . ^~ = = अध्वयुः- ऋतमसि; इति दक्षिणतः पू्क्तयरकारेण रेखां इता 1, क (क ऋतसदनमसि, इति पश्चापुत्रा्तप्रकरेण रेखां कवा ऋतश्रीर्‌सि, दटयुत्तरतः पू्ोक्त प्रकरेण रेखः यत्‌ 1, यजमानः-- यज्ञस्य त्वा प्रमयाऽभिमया प्रतिमयोन्मषा परिगृह्णामि इ,त१ द परिगद्यमा।ण।मनुमच्चयेत । , ह अध्वयुः-धा असति स्वधा अस्युष। चासि ब्रर। चापि पुरा क्ररस्यं * त्रिसुथे। विरश्शिन्‌ , इति सफेन पदिं प्रयुणपव योयुप् (= (७ (५ तश [क न त उदाद्वाय॑ पृथि जीरदानुयामेदयन्यन्द्रम॑न्ि स्वधाभिस्तां धीरासो अनुद यजन्ते, इति वेदिमनुर्कक्ष्य पश्चार्धं वेदेविं- तदयदेरो स्फ ति~ स्तग्ध्वा भोक्षर्ण(रासादयेध्मार्ब्िर्पसादय, सवरं च सरचश्च संगृडदि पत्नी^ => ऋ, सनह्याऽ<ज्थन।[द।ह । इयम ध्राय सम्रष करुसत्‌ | क. आर्ध्ः-प्रक्षण)रभेमूर, उदञ्च रप्यमपोह्य, दक्षिणेन स्प्यमस्तरस्पष्ट उपनिनीय ऋतसधः स्थ, इति रजमानस्य द्वेष्यं (पापु) मनसा ध्यायन्‌ स्फ्यस्य वरभनि प्रोक्षणःरासादयत्‌ । ८ भत्र ऋतसधः स्थ पापध्न्य इति याक्ञिककसाः } यजमानः--३ऽन्यत्रतूरदमपो देवीरूपन्चुवे दिवा नक्तं च ससुपी- रपस्वरी; । ३ति प्रोक्षणीरासाद्यमाना अनुमद्चयेत | १ आपस्तम्बब्रह्मा--वुहृस्पत परिगृहाण पेदि\ स्वगावो देवाः सद्‌- नानि सन्तु । तस्यां बाहः परयता ९ लाध्यन्तर्हि्स्रा नः परथिवी देव्यस्तु, देवता वधेय त्वे नाक्रस्य पृष्टे यजमानो अस्तु । सप्तषीणा ‰ सुकृतां यत्र ख [कस्तन्नम्‌ यज्ञ यजमानं च धाह | इत्यु गस -पयुक्छ।चः१ ॐ रम्‌, पार गृहण, सयनुजानायात्‌ | २ योधुष्य--निन्नोनतसमाकरणार्थं वरिषटय्य प्रीधः-दातभृष्टिरसि वानस्पत्यो द्विषतो वधः । इति द्वेष्यं (पाप्मानं) मनसा ऽ"यन्पुरस्तास्प्रयश्चमुत्कर स्फ्यमुदस्य हस्ताववनिञ्य स्फ्यस्य मरमप्रतिगररन्स्यं प्रक्षाल्ोत्तरेणऽऽहवनीये प्राग्रे दक्षिणमिन्ममु्तं बदिरपक्षादयेत्‌ । # अ, ० क ४4 6 यनमानः--ऊणीमृदु मयमानरस्यानं देवभ्यो जष्ट: सदनाय बहिः | ~~ ¬ ण ॥ (नी सुबगोकं यजमान हि पेहि मां नारस्य पूष परम वेत्‌ । २।त .वाह्रासादययमान मनुमन्नयेत | ष (भ क अआ्ध्रः--पतातचारतभ्रवा इयति दवर्च्यार्य, इत सकुष्रप्राज . रत्रा: स्च आदाय मत्य रक्षः भर्या अरातयः, इयाहवनाये गाह्ूपये वा प्रति- टपर, आनारेताः स्थ सपत्नक्षयणीः, इति त्ताः सप्रारित्रा ल॒चाअभेमन्त्य विमक्तेरविनकतव पदम्रिः-- ग्ट मा न्ष जनिन त्वा सपनसाह५ संम\म्मि | इति प्रार्चनमुद् चीनं वोत्तानं घव पेदभ्ररन्तरतोऽम्पाकारं स्तो. नम भसमाहार वदाग्रमृचेदण्डं च समृञप ~ ६, वच ग्राण मा नेत्त वाजिन त्वा सपत्नसाही स॑म।ञिप। इति प्रततिः [ताना जर सम्रश्ररन्तदताऽभ्पाकार प्राच वद्‌।्रप्यव द्यतः प्रत।चं वद्‌ ्रमरटदण्ड च समज्य चश्चुः भावं मा निमृ वाजिम। तरा सपत्नसाही संमािमि। र चमरततान।मुपमृत -दाग्रभरन्तरतोऽम्याकारं प्रतीच मेदाम- मध्यव्‌/द्यतः म्राच्त। २३दम्रमटेरण्ड च समज्य भजा सानमा नदन गजनत्दा सपत्नसाह।५ समाज्मि। इ।त सतवद्धघ्रज समज्य स्प १५ पशूना मा नभक्षं वाजि स्वा सपत्नसाह९ संमासिमि। - ३ सुववलािव्रहरणं संमृञ, तुष्णीं वा सुवबदेव संमन्याऽऽ गर।गसमप्तिः संमृष्टपात्रा्नसमषपननर्य सक्पयत्‌ | अभ्नकस्ताज्टन तजसा निष्टपामि । इति पुनः परतितष्यं परोस्या- करि जघम्न वा दमेषु सादधिलरा . सुकसमाभनान्यद्िः . पपरष ६ 4 ५ = == ५. ५०९१ ५९९ १ ,५-५* | दिषेः ्षिरपमव॑ततं पृथि्याः ककुभि भरत्‌ । तेन वय ५ सदृसवसशेन सपन नाश्रयामसि स्वाह ॥ इत य।स्मन्न्। प्राततेतपन तासमन्नभ प्रहरे ।तकरं न्यसंत्‌ | यज॑मानः-प्रनापतय इद न मम, इघ्यग्रो प्रहरणपक्षे यागो न न्यास. पक्षे ध्यञेत्‌ | आस्नीधः-वेदमान्यष्याख योत्र पित्रे चाऽऽदाय ( मों दाम प च!ऽऽदायातं वा ) छ 9 आशज्ञासमना समन्त प्रजा समिग्य तनूम्‌ । अश्र्युव् ता भूत्वा स चदय सुरताय, कम्‌ |. इत्यपरण गाहेपयमृष्वज्ुपासीनां तिष्ठन्त का परी मोज्चेन दाश्न1ऽ- न्य॑तरतः पचेन योक्त्रेण वा सनह्येत्‌ ( सनदयत्‌--योक्नरान्ते पाशं प्रतिमुच्य वेरमेत्‌ |.) ४५ ॐ पट्म[---उत्तेण नाम श्िसकरति त्रन्धि छता प्रदक्षिणं पयुद्य दक्षिणेन न्‌] ममवस्धव्यपल्धाय अग्ने गृहपत उप्‌.मा ह्वयस्व, इति गादपतथमुप्याय देवानां परनरूप मा ह यध्वं पतिन्‌ पन्त्येष ते लोको नपर्ते अस्तु भागा हिसा इ।त द्वपत्न। र्वस्याय तस्मादद्य दपक्रम्प सुप्रजसस्त्वा बय ९ सुपत्नीरुपसेदिम । अग्रे सपतनद्म्भनमदन्धासो अदाभ्यम्‌ । इति दक्षिणत उद च्यपविश््य इन्द्राणीवाविधवा भयासमदितिरिव सुषृत्रा। ० अस्थूारे त्वा गाहृपयापनिष्दे सुप्रनास्त्वाय । इति. जपेत्‌ | १ याज्ञिकसंप्रदायस्तु शरृतावभ्नौ प्रहरणमेव विकृतो त्त्करे यागः | € (५, २ योकनम्‌--बलीवर्नियोजनाथ शम्यायां प्रतिसुक्तरभ्युमिरेषः | यदा च याज्खिका इमां रज्जुं गृह्णन्ति तदा योक्त्रं पवित्रे चाऽऽदायेति वक्तव्यम्‌ | यदा तु तां न गृहन्ति मौज्ञमेब दाम सी कुजन्ति तदा तु मौञ्जं दाम पवित्रे चाऽर्दयेति अ (५, . चक्तम्यम्‌ | य तु. दाम गृहीत्वा योक प्रवेत्रे चराऽऽदायति वदान्त ते छलाङ्गान- निरसितमेव प्रकटयन्ति | 7, छ द ष्क † 1५ निं [~ र ष ५४ क अन्द स्तक क १. 7" ` , += छ यजमानः-- युक्ता मे शत्तबन्वों स तै, इतिं 0९ सप्िधयत्‌ ] अग्रीध्रः- पषा त विलं विध्व॑तु इति सर्पिधनिद्यं बिर्मपावैत्य॑दक्षिणाभ्मा वाञ्यं शिहाप्य ध - अदि तिरस्यार्छद्रपत्रा, श्याज्य॑स्थीखमदाय महानां पयऽस्योषधोना\ रसस्तस्य तेऽक्तीयम्राणिस्यं निव ' कोमि देषयेल्था इति तस्यां परवित्रान्तर्हितायाभाय्यस्थास्काम।अ्यं निरध्य इदं रिष्णर्विचकरमे. तेषा निद पद्म्‌ । स्ूदमस्य षार्पुरे । इति दक्षिणंग्रावधिप्रयं वेदेन मस्म मुज इषे त्वां, इति दक्षिणुये गाईपयस्याधिधि्य ` उजं त्व, इत्यपालय वेदेनं मस्म श्र॑मृव्य वेदेनोपथभ्य पत्यौ उपहरेत्‌ पतनी- वद।ज्यमनुच्छ्वसेन्त) नमत्य्‌ काक्ष्य महानां पयाऽस्यषनना९ रसोऽदन्धेन त्वां चक्षुषाञेश अग्रजास्त्वास.। । इति वीक्षत | आगम ध्रः-तेमऽसि, इच्युत्तराधं गाहपयस्याधिक्िय तेजसे त्वा, इत्यपादाय वेदेन भस्म प्रमु ` ( अनरम्भु तवदि पल्यामसनिशितायां गर्हप्यस्पोराक्षधिश्र. यणमपादान च दुप्यत । तदक्षणामव।तें । तदा यक्तं मज्ख दाम वा सकी द्षिणतःपश्मुदरै.शुस्त्र पश्चद्विदेरनतरयदि का तुष्व निदच्वात्‌ ।) तेज।ऽसि तेजोऽनु, इति हषवा आत्रस्तं तजा माविनत्‌, इलयाहवनयेऽधिश्चिय वेदेन भस्म प्रमृज्य अप्नजिह्वाऽसिं सुमूर्देवानां धानं घानने देवेभ्यो यजुषे यज्ञे भव । रत स्वस्य वलन्त्ताद्‌मत्‌ | ( वत्भन्‌-बत्मनि ) अध्वययनमाना--तदाञथ तूष्ण निमद्प दीक्षानु | ई ४ " ॥ ९ उद्प्त---श्दं वेष्णुतितक्रमे बेधा निद्य पदम्‌ + सर्मुढमस्य प्ाथ्ुरे 1 इतिं प्रायश्चित्ती चः जत्‌ | आश्वद्यायनीययजमानश्ि. ` ममन ऋच स्वशाखाधमण पठेन्‌ | गहे ५ | प्थपूम्पनन्तकान्ः +. आज्यमा स्यसि सत्यस्याध्यक्षमा ते हषिरेसि वैश्नरं चश्वदेबयुत्पूतशयष्प < सत्यजा; शवहे।ऽधि सर्दषानबसि सहस्रा- रातीः सश्छारातीयतः स्स्छ पतेनाः स्स्व पृतन्यतः सदसी येमयि तन्म जिन्वाऽऽज्यस्याऽऽऽधपल्ि सत्यस्य स- त्यम्‌(सि सत्यायुरासि सत्य्ुष्पपसि सत्येन स्वाऽभिष।स्याभि तस्व ते भक्षीय | इल्येक्षेयाताम्‌ | ॐ अध्द्थुः--ञुक्रमधि, इतयुदगम्राम्यां पत्ित्राम्यां पुनैराहारम्यं प्रथममुतूयः =्यो तिरसि, इति पएषेवदूद्वितीयमत्पुथ्, , र | क. # तेजे[ऽसि, इति पृतवत्ततीवभुत्पुय ] { देवो व॑ः सविवोलयुगातु+ इलयाज्यल्तिाम्यां परिक्रम्कं प्रोक्षणीः; ॥ ~ # वस्मे; सू५ध्य रस्ििः, इति पू*वत्तताथमुलुनीयात्‌ । यज पानः--अद्धसज्यम्न्येनाषः सम्यक्पूनत सिह पवित्रः ! ता दव शकर शाकरण्म स्ह्धप्रवत सवदा; | इसय्जय प्रोक्षणीश्वोतपुयमाना अभिमन्येत ॥ 9 _ नि + नशु = ० = ० = = अध्य५:--शक्रं त्व( शुक्रायां धान घ्राने दवेभेभ्यो यजुषे अरजषे , गहीत्वा | (र "` ५ महम्‌ | इत्वाञ्यस्थराद्या 1 कखन चरम जन्म उर अस्तिनमा जुहू ६ वदन।पवम्य; आरनस्क[सना = सुच्रणान्तवदययाञव , भूषा उद्य त्रयम कि, (1, न = = ० ० न, ञ्य तिस्त्वा उयोतिधिं धाम्ने धाम्ने देवेभ्यो यद्र यजुषे गृह्ण {् । इात पृतवदद्रतायमाञ्ध जुह्वाः गहतत्वा ९ धुनराहरम्‌--पृस्त आरम्य प्श्वाल्करत्वा पुरतः सखाक्तः, शतरि ण अनिष्कासिना--ेषरहितेन । निष्कासः रषः । पुराणडेपप्रतिषिधार्थः नेतत्‌ । अषि तु आञ्यन्ेषोन स्थापनीय इयथरमिति मिष्कासशन्दसमथ्या दिति ब्रुमः | पका „४ = $ ६ -\ ८्द१्‌१ उनन्‌ (दन क्ण कर| ` ६ = ५9 > ९ 4 , 9 ¢ ॥ ५ † ` अरचिस्वाऽचिषि धाम्ने पाम्ने देवेभ्यो यजुषे यजुषे गृहामि । इति प्ववत्ततौयमाञ्य जुह्ां गृहीता ` ` ` ` . पञ्चानां त्वा दातेनां यन्य धरय गृहामि । ` ` इति प्थवच्तुथ लेहा गृहीत्वा. पञ्चतां त्वतनां' यन्त्राय धज्नोय ग्रृह्णाप्रि। ` ( इति पञ्चावत्तिने। यज्ञमानस्य पृतेैवसञ्चम गृहात्वा वहृरसमप ॥ असादयत्‌ ) यजुप्रान!--चतुरव। कनमानश्चतुर अध्यग्रहणमन््रानष््धणा सह जपत्‌ | पञ्चावन्त चेत्पश्चाऽऽउ्यश्रहणयमन्त्रानध्वयुणा सह जपेत्‌ । सनत्राध्वयुयजमानार्बभाव।पं चातुःखयणर जपतः । लत्राष्वयुर्‌उ्यग्रहणमन््र चतुःष्वयण ज।पल्वाऽ<ञय गृह्णयात्‌ | #५ प ६ + 04 ५ ८ ज „ न? # 1 अध्वयुः-प्चाना त्व, दस्य यन्त्राय धृत्राय -गृह्णणम। ज, च, च, इसाञ्यरपरया मव्यददं उपनत वरिवमणं उपम्‌त वेदन।पयम्य्‌ मानष्कास्ना सवणान्तचद्यज्यिमद्ध।व उपम्‌।त प्रथम मह्‌।घ्वा वश्चानां तव! पञ्चजनानां यन्त्राय ध्नीयं गह्या | इति पूषेति द्वितीयं गृहीवा पञ्चानां स्व सटिखानं पर्ये गह्णामि) इ।ते पववदुपमति तत गीला पञ्चान तौ पृष्ारै। जीय गृह्णामि, इति पृथबदुपभति चतु गृह्‌त्वि ( धामासि पियं देवानामनाधष्टे देवयजनं देववीतये त्वा गृह्णामि । ) ( ३।ते पञ्चवत्तेन यजमानस्य गृहीत्वा ) चरस्त्वा पञविरस्य यन्ाय धनाय गृह्णामि । ॥ त प्थवदपमति पञ्चम गृहपत्वा ` ^ ब्रह्मणस्त तेर्नपे यन्य धत्रायं गृहामि । इ।त पबेवदुपभति ¶्घ्र गह्‌।त्व। द्धस्य त्वजिसे यन्नाय धनाय गह्ाप्रे | + ककः द्पुणेमासमकाकः। ` ११७ इति पूषवदुपमृति सप्तमे गृहौ न विश्च त्वा यन्जाय धत्राय गृह्णाम) इति पूवबदुपभाति अष्टमं गृहीत्वा विहारसमीप असाच ( सुवायोय त्वा गृह्णामि । इति पएश्ावत्तिन यजमानस्य गृह्णीयात्‌ | } यजमानः-अष्वयुणा सहमन।उ्यप्रहणमन्त्राज्ञपत्‌ । ५ अष्वयुस्तु पववदव चतुःलयणव मन्नानुक्त्ाऽऽञ्य गृहणयात्‌ | ) अध्वयः-- सुप्रजास्त्वाय त्वा गह्णापि, इति वेदेन सहाऽऽस्यस्थाव्या उत्तरतो भगौ प्रतिष्ठितायां घवायामन्तर्वेदि भयष्रमाञ्यमनिष्कासिभाः छवण प्रथम गृहीता । रायस्पोषाय त्वा गृह्णामि । इति पएथद्‌धरवायामाञ्यं हती गृहीता बह्मव्ैसाथ त्वा गृहणामि । इति पू्बदनुवायामव्यं तृतीयं . गहीष्वा | क = 1, भूरस्मार्क५ हविरदेवानोमारिषो यर्यमानस्य देवानां स्वा 2 वत्स्य गृह्णाम | इति पृवेवदूधुव्रायामाञ्यं चतुगहीतं गृदीवा विह।रसमीप आसादयेत्‌। ( पञ्चवात्तेना यजमानस्य )- ( कामाय त्वा गरह्णामं | इति पू्वद्धरु्रायामाज्यं प्म गृहीता ॥विह।रस५।प आन्ादयत्‌ | ) चतुगृह त प्रमतीन्येतान्याञ्यान्यत्वरे नाऽऽसा* दयत्‌ | अन्तवद गृहीतं श्ुवागतमाञ्य न प्रश्वद्भरेत्‌ । यजमानः--भध्रयुणा सदेमानाज्यग्रहणमस्नराञपेत्‌ । अध्वर्बसतु प्राग्वदेव चातुः स्वमेव त्रयात्‌ | . अध्वयुः-- आपी देनोरग्ेपुवो जग्रेगुबोऽ इमं यद्ग नयतं यज्ञप॑तिं धत्त युष्मानिनद्रऽणात इरत यूयमिन्द्रम्णीधवं वृन्त , इति प्रोक्षणीरभिन्त्रय _ बद्यन्माक्षष्यापि | इति जह्माणमामन्रयेत । . , ४८) रह्मा मूर्भुवः सभृहस्पतिभसूतः । इति जग्रिना ॐ ३ -पोक्ष । इयतिद्जत्‌ । अध्वयुः-- विखस्तषमम्‌- कृ्णोऽप्याखरेषटऽपरय त्वा खहा । इति पड्न्मन्त्रेण दिस्तुष्णीमिध प्रोष्य वेदिरखि बहिषे' ता श्वाय) इति सकृन्पन्नेण दिस्तष्ण वेर प्रक्ष्य बहिरंसि सुरभ्यस्त्वा स्वाहा 1 इति सषन्मन्त्रेण द्विस्तृष्ण। कहि प्रोकषयान्तर्वेदि ` परोभ्रन्थि उष्व्‌।प्र बहिरासादमत्‌ । यजमानः---अभिश्रेम बर्िरन्तः पृथिव्या सश्योहयन्त आओषधी- विवुक्णाः यासां मटमदवधीः रफयेन श्षिषा नस्ताः सद्वा भवन्तु । सुमनसो यजमानाय सन्त्वोषधीराप इह इकरोश्च । वष्टिद्याका पजन्य एना विरोहयतु हिरण्यवणोः शतव्रष्शाः अदन्धाः इयन्तवेदि बहरा सखनमनुमन्त्रयेत । ४ (~ = ९ = _ ५ च अध्वयुः--दित्रे त्व, इमास्रनर्दिषोऽं पोष्य अन्तरिक्षाय स्वा, इति मध्यं प्रक्षय पृथिव्य तवं, इति मूं प्रोक्ष, सुच्यग्राणि मूढानि च ङेदयिला पोषाय त्वा, इति सुग्िरुग्रयोरुपरिियस्तन्यु्जहस्तेन प्रयग मन्थि प्रदयुक्ेत्‌ । अध्वयुयजंमानौ --प्राचीनार्)तिनौ भूता ्वयुः--स्वधा पितृभ्य उभव वर्हिषद्धयं ऊजां पूथिवीं गच्छतः । काकि कमणः ककमेयमकनः आपस्तभ्बनरश्या-- पोक्त यद्खं देषता धेय त्वं नाकस्य पृष्ठे खजफनो अहत सप्रणार इकृतां यत्र क कस्तन्नम यद्ध अजमनख ४.१1 ॥ (3 0 स्पाञ्च नमुः -- र ४.९, भूल , +++ अ नाह ॥ क ५. | ससपुष्धात्रकद्किः। ५१. इति प्रक्षणीकेषं दक्षिणायै ब्रोणेरेत्तरस्वाः सततं निनीय यज्ञोपवीती भृताऽप उपस्पृशेत्‌ । यजम्रानः-पितभ्यो बहैषदूभ्य इदं न मम | इति लामं शृत्वा यज्ञे पद) ती मूर्छऽप उपस्पृशेत्‌ । अध्वभः-- पूषा ते ग्रन्थि विष्यतु, इति पुरस्तप्प्रयश्चमुपगृढं प्रन प्राग- पवर्ग ॒व्िखंस्य ( यदि सनहनकाङे पश्वप्मागुप्गृहौ म्रनथस्तं पच्छ गृत्वा पश्चादाकृष्य वस्य ) ॥ विष्णोः स्तुषाऽसि+ इति प्रस्तरमाहवनीयं प्रति बहिषः सकाशचात्क- भृन्निव रनैरपादाय | अयं माणधापानश्च यजमानमपिगच्छताम्‌ | , ` यज्ञे हतां पोतारौ पवित हव्यशोधत्े । यजमाने पराणापानौ दापि । इति. तसिनपरस्तरे पवित्रे भपिसृञ्य प्राणापानाभ्यां सा सतनुं करोपि । इसत्रेण।ऽऽदवनीयं प्रस्तर साह्य यजमानाय प्रयच्छेत्‌ । र 9 न क ॥ यजमानः नहे प्रयच्छेत्‌ । बह्मा--प्रस्तरं धारयति । ~ क वा त ब्रह्मणे न ॥ अध्वयुः--परिभोजनीयद ५१ भदिमन्तक्ष।य दक्षिणतः संनहनं शुदे प्राचीन प्रागुदीचीन वा निधाय ऊ०म्रद्सं तवा स्तृणामि स्वासस्थं देवेभ्यः । इति बहृखमनतिदश्य॑प्रागपव{ प्रयगपवः। वा त्रिधातु पञ्चधातु वाञ्मरेमेखान्याभिच्छादयन्धातं धातौ मन्त्रमावतेयन्बहिषा २दि५ स्तमी- यात्‌ | यजमानः- च्हुःशिखण्डा यतिः सपे घृतभररीका वयन नि वस्ते। ५ न्‌।त° सा स्त्येमः महते सौमगा यसाम धश्च यजमानाय कप्रान्‌ | ह | 3 १ प्रस्तरस्य शनैरपादान सूत्रयत्ाऽऽर्थणं प्रस्तरसतंल्ततः करणं निन्दिति- मिति गम्यते । 'सत्रकासित्थि साधाटिश् एव “‹ मो योक्तीध्याष्िज्गा 1 | मे कषभ्मा £ । ह ` रिचा सुमे दमा भेभि स्योना र्मे सूदः चैध्यूभेरवती पिन्वस्व च्ह्यतेजा मे पिन्वस्व प्षद्चपाजाम्‌ ४ मे पिन्वस्वाऽऽयरक्नाश्च मे; पिन्वस्व भर्जा क, इलयर्तीयेमाणां वेदिमनुमन्नयेत । ` अष्वयुः--प्रस्तरपाणिः-- . = गन्धमाऽसि विग्वाचसुविश्वस्मादीपतो यज॑मानस्य परिधिरे इ।डतः । | इध्युदगग्रमन्यन्यसंप्पष्टं मध्यम पाध परिदध्यात्‌ । 4 ५ ^~ यजपानः-ध्वारस प्रबाड<+ सजाततपु भूयास षारखत्ता वस न ~ ~ + ^ ४ ष्य ४ वित्‌ । इति परिवीयमानं मध्थमं प,रेधेमनुमन्त्रयेत । ६ च [94 ¢ _ > _ (~ (= क _ © अध्वयुः--टन्द्रस्य बराहृरसि दक्षिणो यजमानस्य परिधिरिड इडितः। इति प्रागम्रमन्योन्यसंस्यष्ं दक्षिणे परिघं परिदध्यात्‌ । यजमानः-उगरोऽस्युगरे 5३९ दैजतेरणु भूयास मुगरधेर्तो बसुवित्‌ । 1 11 न्न ^ "9 --~--~ = "= इति परिधीयमानं दक्षिणं परिधिमयुमच्चयेतं । € ^~ न [क 3 = | ~ अध्वयुः-मित्रावरंणो त्वोत्तरतः प्रिधत्तां धुरेण धप॑णा यजमा # (क | कि 9 की ५ कः (€ नस्य पारोषारंड ई।डतः । ३१ प्रागग्रमन्यान्थसस्पृ्टमुत्तर॑पाैरध पार्दष्यात्‌ । य॒जमानः--अमिमूरस्यमिमरह सजति भृथासमभिमथेत्ता वसु. रित्‌ । इ।ते पररर्घयमानमुत्तर परपेमनुमन्ब्य | + अस्िन्यज्ञ उप भृथ दक मेऽविक्षोमाय परिषीन्देधामि । ˆ धतो धरुणा धरांयानग्नदरषसि निरितो दाते । -* , इत्यनया सङ्दन्ते सव।न्परिधनुंमन्त्रयेत | _ अध्वर्युः सूयस्त्वा पुरस्तात्पातु कृस्या विदमिरस्त्या; । वि च केष कन] 01.717, , म, इ्याहवनौयममिमन्भ्योपयं हवनयेः भस्तं, धारयि. काहैमयलन्तं | चुयातु | . ` यनमानः--बुनभ्मि त्वा ब्रह्मणा दैव्युन हव्यायास्मै बोढये जि कद इन्धानास्त्वा सुमनः सुवीरा ज्योग्भौयेमं बलिता बयं ते ! यन्धः अये अस्य यजस्य ` रिष्याच्दा स्कन्दादौञ्यस्योत किणो । ` तेने हन्मि सपरन दुमेरायुमेनं दधामि निरतया उपस्थं { , , तेजिष्ठा ते तषना या च र।चना परत्यूषन्तस्तन्वा यास्ते जभ "। ताभिवेमोण्याभद व्ययस्व मा स्वा दअन्यङ्इनः पपश्ञाचाः । इते चे।ऽऽहवनीयमनुमन्नथत | अध्वय;-~समघारसामध। गृहत्रा सघ्यम पातघमुपस्पुरय पि , बीति त्वा कवे-दपन्तः समिंघीमहयरं बृहन्तमध्वरे । इति दक्षिणामाघारसममिधं पुवषःरसमासिपरदे ऊष ग्रमाघाष समिदस्यायुषे सवा, इति तूष्ण वेत्तरामघारपमिधमुत्तराघारसमा- प्रद ऊष्व।ग्रामाधाय समावनन्तमेभ्‌। दभा विधृतिवेन. करप [यत्र ` प्मश्ञो यन्ते स्थैः, इ्न्तवदुदणम्रे ते विधत निरप्यात्‌ । + + क क यजमानः--विर्धिनयि वि्तीभ्या५ सपने ञ्ञातान्घतृष्यानय चे जनिष्यर्मोणाः । -विश्नो यन्न्ाभ्या विधूमाम्येनानई\ स्वानामुत्तः.-- न) "9 अ ^ अ # 4 मोऽसानि देवाः । ~ ५५ ~ 4 ; ४ विक्षो यन्न नुदमेनि अरति रिन्वं पाप्मानममतिं दुमे ` ` 4७ १.५ पतं १ ` सीदन्ती देषी सुहतस्य छक धृता स्था विधृत. ,. ` आणीन्भरयिं धारयतं मनां मथि धारयते पून्मरि पादि. यष. ४) १ इते विधृती आसादयमाने अनुन्त्रदेत । १८ - ॥ अधवयैः वरर शरणो मादित्यनिीर सेदि सीद इतिः तयोर 4 ह्वरः स्थयेत्‌ । = | यजञमाने--भय भूर उमर्यस्य धता परती. मथाजानेपतारनेया- ` जानम्‌, . म॒ दपर समिधो दिश्वरपास्तस्मिन्त्युचो अध्यासादयापि। इति पक्षरमाभषाद्यमानमर्ुमनत्रपत | + ^ भधवयुः-कहरसि यृताची नाम्ना-प्रियेण न्वा भिये सदृि- न्द्‌ , "= `, &॥ तपनप्रस्तरं परगाा परस्परम शूपष्ट सुह शसादरयेत्‌ क) प्जमान्‌ः--आरह पयो ` जुहं॑देवयानान्यत्रषवः -पथमजा ये -िषयपक्ाजिरा सेगरवाङ्गन वरहो सिमा सुकृता यजे लोकाः । सि.धुताची मायञयाम्नी कषिभिजेषाणा । अन्थिथमश्ना यत्नमनुयस्छस्व सुनीती यद् नयास्युष देवाना- प्रयन श्भणा देगव्येन | इति जुहुमासाद्यमानामनुमन्त्रयेत । भष्वयुः--उपभृदसि परताची नाम्न शिवेण नाम्न; भिये सदि साद्‌ | ईते प्रस्तर उत्तरण जुहु प्रागग्रामसर स्पष्टापपमत ^ सादः यत्‌| . ` । यँश्ानः-- भगा ब्रध उपमा सपत्नाञ्चातान्भ्राठेव्यान्पे च जनिः त वदन 1}. „~ १ "नः | स २ सुदृरथीमिद -भनुमहमु्ी भुरव मत्स- पुभूद स्युपमुदरपूताची बषटुमेन, छन्द सा-रिचदराः य यज्ञमनुयस्छत्व स॒नीती यहं नयास्युप देरानेः क "नते सक व्येन । दतमतंमासार्चमः नीमयुम्येत 1. र {२ । | द्पणैमासथकासः 1. ५२ अध्ववुः+-प्रवाऽसि -वतची जभ्य मियेम-नाम्नाः पिये सद॑सि सीदं । इति प्रस्तर उक्तणेपनेतं प्रामध्रामसश्णृ्ट धुपरामासादयेत्‌ यनमानः--योः मो वाचा मनस्य दुमरायहेदारोतीयादेभिदार्सेद्र । (कृष इदमस्य चित्तमधरं भुवार्या अद्रो भूयासमर्रि भस्स- (| {; | , 2 धुाऽसिं धरण धनस्य पुणो जागतेन छन्दसा दिश्वबेद्‌ाः} अभ्यथमाना यङ्खमनुयच्छस्व सुनी यज्ञं नयास्युए देवान्ये" देवेन शमेणा दैव्येन । इति घ्रमामासीदमानामनुमन््येतः ! . . #। 1 क्क ५. , ८ - _ ^! क प्रिये ६ अध्वयुः-नैः१म।ऽसि करोः ` धृताचीनार सूनुः भियेण नाम्न “` भिम सदेति सीद्‌ | इति दक्षिन जुहमृत्तरेण वौ, उत्तरेण वा धां सु१९ साद्भतु| च यनमनः--स्यानो मे सीदं सुपः पायध्यां पर्थायि परजर्यो पञ्चभि; म॒वभलोके। ` , - दिवि सद पुथिष्यापन्तरिकिशष्टु्चसे पूयासर्मपरे मत्स प्न: | अप ९ दुधा. अभिजिति हामान्छतक्तरग्डन्दंसाऽननुष्मेनं | सथा यज्ञस्य सपनक्ति विष बहस्पत्येन ज्षमंणां देग्येन | इति सुषमासाद्यमानमनुमन््येत. | ` अध्वयेः--पूर्व्यारितस्यरे तूष्णीमाज्यस्थालीमासाद्येत्‌ । यजप्रानः--इय ९ स्था घृतस्य पणाऽर्छिन्नपयाः सतरपार्‌ उत्सः ४ मारुतेन `क्पेणा दैन्यनः । स्याञ्पस्थालमासाचमानामनुमश्ये । „ ¬ अध्व्ुः-- एता सदन्सुङवरप खोक त ्रिषणो प्रहि पादि, यहं फाडिः यत्ञपर्ति-वाहिः मां यह्ननि्य॑मू्‌ः। इति" सुदोऽभेमनछ^ ~ म. १ थ र + + पन वका ९५ मह ~ ६ ४५ ५4५ --- नि अ.डेति ङ्थीतान्याखान्येभिमन्तय वेदमाग्यस्यारी पानद सुं अऽऽ ¢ = दाय्‌~-दृदमहु५ सेना॑गरा अमीतवयं मुखमपदपपे - इते केदेन कपाठप्पपुरडाशचादङ्ारनष छं सूयचयरोतिविभांहि गहत {न्द्ियाय॑, इति पुरोडाशममिभषयं आप्यायतां धृत्यानिरदिहेव्यानुमन्यताप्‌ । | खमङ्द्वं स्चमद्दव्‌ सुरूपं त्वा वसुेद्‌ पशुना तेजन्ताञ- गये जु्ेमभिषर्य्षि। . ` . -- इयञ्च. वरसदरमारचाय । -पस्त। आस्मा षद्युषु प्रविष्टो देवान विष्ाम॑नु यो रितस्थे। - आत्मन्वान्त्साम .पुतवान्दि मता देवानच्छ सुर्वविन्द्‌ यज्‌. ˆ मानाय परम्‌ । इति प्रतरदोहमभिषायं तुष्णौ९ साध्दोहमभिधीरय स्योनं ते सदनं करोप्रि घतस्य धार॑या सृकषेवँ करषयापि ते। इति पाञ्यामुषस्तीयं ६, ४ अदः ब्रथस्नुमुञनस्यं गोपाः कृत उत्स्नाति जनिना म॑तीनाम्‌। इयपृयाबतयन्पुरोडाुद्रास्य वेदेच भस्य प्रमृज्य तस्मिन्सस्यदागते एतितिष्टु क्रह्र्णा परयः स॒ममस्यम।नः। इति ब्य प्रत्य दृस्तं प्रक्षस्य ( यवमयशचे्तं ` पुरेदाशं तृष्ण , म्रतिष्ुष्य ) | १ इवमह ५ सेनाया इतिमन्ं प्रतिषुरोडाशमावतयेव्योणैमास्यममाव्‌स्यायां सम्मनमिदः ९ सुपञ्यातिरिति मन्त्र प्रतिपुरोडाशचमावतयेत्‌ | पौणेखस्यममाबाह्यायम्‌ ॥ `` ३ पणमस्वाम्‌--तुरणीम्पोगीयेनदर वैमृध परोडालमभिवारथ, अभावाः स्पयुपमृरवुमाथायतामितिःमङ्खेणाभिघये, तृष्णीमिन्दा्घा भिव | ४ यम्त.अन्मियादिसायरोहमिधारण्यन्तं क्म पेर्णमाल्यां न्ति सानम्या भावात्‌ $ नस्ति सानाय्यामकरैव । ५ स्थानु द्धि प्रतिषठपनासप््ेनी वस्य वैर च कान्‌ | -यसे- `+ `` - दकपूणमसमकाकषः । ` " प दष्ट गो दद्ह मोपति मावो येह्पती रिषत्‌ | इत्युदक्‌ तत देहसुदस्य ` इरा भूतिः पृथिव्य रसो मोत््॑पीत्‌ ; इति दुषगृहतेनाऽऽभ्येन पाखानि प्रयस्य = द्‌व्स्ल्व सविता पशवाऽनक्त्‌ इ।त सु7गहातनाऽऽञउपन पुर।डश् गद्क्त्व। पार्ट "पुर इ श्शस्याधस्तादङ्ञनमाञ्वाक्तेन हस्तन कुयात्‌ । यजमानः-त्ध्षिराति गायत्रं छन्दस्तपेय म तजसा श्रदह्यवचसन तृ्निरसि जष्टं छन्दस्तपेय माजसा वीयण तृत्तिरातत जात्‌ छन्दस्तपंय मा भरजया पञ्चनिः । ` इति पुरोडारामञ्यमानमनुमन्नये्ते । - अथ्वयः-भिदोता । अध्िन।प्वय्‌ । तषटाऽीत्‌ ।. भित -ऽपनक्ता | इयपरेण सुचः षुरोड शम्‌ , सचमुखरतो दोही, पुराडाश्स्याचस्त) वा अपिवा इस्ते कुम्भ्यौ धृषवा वेदिम्ये पृ शतमपरं दधि स्श्ि- ष्यानन्तर विभञ्य दक्षिणस्यां त्राण्यां श्रतसुत्तरस्यां दध्यवमासादयत्‌। कन्मन्त्मुक्त्वा सनघां ह वेषामासादनासमवे प्रातहविद्रन्य मन््रमा- बलय।ऽऽसादयत्‌ । तथकेनं दक्षिणेन हंस्तना ऽऽसादनासम॑नर हस्तद्वय (~ नाऽऽसादयत्‌ । कस्‌ वा दम्यः शकयामति मन्त्राखङ्र्त्‌ } १ पौणेमास्यामसनयतोऽमवेस्यायां च परात्दहिद्रसनं नास्ति सानाय्या- भावात्‌ । | क | - | २ इरा मृतिरितिमच्ं प्रतिकेपालयोगमोवतयेतौ गमास्याममाकास्वायां च. । इ वैर्णभाष्यमसनयतोऽमवास्यायां च--देवस्वा सवितेति मन्त्रं प्रति पुरोडोक्षमाक्तेयेत्‌ । ` | जौ - र & चैरणमास्यामसंनयतै<सवाश्ययं च तृप्धिरसीति पुरोडाश्चानुमः धरतिपुरोडाश्म।वतः त्‌ । | ५ -पोणमस्याम्‌-- परथिवी होत। चर्व सदे(ऽपरीत्‌ वृ"माति- इत्यपेण खचः पुरोदी्शानासादयेत्‌ । असंनयतोऽम वास्यां | देत्‌ । मभस्तु अश्िहेतियादिर। . ~ बानं भ्य- † दणामःस्यःसमनयत्र' ऽमत्रिस्यायां दहिनिदटन्‌ ना 1 १ | दसवूननासनकानूः 1 [ ० दमः यजमोन:--यह्ञऽसि सकेतुः भितः समेतो पां मूतं भविष्यच यता५ श्वं मे" सन्त्वादिरषः सदं मे सन्तु सता इरावतीः पञ्चम; परजारदेतिरति सर्वदः धितः सवेतो मां भतं मकिष्य- स्सुपता५ शतं अ" सन्त्वापः सश्सं मे सन्तु ` सनता इरोबतीः पुम इत्या येयं परो डादामासनममिमश्य ईंद्‌मिन्द्रियमयत धीर्यभनेनेन्द्रय पश्वेऽचिकित्सन्‌ ॥ ते देवा अवतोप.मािहेषमर्ज यक्षः सह ओजः सनेयं शतं परथि श्रयताम्‌ } यासनं प्रतदोहिमभिमृश्य . यतृथिवीमर्च्रत्तलसकि्टं येनासिंद्रलमिनद्रं परजापतिः । 1), 8, 1 क इ 1 १) यिति दय १ पौणमद्यामू-भसंनयतोऽमावस्पयां चाऽश््ेयपुरेडाशाभिमर्सनानन्तरम्‌- अयं यज्ञः समृसदद्धवरिष्मेनरचा साचा यजुषा देवतमः । तेन छोकान्त्सभ॑वतो नयमेनद्रत्य सरूयमभततमश्यम्‌ । इनि सवराणि हषी ५ ष्यभिमू यो नः कनीय इह कामर्योता अस्मिन्यहे वर्जमानाय मरम्‌ } अपतमिन्दरो वेमृथो युररनाञ्जदतामहं भना वीरसद विदेय । हस न्द्रमुधमभिम्रप, ममर वचं इति मन्नैः-- पयित हात।, द्ारभ्वयुः, रद्रोऽप्रीत्‌ , कस्पतिरुपवक्ता) सन्‌।।ण्‌ ह| श्त्यासनान+ममशत | स्यायपमप्नेके मस्या ममतत्छ मह्या मन्चस्पामन्त रम्‌. ४ यन्त अ क्तव इद कामयाता अनये यजमानाय मकम्‌ } ` भावात्‌ येनेह(५( भुनाक्रदेतामह्‌ प्रजा वीस्द्तीः विदेय ५ स्मोन्ल- मण वय॑ इति मन्नेरथिहतितिः सनि सरणि द्यत <म 6 4 ड | इदं तच्छुक्क मधु वाजि; चधेनोपरिषटदभिनोन्महेद्रं दाभिम- न्धिनोतु । इव्यासनं -दभ्यभिमृश्ष्य- अयं यज्ञः ससद द्ध विषम नचा साम्ना यजुषा देवसमिः तेने टोकान्त्मु यवत न्येमे्दरस्य सरूपर्ममतसवमृयाम्‌ । ~ इ।त सव।ण हव।९स्।भम्द्य ( पृतेमभिमष्टान्यपि पुनरन. मरत्‌ । ) ममाध्रे वचां विहवे्ष्वरतु बयं तेर्न्धेनास्ननुरं पुषेम । ` - . महं नमन्तं परदिरथ्तसस्त्वयाऽध्य्तण पृ्दना जयेम) १ ॥ मम देवा विधये सन्तु सवे इषट्रवन्त) म॑रुतो विष्मुरभः । ममान्तारत्श्चरु ग पभस्तुम्ह्य वात; पवतां कामि अस्मिम्‌। २॥ मयि देवा द्रविणमायजन्तां मय्याशीरस्तु मयि देवहूतिः द्या हत्‌।रावनिषन्त पुवैऽरेशः स्याम तनुषे सवर; ॥ ३॥ महं यजन्त्‌ मम यानि ह्याऽऽकूतिः सत्या मर्नेसो मे अस्तु । एनो मा नि गौं कतमच्चनाहं दिन्धदेवासो अधि" बोचता मे ॥ ४॥ देरव); पडी रुरु णः कृणोत विने देवास इह धरयध्वम्‌ | मा हास्महि प्रजया मा तनूमिभां रधाम द्विषते सेम राजन्‌ ॥ ५॥ अग्निभन्यु मतिनुदनपुरस्तादर्म्धो गोपाः रि पाहि नस्त्वम्‌ । भत्यञ्चे[ यन्तु निगुतः पनरस्तभैषं चित्तं प्रबधा विने शत्‌ ॥ ६॥ . , धाता धातणां मूर्बनस्य यस्परिदेव९ सवितारमभिमातिः पाम्‌ 1. _ ॥ 1 (ल , ऋ 4 “इमं यहमननिनो मा बृहस्पदवाः पान्तु पर्जभानं भ्व ` ए) जह्‌ अ स १२८३०द्‌ कर दण्कक इ ' = ज "क न 'उरस्यच्‌[ नो महिषः क्षय र सदसिमिन्दवे -परदतः.परश्चु । सरतः पजा(दयेन्व मडयेन्द्रमानारीरिषो भापरदाः+८॥ ये न सपत्ना अप वे भ॑वान्त्वन्द्रा भरे भ्यामव बाधामहे तान्‌ । [ । =» म्‌ वसवो रद्रा अदित्यां ईपरिसपभं मोग्रं येत्तरमधिराजम- र्‌ 1 ९. ॥ न अवोज्वमिनद्रमयुते हवामहे यो गोनिर्दननिर्देश्वजिद्ः । हमं नो यज्ञं शवे जुषस््रास्य दुरमो इरिवो मेदिनं “ त्वा ॥ १०॥ ,. | -अधिरदोत।, अन्विन।ध्वय्‌, स्वष्टाऽप्रीत्‌ , मित्र उपवक्ता । (4१ इति. सच।णपासन् नि हवी चघ्यभिमृशेत्‌ | ध्वयुः--अय वेदः प यवीमन्वविन्ददुह। सत{ गर्दन गह॑रेषु । स विन्दतु यजमानाय छोकमारद्रं यज्ञ भूरिकमां करोतु । इत्यम्रेणोत्तरेण वा घ्रां वेदं निधाय, वेखन्तान्परिस्तरणीयन्चेषदभंः परिभ) होतषदनमुत्तरधो।णरस५पे परमोजनीयद 4: कलयिःवा सामि- घेन्यथमिभ्माघ।नादि प्रक्रम्य हतर, इति हेः त।रमामन्त्रयेत । ता--प्रागुदमाहवनःयादवस्थाय प्राङ्मुखो यज्ञोपवीयाचम्प दल्षिणाद्रदधि- हारं प्रपय॒ पूर्वेणोःकरमपरेण प्रणीताः प्रपद्य.भिह्ृतततरेण पदेन वेदिश्रो. ण्योत्तरया पार्ष्णी समां निघाय पदेन बहिराक्रम्य सहितौ पाणं .घःरयना- कारवलङ्गुटा हृदयसमेत्तावङ्कत्तभिनौ वा, द्यवापृथित्रः सधिमीक्ष- णस्िष्ठेत्‌ । (वि प्वयुः-- अग्नये समिध्यमानायानुत्रै ३ हि। इति होतारं स्परेष्य होत्रा साभ॑घनं"पृर्यमानासु प्रणत प्रणवे समेवमाघाय, समिद्धो अभ्र आदु ~. तेति ज्ञात्वा, एकामनुधाजसमिधमवश्ेऽ१ सपमिष्परोषमस्य।दध्याःप्रिधा- ` नीवायां वा ( परिधानीया नाम~ अ।जुहोतादूवस्यत--इति ऋक्‌) ("गरिगरः शन + थय १ अम्मय समिष्यमानायति ष & 1 | ५५ ॥ ॥ ~~~ ¢ ॥ । ध ५ ध त # प्रेष्य सामिचेन्यङ्गत्वात्सामिषेनीसर एर प्रयोड- ^ शः | दकपूणेमासेमषर्वैः। ` | केन शक + यजंमौन{--स((मेधेनीनां पुरस्तात्‌~ ` ५ (रप चिः सुक्‌, चित्तमाज्यम्‌) वाग्बेदिः; आधीत " बहिः, केतों आः, विज्ञातमृश्िः, वावपतिहोतत, मने उषवक्ता, भामो हेषिः, सामाध्वेयुः युका सामिवेनीनं प्रथमक्रगारम्भे-आङ्किरसे माऽ्य यज्ञस्य ` भातरनुवाकेरवन्तु । इति जस्त्वि सामियेनीषृच्यमानसु- चित्तिः सुक्‌ › चित्तमाज्य, वाभरेदिः, आधीतं बहिः, केत श की ~ भर अशनिः; वेद्ातमश्निः; ` वपकपतिर्होतं भर्तः उपवक्ता, प्राणो | +! द्वः, सामाध्वच्यु$ | इ चधास्याय उच्छुष्मा अमे य्जमानायंधि नि शुष्मो अभि दार्दैते। ` = ० अभ्रे देवैद्धमन्पिद्ध मर््रनिह्र्मेत्यस्य ते शेतमरधनना्जि्मि रायस्पोषाय सुप्रनास्त्वाय सुवीयीयं, इति समिष्यमानरब्दध टितच्छचौ संमिध्यमानमग्निमनुमेन्त्प समिद्धो अधिराहुतः स्वाहाहं पिपत नः । स्वम देवेभ्यं इदं नमः । ताः . : इति समिद्धरग्दघव्ति्वा समिद्धमभनिमनुमन्त्येतत | द।ता- समः भवकचन नम उपद्र नमनुख्यान कं इदमनुवह्यति सं इदमु वल्यात कण्पावारहसस्पान्तु य चि शयचा चाह राज सारञपञ्चाषधयन्च वक्सिमास्यतयन्ञः साधच्छन्दा( च भपद्यऽ- इमेव मां द्‌वदत्तक्माणम्‌ । इति खं नामाऽऽदेस्य ( देबदत्तशष* माणामयत्र हाता स्व नाम चे।ददत्‌ ।3 | भूते भरिष्यति जते जनिभ्यभाण आभजाम्पंकान्यं वाचो अश्जान्ति. वदू । इयङ्कस्प्राण्यवकृष्य (+ ] | .जौतवेदो रमया पयन्मयिः इति प्रतिसंणायं - - -वमं मे यावापृयिबी चमापिवमे सूयां वम ` मे सन्तु तिरः ` ~. क --तद्ं वाचः अरथंमं भ॑सीर येनाधुरौ अमिदेवो अस्थ! ९५२९ ५५ चन ५ ५ वसा यजमुनस्याऽञयन्परवुणाते यावन्तः स्युः प्ररं पर्‌. प्रथमम्‌ } ९ काश्यपाव्त्यछार सत्त इत ). अवसमय एद्वमालः--वरकः प्परः पत्रा. देवा योहमास्म स सन्यजे अरस्य न तुमृन्तर््‌ स्व म इष्टः स्व दुत्तद स्व पू\९ स्वर आन्त ‰ स्र < हृतम्‌ । ॐ ०५ तर्य मेऽिरदपदरष्टा वायुदपश्रोताऽऽदित्वो्लिख्यात। दयौः पिता शृता माता प्रजापतिबन्धुयं एवास्मि स- सम्य॑जे । इति हं यजसानप्रवरे प्रत्रियमणे जपेत्‌ ¦ शता दुषद्धा मन्विद्ध ऋतो विमादुमदितः कविशस्तो ब्रह्मसं कितो पताहवनः परणीयन्ञानां रथीरध्वराणामतृतों देता तूर्णि- हव्यवाट्‌ , इत्ते अध्वयुः- वेदेनाभ्नि त्रिरषवाञ्य सुषेण श्ुवाया आग्यमादाय बेदेनोपयम्याऽ *, समन उत्तरं पररिधेसधिमन्ववहय | * ` भजापतये, इति मनसा ध्यायन्‌ | स्वाहा, इलुद्वारयन्‌ दक्षिणाप्राज्रमृ ९ संततं उ्कोतिष्मति, बद्धका- घारमाघस्यत्‌ ; सव।णान्मकाष्ठाने सर्प्फ्ायेद | क यजमान्‌ः- मन।ञसि पराजापत्यं मनसा मा भतेनाऽञविशच | इलति ले,वमाघारमाघायमाद्यमन्ुमन्ब्य भजापरतय इद न मम, इत याग कुयात्‌; > ॥ ग्द अध्वयुः-अप्ययता घरवा धृतेन यज्ञ यन्न प्रति देवयद््धः सयाया क्याअदत्या उषस्यं उरुधास पृथिवी यहे अस्मिन । © इ।त सवणा ऽऽउवध्थास्या सकारादाञ्यमादायं धरकमाप्यास्य अश्रत्परिधारथाद्विं च चिलः समह सयान सं कुय।त्‌ | (४) ३. परं परं प्रयमम्‌-योः यः. ऋषि तं परधम बीति. पिम. २९ र छत्रनत । सशचयुणु प्रक्रियमाये प्रवरे पु पू रथमप । तत्तहका- ह्वशाद्धोतुरपि स्य।८/ते पर पर्‌ प्रथममिवयुच्थते . |. -८ कादूयपः पित्प्मह; |... अवत्पासः--प्तिा | 1 [भ [0.1 चततः--पुतरैः | }-इति ऋञ्चो. जेयम्‌, # ऋ = - , >© - -* र १५ । . ए 9: आङ्नीधः--रफ्यसदितेरिष्मसंनहमैः -स्प्यर हं ससंनहनेऽतरिकामं परिधीन्यथापारीषेतमन्वग्र त्रिच्चिः समज्य अभ्र॒वाजनद्राज त्वा. सरिष्यन्तं बाजं जेष्यन्तं बजि वाजाजत बाजाजत्याय सप्राञ्म्याप्रमन्नादमन्नाद्य इ।त त्र्‌ प्रच सम्‌ञ्यात्‌ | होता--आस्पात्र जहूदवानां चमसो देवपानोऽरो इवे नेमिरे स्त्व प।रेभूरस्याऽऽबह देवान्यजमानाय, इलयवसाय आश्नमप्नं अ। दवद; सोममा२ वह) अभ्रिमा३ वह विष्णम्‌ (उपाच) आर बह महन्दरमा वहं देष! आज्यप्‌। आशरवह, अप्रं छत्रा \ याऽऽवह; स्व मादेमानमारवह, आवहं जातषेदः सुयजा यज; हयाबाह्य यथास्थितमृप्वेजायुर्पविद्य अदितिमाताऽस्यान्तरिक्षान्मा च्छेत्सीरिदमहमभ्रिना देवेन द्बतया चता स्तामन रथतरेण साम्ना गायत्रेण च्छन्दसाऽ- िष्टोमेन यज्ञेन वषटूकारेण उज्ेण योऽस्मा्दृष्टि य च वयं दिष्मस्तं हन्मि । इत्युदग्बदेव्यहय तणानि ममो प्रदं कुयौत्‌ । #। 1 # अध्वयुः--भूषबनमास विभथस्वान्र यष्टरिदं नः; इटम्रेण धुवं सहं वा नमस्कार ञ्ञ, करत्वा जेष्य भरिस्त्वाहयाते देवयज्याय; इति दक्षिणहस्तेन जुहूमादाय प ---"--------------------~"---------~---~ ------~-----~-~--------¬---------- --=-----------न------------ “-------------- (0 (~ १ अनुषरिमम्‌--तं तं परिधदेशं गवा | २ यथापरेवेतम्‌--~५न क्रमेण पाहता; परिधयस्तेन क्रमेण । अच्वम् मृखदारम्याऽप्प्रत्‌ ॥ ~ ३ अत्र ष्टुतः पाणिनिप्रणीतश्याकरणसपृदैव विहितः ८ बहिमे्प्रेष- इषडावहानामादे; ? इलयनया । ननु.“ अदिं पएवयन्‌ '” इ्याचायणेव विहितः कथमन्यश्चाख्रविहित इद्युच्यत । जमः | यदत्र खातन्ब्येणा$ऽचायस्य ्टुतिविधानमिष्टं स्यात्तरिं एवयेदिसेव वयात्‌ । न तु छ्यवयन्‌ | एावयच्निति सत्रत्वादयमनुवाद इति प्रतीमः । जत्रानुबादस्तु आश्नानस्य प्राबस्यल्यापनाधैः । ४ उपांञुदेवतानाम्‌, . अवह; स्वाह, अथा › प्रिया धामानि; इदं हिः; महे ज्यायः, इवयुच्वैरिति सुत्रात्‌ ; जादवह, इव्युरनिर्दशः । , . [0 षं ह, कनन {` क + उष॑भदेहिं देवर्स्ौ सविता ह्वयति देवयज्याय, इति सम्यहस्गनो- ` ॥ प मृतमाद्यय सुयमे मे अद धृताची भूयास्त६ स्वाहृता सूपावृतां । इभयुपम॒ति जहूमयाधाय ( अयादघञ्जुदहूमुपम्‌ते समुखेनाभिद्या. भिमुखं हृत्वाऽयाद्ध्यात्‌ | तथा होमार्धमुपावहरमुखत एव।पात्रहरेत्‌। द कपप सवतरे्मत्याधानोपावहुरणं मवतः { न च संशि्नपेत्‌ । नाभिदेशे च सच धारयेत्‌ ) #,। + * अम्माविष्ण मा- वामनक्रमिषं विजिहाथां मा मा संतद्ठ + कम ठोककृता कृणुतम्‌ | इत्यग्रण कछचाऽपरण मध्यम परिधिमनवक्रौमे" प्रस्तरं दक्षिणेन पदा दक्तिणाऽतिक्रम्योदक्सम्येन सन्थन पदा दक्षिणातिक्रम्य दक्षिणेन प्रयक्रम्य वा विष्णोः स्थानमसीत इन्द्रे अकृणोद्रीयाणि | इतयुदङ्ुखोऽ- स्थानत्वं दक्षिणं पादं संस्थ.ष्य तत्पा्णीं च बदिषठिन सम्यपदा- (५ ¶५ ङ्गुठिना स्पृशननप्रहन्दक्षिणं परिभिसंधिमन्ववह्य ८ आरम्य ) । सजमाननःन्वारन्धः:-- समारभ्योध्वां अध्वरो दििस्पृशमहुतो यज्ञो यहषतेरिनद्रा. वान्त्स्वाद। | इति प्र्चमुदश्वमुजु९ संतत. ज्रटव्यद्नो सवौणःष्मकाष्टानि संस्पभै- यनःघारमावारयेत्‌ । ( अत्राऽऽघरे मव्रादावारम्भः कायैः | ) य॒जमान्‌ः- वागस्यन््र सपत्नक्षयणी वाचा मेन्दरियेणाऽऽविश्च; +^ दते सुच्यमाघःरमाघायमाणमनुमन्ञ्य २ इनद्रायेदं न मरम, इति व्यागं कुयत्‌ । ` अध्वयुः-- अवारं हुवा तदुपरि श्वह्वि-- चृहद्धाः, इति सुचसुदर्य । * ॥ पिपी सीरी 1 पा कम पणि रि म का च ण जनन किकभन।गच् भोोजय- ा्कक्क। १ पदा प्रस्तारमनवक्रम्पानवक्रम्य | अन्तरा प्रस्तरं न कृ्थीदित्यः । प्रस्तर प न स्थ पनीघ्रम्‌ । अतिक्रमणमपि न कयैविव्य्थः | पाहि माञ््र दु्रितादा मा सुचरिते भज, इयसंसरीयनलुचौ, सगरेण सुचोऽपरण मध्यमं प्रि्रिमनव्रक्रम्पानवक्रम्य प्रस्तरं सम्येन पदा प्रयाक्रम्य. दाक्षणन पदा वा प्रयाक्रम्य (एते एवाऽऽकमणपर सक्रमणे मन्तरवेत। सवरतः | अत्र मन््वतती, मवतोऽनधत्रं तुष्णीं ` भवतः ) | | 1 = । | ' मखस्य शिर।ऽसि सं ज्योतिषा ऽयोतिरङ्न्ताभू | इति -जइ।ऽऽउ्येन ध्रुवां द्विच्िव्र सम्य ( अङ्क्वा ) (+ : म, ९ उन्नात^ रायः। इति सुषेण घ्रवमन्यमादाय। #\, सुवीराय स्वाहा, इति जहुमाभिघाय जुहु आञ्यमादाय 1 यङ्ञेन यज्ञः संततः, इति धग -पर्यमिव।य।5ऽयतने सुचौ साद ` पिला | _ € €^ (+ ् क इदमध्द्युभ॑विष्याति स इदमध्वयुभेदिष्यति यज्ञो यह्गस्य ` वागाल्विञ्यं करोतु मन आत्विञ्य करोतु बाचं पये भूभुवः न, (नि सवर्विष्णोः स्थाने तिष्ठामि इतीध्मसंनहनानि स्फ्य उपगृह्य वेद्याश्च तृणमन्दन्त॑मादाय प्ररं वेदा उत्तरत एव परवभिमखेऽव तिष्ठेत । आम्माघ्ः---इध्मसनहनान्यन्वस्प क॒ इदमश्रीद्धाविष्यतिस इदग्रीद्धविष्याते यद्ग यद्घस्य वागालिज्यं करोतु मन आचिविञ्यं करोतु. वाचं भ्रफे भभव सुवर्विष्णोः स्थने तिष्ठामि |. इयध्वयःरपरभे पुवभिमुखे ऽवतिष्ठत ल अध्वर्युः--त्रह्मन्‌ भवरायाऽऽप्रावयिष्याप्रि, इति ब्र्माणमामश्नयेत । ( १ ) अन्यन्तम्‌- अविगतान्त मध्यात अ्तबन्धं तस्याऽस्परक्षप) वा तणमपिस्जतीति खिद्गत्‌ । वेदिमध्यात्तणमससष्टमुपादाय वेद्यां तणमपिसुजत।तं प्र्षेपविधानात्‌ | न . मव्यते वेद्या इच्युपदेशः । अपिस्जर्त।त॒दस्त।१५7चन- मात्रतयाऽप्यपपत्तेः ! . एवं च रे दिस्थवेद्यसंबन्धं त॒णं ग्राह्यमिलेकः पक्ष; | वे देस्थमेव तणं वे देसं्बन्ध प्राद्य,मेयपरः; पक्षः | | बे ह्या मृषः रवहस्पतिभसूतः व इति जपिवा ॐ३ आश्रावय, इयतिसृजत्‌ ।* अध्वयुः-आरेश्रारवय, इयत सप्रष कुयात्‌ । (द तृकतृकमनुमन्न- परमत्रास्ति ) भभ्र॑ध्ः-- अस्तु भारेषदर्‌ ; इयपरेणात्करं दक्षिणामुखक्िष्ठन्‌. प्रया, श्रावयेतं | शेता--आभ्रावय यङ्ग देवेष्वाभ्ाव्य मां मनुष्येषु कीरै यशसे ^. बह्यवचस्ाय | ध इते आश्रवथयभ्राध्र प्राते त्ुबन्तमष्वथमनुमेनू्येतं | मध्वदयुः--अभ्नद्वां हाता देवान्यक्षि ९शिकिः वान्मनुष्वद्धरतवत्‌- जमुवदमुव। दते यथा्रेय यजमानः | वधा-~-आक्षतवदवत्सार्‌- „ वत्कर्यषवंत्‌ | ` इत्युध्खमासन ह।तार्‌ ह्वा मरह्मण्वदा च वक्द्राह्मणा अस्य यज्ञस्य प्राषितांरः, श्युक्ा ` हीतुन।मोपांशूङ्ा मानुषः) ई्युचसक्ता यदव्यन्तमत्तं तृणं तदरेयां प्रसपिष्त्‌ ¦ र्न ^ यजमानः--देवा; पितरः पसो देवा योऽमुसि स सर्य यस्यास्मि न तमन्तरेमि खं भु इष्ट५ स्वं दत्त स्वं पथ५ स्व\ चान्तः स्व\ हुतम्‌ । तस्ये मेऽरेषद्रष्ा बायुरप्रो- ` ( १ ) आपस्तम्बब्रह्मा-- वाचस्पते वचमान्नावयतमाश्राक्य यज्ञ दवम्‌] मनुष्थषु दवता वधय त्वं नाकस्य पष्ठ यजमानो अरस्तु । सत्तपणा सुकृता यत्र छाकस्तत्ेमं य्न यजमानं च धेहि । र्युबद् जपमुक्तवा) ३०२ जोभ्रावयं) इतयद्ैरयुजानीयात्‌ | (*र ) आश्राव्य, अयं प्ेषोऽधेऽष्व्युणा प्रयोक्तव्यः | तन ष्टुतेरनिषमं प मरे्रादवय, इति | प्रमाणं चस्य“ अ्रसरषणे प्ररस्य च # | म, “ए वम्‌--अभरीपः पेषण अदः ष्ठुतस्त्म्परस्य चैति महामाध्य निय . न । भनत्रोक्तवात्‌ ] ताऽऽदित्याऽनुख्यटा योः पिद पृथिवी माता भारवि न्धुय (वास्मि स सन्यनं ॥ स्यच्वदुंभा प्रकरे प्रनियमणे जपेत्‌। हेता--देव सवितरेतं त्वा इणतेऽभिं होनाय सह पित्रा दैष्वानरेष्‌ द्यदमप्राथक्ं मा पत्तामग्रहयताह मानष; । इति प्रणानम- ध्व मनुमन्त्य | मायुष इयध्वरयाः श्रता उदायुष्ष स्वायुषादाषधान्यं रसेनोरपजन्यस्य धापभिर्द्‌- स्थामगृत्। अनु, इृ्य्यय ` ' ~ क = यष्टिथाध्वयों नवतिश्च पाशा अनि .होतारमन्तर। विषुत्ताः । सिनन्ति पाकमति्धार एति, इति जपिता ऋतस्य पन्थामन्वेमि हेता, इयष्व्ुसमीपं मत्या इरभन्वारमामदे कषतव पुरोहितम्‌ । येनायं सदेवा , अङ्किरसो छथि । इससेऽष्वयं पाश्चस्येन दक्षियिन पाणिनाऽ5- सीभ्रमसेऽङ्खदेेन सव्येन पाणिना वाऽन्वारभ्य संमागोऽसि सं मां प्रजया पृ्ठभिग्‌दे, इति सेमग॑तणक्गर- भ्यात्मं मुखं सडन्मन्त्रेण दविसतृकषी)। संमृज्योदके सृष्टा सखासनस्य पश्चदवस्वार्य "व ४ -~अहे दे धिषथ्योदतसितष्टन्यस्य सदने सीद योऽस्मस्पाक- तरः । इति होतुषदनमभिमनूप निरस्तः परावसुः, इटय्क्ेपकनिषठिकाभ्यां होतृषदनात्तणं प्रयग - दक्षिणा निरस्याप उपष्छश्य ^ ~~ ~ भ, ~ १ पाशवस्थेन पाणिन्रू-- इत्र ““ दक्षिणं प्रत॑यादनादेशे 2 इति पारमा धसत्रहक्षिणः पाणिः ्षसेत्तव्यः । प्रस्थनित्यस्यायमर्थः--कनिष्टिकाप्रदेशेन स्थितः. न न्यम्भतो नोत्रन इयथः | ` २ अङ्कदेशेन--्ैदशोऽपि पृवेपारेभाषासूत्रण दक्षेण एव गृह्यते ¦ समयेन मूत्रा द, नौरेण „ भा. कणन) शाक सह भेक्पः । ०.४9 ०. $ रि ॥ ् त्र 7 ४ "क ०. "छ {1 ६११५६ ॥ ०,६.५१} | । {के च्णटु के ५ ४, इृदमह्पषोष्सो; सदने सीदामि, इति दक्षिणेोच॑रिणोधस्ये- नोपक्दियि ` , देवबर्हिः सखासस्थं स्वाञ्ध्यासदेयम्र्‌ , इति जपिता मभिहिष यतः प्रतरां बर्हिषद्धष, इति जानुक्तिरसा बरहिंदपस्पृरय भूषत ५ नमो भुवनपतये नमो भृतानां पतये नमो भ्रतये नमः प्राणं भषयेऽपानं प्रये भ्यानं प्रपये वाचं भपये चक्षुः प्रषये श्रोत्रे पथे मनः भपद्य आत्मान भपय गायत्र भपय तष्टं ष्य जगत। मरपद्येऽनुष्टभं प्रप छन्दांसि प्रपचे । सूर्यो नो [ ®.१ $ ^ िषस्पातु बाते। अन्तरिक्षात्‌ । अभ्निनेः पथिभ्यः | नमे मह्धश्यो नमां अभकेञ्यो नमो युबभ्यो नम आशिन; जाम देवान्यदि शवनर्वाम मा `उ्याय॑सः शंसमा देवाः। दिवं देवाः ज्ास्तनं मा ययेह होता हतो मनवै यन्निषं । ममे च्रृत भागधेयं यथा ब येग पथा हृल्यमा वो बहांनि। अर्‌एथि होत! निषद्‌ा यजानूभिभरयीरे शूभितानि हि स्यत्‌ । यजे यज्ञियान देवे। {महा ईय; आज्प॑न । तदद्य वाचः प्रथम्‌ भस्य स्नासर। आम दवा अप्प) ॥ उ.म।द्‌ उत य ङ्ञियासः पञ्चजना मम होत्रं जुषध्वम्‌ | इति | | पता १ इष्म। अत्रि्ठता रेचग्रहान देत्तु माचित्रं साधु ते यजमान देवता या अञ्भिमू } होतारमष्टथाः) इति जिला भरृुतवसीमध्वर्यो सरचमास्यस्व देवयुवं बिषवारे ईमहे देवा इनेऽन्याश्नमस्याम नमस्यान्यजाम याज्यान्‌ । इतिःनिगदरैषं ` २१।प१५त्‌ । स। अरहा तलयार्‌न्य य्वा गयन्दारयुपरेक्ः सग।दापननि- ग्द: | ५ 11 द्द्धिणन्तरणा- दक्षेण च तदुरर च दक्षिणात्तरम्‌ । तद्वानुपस्थो दरक्षिणो्चरी उपस्थः ¦ तेन।पधशेत्‌ । एतदुक्तं भति-द्श्चणोत्तरेणोपस्थं कुत्‌ । ८ द्द्धिणं चोपविद्थरं वाम्गुर्फोषर न्यसेत्‌ (अभः २] ` देशषूणेमासमकक्घि। `" चद अध्वयुः-- दात्रा, अग्रिहतित्यसिननिगदे, उच्यमाने तत्रस्य धुतवतीर श्रव मणे जुहुपमृताकादाय दक्षिणा सङृदतिकऋरम्येदङ्दुखपि आरशभ्रारेवयः, इयप्नाधरं सष कुयात्‌ | आश्राध्रः--अपरणाक्तर्‌ दक्षिणामिपुखास्तष्टन्‌ एवं संमार्गश्चि धारयन्‌ अस्तु श्रारषद्‌, इति प्रत्याश्रवयेत्‌ | स्चतरैघमाश्चतप्रत्याश्चु्तं भवतः । ० | अध्वयेः-- समिधो यज, इति प्रथमे प्रयाजं प्रति होतारं संपष्येत | हेता-येर यजामहे समिषः समिषा अग्न अज्यस्य च्पन्तुः२ ग्री. षट्‌; इ।त वषट्कारमुक्त्वा यागाजः सह अनजा माव क्णाफ्षना, इत वधट्‌ कारमुपश्चनुम- न्त्रयेत्‌ `| अध्वयुः-- होत्रा वौषडिवयक्तेऽपरेणाऽऽघरसंभेदं पुरस्तापथमे प्रयाजं जु जुद्पात्‌ | | 9९. नन £ ख | [9 । यजमान्‌ः-- पृथिवी हतां । धारध्वयुः । दर/ऽप्रीत्‌ । बृहरपतिरपवक्ता ! - इति -चतुदहातारं व्यास्याय समिद्धवोऽप्रय. इदं न मम; इति त्यागे त्वरा वसन्तमृतूनां णामि स मां भ्रीतः अणतु। पकं मकरा तस्य याञ्स्मद्दराष्टे यच व्यं दषः ¢ इति हृतं प्रथमं प्रयाजमनुमच्नयेत | अध्वर्य.-- आ३श्नारेवय, इय॑थ सेषं कुर्यात्‌ । आ्राध्रः- अस्तु भारंष्ट्‌, इ।त पृत्रन्लत्याक्रत्रतत्‌ | न~ + भवेन" धको" ----~-~ # 0 मिनन कक + १० १ सर्वषामव्वयुप्रमुतीनां प्रकतं हविरादानादग्रदानान्त वारधमन्‌ (नेयम्यते सत्रकरिण । नियमि प्रापे च पुनराश्र.वणादि व्याहतिजप। वा प्रायाश्चत्त दुद्यत | तस्मात प्रायित्तभिया प्रचरद्धिः सनवाग्यतमवितव्यम्‌ | एवं सनत शयम्‌ । > ये यजामहे--इयत्र वोषाडव्यत्र च, व्यन्तु क; इयत चऽऽचव्न (इत हितः-८ तयोरा-१ पवयेत्‌ „ वाञ्यान्तरं च? इत्याम्धं सूत्रम्पम्‌ | अन्त्य एव ष्टुतो ये यजङ्ञकरणीस्यादिष्टुतिविधायकस्रव्यकरणेऽन ते । 2 आजरसमेदो नम~-भाषरसंगमः | प््वचरवासोर्मरनमियथ; श द्शेपणेमासप्रक र । [ मा० द००- मध्वु;--यन , इति द्वितीयं प्रयाजं प्रति होतार सेपरष्यत्‌ । त-य यजाम तनूनपादग्न जल्यस्य वेतूरे करषट्‌, इति वषटुकारमुश्ला बागोजः सह ओजो मायि प्राणापान) इति वषट्कारमर्ासनुम- नयेत ( मेर यजयमहे नरद्सो अग्र अभ्यस्य वेत्र बोरे षट्‌, सयं प्रयाज द्वितीयप्रयाजतनूनफस्याने वसिषठदुनकानेवध्यश्छ- रजन्यानां द्वितीयो वक्तन्यः.। अनुमम््रमं पृवेक्त्‌ । ) | अध्वयुः-- चेत्र वौषडिदुकतोऽपरणाऽऽपरसंमेदं दद्षिणतो द्वितीयं प्रपाजं “ शहा ज्या | ~ यजमान्‌ः-तनूनपतेऽप्रय इद्‌ न मम, इति वामं छवा ग्रप्ममतूनां भणामि समप्रीतः प्रणातु द्र मम दतस्य. , ` योऽस्माददरष्ट य च षय द्विष्मः, इति हूतं दिती प्रयाजमनुमन्नरयेत। अष्वयुः--ओरेश्रारेवय, इया सष वुर्यत्‌। अश्रीध्रः-असतु शरौ ९ षट्‌, इति पर्वव्मरयश्रवयेत्‌ वि भध्वयुः-- यज, इते तुय प्रयाज प्रति होत्रं सेपरष्यत्‌ । रता-- यर यजामह ई अप्र अञ्यस्य व्यन्तु ३ वोरषट्‌ इते कटूकारमक््वा वागाजः सह्‌ आन्य पाय प्राणापाना, इति वषट्कारमुपाञ्चङु- न्तत | अध्य्युः--हात् व।प.डयुक्तऽपरणाऽऽधःरसमेदं पश्चात्ततीयं प्रयाज जह्य नेदेष जुह्यात्‌ य॒नपानः--३टइन्याञ्अय इद्‌ नमम, इति त्यामं कृवा वेषो केतुना परानामि ता मां पीता; पाणन्तु । या मम तिकतस्तस्य यज्मानदषटि यं च बयं द्विष्मः | इति हं ठ्य ्रयाजेमनुमन्त्रयेत ॥ नवः जन्मन्‌, यदेषयाऽपमौपमृतस्यषवाऽऽत्य जुहमानीय 7, _ _ क (परशः २. द्श्रपुणमासम्रकज्चः | ५४१ । क्‌ न (~ -_ £ | > स 9 1 9 आग्रध्रः- अस्तु ्रार१द्‌ , इत पृतवत्म्त्यात्राचधत्‌ | ¢ (~ 1, ~ 4 अध्वयेः--यज, इति चतुथ प्रयाजं प्रति होतारं पपेषत्‌-}- : ` हेता--ये३ यजामहे बरम्न आयस्य वेतूं ३ वौषट्‌, इति वषट्‌कारमुक्छ। वागोजः सह्‌ ओजो माये प्रणपानां इति वषष्कःस्मुपांनु- मन्त्रयेत कः अध्वयः-- त्रा .=।चश्व्युकतऽपरणाइऽवर्तमदमुत्तरतशतुशधच प्रधाज जुहा जुहुयात्‌ | ०८.१५ । १.४ #, यजमानः--बहवभ्यय इद न मम, इत त्याग जल्ला शरदमृतूना णाम सामाति गातु । चत्वरा मम चतस्ञस्तस्य योऽस्मान््रष्टि य च वय द्ष्पः) इति इत चतु प्रभ जमनुमन्त्रयेत । ॥ अध्वयुः--आ३श्रारेवय, इषयग्ध्ं परति सरव कुप॑त्‌ । ¢ आभ्रीघः--अस्तु श्रोरेषट्‌ , इति पृववद््रलाश्र वधत्‌ | >, [कर ¢ (^ # + [ ५ ०० ५ अध्वयुः--यजः; इति पञ्चत प्रयाज प्रति हाता सब्र्यत्‌ | ह्ेता-- ये यजामहे स्वौहाऽग्रं स्वाहा सोमं स्वाहाऽ खाहा विष्णु ( उपा ) स्वाहा महश स्वाहा दग अज्यपा जुषाणा अप्र आज्यस्य व्यन्त २३ १।२षद्‌, इति वषटूकारमुक्ता वागोजः सह ओजो माये प्राणापाना, इति कषट्‌कारमुपश्चनु- मन्त्रत | त 0-09-0 ना मा मि कि जन भ (१) पौणेभस्याम्‌ असोमयाजिनः स)मयाजेनश्च-- ये ३ यजामहे स्वाहाऽभ्र, स्वाह साम) साह अत्र; स्वाहा [च्यु (उपांज्ञ) स्वाहाञ््रीमोमा स्वाहनद्र वैमृध स्वाह दवा अगन्यषाजु पाणा अग्न अज्यस्य व्यन्तु ३ व्‌ारषट्‌ | इति [चरवः । । (२) आपस्तम्ब प्रजमानस्यासोमयाजिनः सोमयाजिनश्च विष्ुधागः) अभः धास्यायां नास्ति तस्मात्ततव) पैनमय्युत्तमप्रयाजादिषु नास्तीति हषम्‌ । (३) अमावास्यायामसतेमयाजिनः स्वाहा मैन््मियस्य ध्याने छन्न 0 श्न ` दशप १61५६ । ( मद्‌ ° भष्वयुः--होत्रा वौषड्क्ते ऽपरेणाऽऽवारसमेदं मध्ये पमं प्रयाजं जह सथेष सुहयात्‌ । यजञमनः-स्वाहाकारायाश्रय इदे न मम, इति यानं छस्व "१, 1. € न्दे 8 ई हेमन्तक्षिञ्चिरषेतुनां भणामिता मा प्रीता र्णी पञ्चमम मि कि | (1 ® क्त, न्‌ तस्य कचन यास्पाद््र्टय वच व्य दद्ष्पः। इति इतं पमं प्रयाजमनुमन्त्रयेत | भध्वूयुः--पतरकतिन प्रकारेण प्रयक्रम्व जुङाऽऽउयरेषेण ध्त्राममिषार्था- ०८“ तुप हवीष्टमिघये जपमतन्यि निःशेषे जुहःऽऽभ्यमानौयः * सखायतने जुहपमृत ' सादिता तृष्ण श्ुवास्यमाग्यं सुत्रेणाऽऽदाय जुहामानय]ऽएउधस्थास्या आउयं कतप्रेणाऽऽदाय आप्यायतां श्रवा घतेन यद्ग यज्ञ प्रतिं देवयद्कच्ः | । सयाया ऊधोऽदित्या उपस्थं उरुध।र। पृथिवी यद्ग अस्मिन्‌ }} [1 ८९ ^ इति प्ुत्ाम्याय्यं सरेण प्रस्तरबर्हिषी समञ्य अग्रयेऽनुत्र२ हि । इति पुधनुवाक्याये होतार सपरेषयेत्‌ | हवा-- अधिः परत्नेन मन्मना शुम्भानस्तन्वं स्वाम्‌ | क्िरिमेण वा- वृधाम । इति पुरोनुवाक्या ब्रुयात्‌ । इत आरम्यऽऽ छिष्टक्तोः मध्यमेन स्परेण- प्रयोक्तव्यम्‌ | अध्वयुः-- रष ध्ुवस्थमाय्य चछेणाऽऽदाय सुह मानीवाऽऽग्यश्यास्या यःउ्यं सुवेणाऽऽदाय आप्यायतां श्रुता घतेन यहं ङ्गं मिं देबयद्धधंः | मूयाया उभोऽदिस्या उपस्थं उरुधारा एृथिी यहे अस्मन्‌ ।| इति ध्रुवामाप्याय्य सुषेण प्रस्तश्छर्दिषी समज्य ` तुष्णीं प्रुवास्थमाञ्यं सुवेणाऽऽदाय जुहःमानीऽऽयाञ्यस्यद्या आज्यं सुदेणाऽऽदाय जुह्मानीय । ^ , कनजकयकय---- “ ~ ठ == परो 8 (६) पीणेमास्वाम्‌-- अशि प्रनेनेखस्याः पुतेलुबाक्वाया; - छयनि होता, आपरवन्राण नङ्घनदुद्रविणस्यर्विपन्यया | समिद्धः सुक्र आहतो र्‌. भ्ल १ 1 न. दशेपएुणेमासमकाग्ः। ५४३ प्यायतां धवा घृतेन यकं मतिं देवयद्धधंः | सूयाया ऊधोऽदित्या उपस्थं उरुष।रो पृथिवी यङे असिन्‌॥ इति पुवामाप्यायय सुण प्रस्तरयर्हिपी समश्य | ृष्णी। श्रुवस्यमाध्यं सु्रेणाऽऽदाय जु मानीयाऽऽग्यस्थःस्या आभ्य सुषेणाऽऽदाय ॥,। आप्यायत चवा घ ग्रति देवयद्धधः सयाया उरथोऽदित्या उपस्थ उरुध।रा पृथिष। यज्ञे अग्पिन्‌ ॥ इति धुत्ामाप्य य्य सुषेण प्रस्तरबर्हिषी समञ्य्‌ जुहपभतावादाय दक्षि- णाऽतिक्रम्योदङ्मुखः स्थिता आरेश्रार्‌वय, इयप्ीधर सप्रेष्त्‌ | ` ,' भाश्रीध्र.-- अस्तु श्रोरेषट्‌ › इति पूवेवमयं्रयेत्‌ | अध्वयैः-- अनं यज) इति याञ्यये होतारं संपर्येत्‌ । शेता- ये ३ यजामदेऽप्रि जुषाणो अभ्निराञ्यस्य पेतु ३ षा ३षट्‌ , इत वषटूकारसुक्वा बागौजः सह ओनो मयि प्राणापरनो) इति वषट्कार मुमन्त्रपेत | | अध्वर्यः--होत्रा व षडिधक्ते ्योतिषमद्रुततराभपवार्ेऽपरय जुह्यात्‌ । ४। = यजमानः-अप्रय इदं न मम) इति सग कयत्‌ | अध्वयुः--प्रसाक्रमय तुषणौ धुवास्यमाय्ंसुवेणाऽऽदाय जु्कामानीयाऽऽगय- स्थाद्पया आस्व स्लव्रणाडऽञ्दपयि आघ्यायतां प्रवा पतेन यत्नं यज्नं प्रपि देवयद्ध्ः सयाया उयोऽदित्या उपस्थ उरुषारा पृथि यज्ञे जिन्‌ । त 9 १ अग्निन यज्ञथकषुष्भानमेरं देयज्यया चकप्मानभूयासम्‌। इय प्ेयम।उपरमागं हुतमनुमन्त्रयत्‌ । } इदमनुमन्त्रणं प्रत्यास्यम गमनुमन्त्रणकरणपक्षः; ुत्रोक्तो गुह" तशवदेव भवति } द्योरप्याज्यमागयेो्गपदेवानुपन्त्रण सतरह्तोक्तम्ति । है द्शेपृणेमासपराशः । | भा०.द० परह इति श्रवामाप्यय्य स्पेण प्रस्तरवर्हिषी सम्य सोमयानुत्र ३ हि, इतिः पुरोनुबाक्यय होतारं संरषयेत्‌ । | रेता- सोर गीर्भिष्ट्वा बयं वधेयामो बचोविद्‌ः । सुमर्बीको न आव्शोदेम्‌। ` | हि इति पुरोनवाक्या त्रयात्‌ । अध्वयुः--त्ष्णी ध्रवास्थमाञ्यं॑स्ेणाऽऽदाय जुहमानीयाऽऽव्यस्थाद्या ञ।यं सुरेणाऽऽदाय ˆ^ " आप्यधयतः ध्रुवा घतेन यज्ञ यज्ञं भ्रति देवयद्धयः । ˆ स्ूयोया ऊ्ोऽदित्या उपस्थं उरभ्रारा पृथिवी यक्ते अस्मित्‌। इ।ते धवामध्ययय छण प्रस्तरवर्िभी समश्य तृष्ण श्ुषास्धमाञ्यं लुवरेणाऽऽदाय जुह(मानौयाऽऽग्यस्थास्या आञ्यं स्ुवेणाऽऽद्‌ाय आ प्यायतां भुवा पूतेन यङ्ग यं मतिं देवयद्वधेः । मुयाया ऊधोऽदित्या उपस्थ उरध।रा पृथिवी यते अस्मिन्‌ ॥ इति. पुरोनुवाक्या नयात्‌ । इति भव्रामाप्याय्य स्तुवेण प्रस्तरबहिषी समज्य तुष्णीं श्रुवास्माञ्यं सुषेणाऽऽदाय जुह्वामानीयाऽऽभ्यस्थास्पा अथं सुवेणाऽऽदाय आप्य।यतां धवा घृतन॑ यद्ग यद भरति देबयद्धर्धः। सूयोयां उधोऽदित्या उपस्थं उरुधारा पृथि यज्ञे अस्मिन्‌ ॥ इति शु गमायय्य रेण प्रस्ता सम्य दक्षिणाऽतिक्रमयोद- इ्मुखः । स्थला आरश्रारवय, इतवरधे सपरेषं कुत्‌ । आश्ीघः-- अस्तु ्रारेषट्‌, इति पृ नसलाश्रवयेत्‌ । मध्वयुः---रप्मं यज, ऽहि यःव्याय होत, सपरष्येत्‌ | १ पणमास्याम्‌ । सोम गीनभिष्टुरव्यस।; पुरैनुवाक्याथाः स्थाने होता त्थ सोमासे सत्पतिस्त्वं राजत व्रह्म {नखं मद्र आ ~~ कत्‌ =. इत प्रर नबाकण्ध्वद्तः होता--ये२ यजामहे सोमं जुषाणः स्मोम अ्यस्य इविषो वेतूरे ३।३१द्‌; इति वष्रट्ृकारसुक्त्या वागोजः सह आजी मयि प्राणापान, इति वटका रमुपाश्ल- भल्त्रयेत | अध्वयुः--त्रा वेष'उचयुक्ते ज्वल्द्ेदक्षिणाेषुाधं पृदोज्यभागेव सम सोमाय जुहुयात्‌ । | । यमानः सोमायेदं न मम, इति स्यागं क्वो ४, कीत (१ पयो 4 न न ऽ #& - व अभ्रीषोभयोरहं देवयज्यया चश्च्मान्भूयासम्‌ । इति ताञ भागावलुषन्त्रभरेत | । अध्वय$~-प्रसाक्रम्य सखासन उपविश्याऽऽ्यभागाथ गृहीते चंपी श्वायतने खिषटचागसमक्षिपथेन्तं न निदष्यात्‌। हस्त एव धारयेदि. सथः} { पञ्चावत्तिनस्तु पुनरेकदा तृष्णीं धुदस्थमिसारभ्य प्रस्त" ~< : १५ ब।६१। समञ्ययन्त कुयात्‌ )। यजमानः--चत्येऽदाने चदरपप्रायथित्ताय त्रातपताष्टिस्थान आपः स्तभ्बयजमानः पुणाहृतापल्यन्न दुवराहूतिामातं वदत्‌ । पूणा. हति शेष्यामि । अध्वथेः-- तष्णीमाञ्यष्थाद्या आञ्यं उवं चतुर्वारं घुवेण गृहा, अश्चये व्रतपतये स्वाहा; इति जुहुयात्‌ । यजपानः- अम्मयं व्रतपतय इद्‌ न मम, ईत याग जला सभावितसमस्तदाषनिदरणाथ सवेपायाचत्त कारष्य । अध्वय-आज्यस्थाव्या आञ५ सुषेण तृष्ण जहा सहृद्ट्वा सुद र्ब । ईत जहृयत्‌ । यजनमानः--प्रजापतय इद्‌ न मम; इत याग र्वा ( १) स्ोमध्याऽऽअ्यभागस्य परथगसु्॑न्रणपक्षे-~ ॥ सोमेन यज्ञथधुष्मान्तसोम॑स्याहं देषयञ्यया चकुष्माम्भुयासंमू । भप्रेयाञ्यभागदिष्पणी समदधकनीयाः | ॥ ' अरेता । अधिनाऽध्वय्‌। तष्टाऽ्रीत्‌ | मित्र अपवक्ता । भ इति पुरस्ताद्रधिखद।नस्य पञ्चहोतारं षदेत्‌ | अधरः तूणीं -्रवास्यमाग्यं सुवेणाऽड्दाय : सुद्धीमानीयाऽऽअयस्थ.ल्या भ।ञ्य स॒वणाङऽद्‌च आप्यायतां ध्रवा प्रतनं यङ्गधहं भरति देवयद्भ्यः । ५.१ सूयाया उधोऽदित्या उपस्थं उरुधारा पृथिवीं यङ्ग अस्मिन्‌ ) इति धुवामा्याय्य सुरण प्रस्तरर्हिष समञ्य ; अश्रयेऽनुव्र ३हि).इति पुरोदुवाक्ययि होतारं संमष्येत्‌ । हता आश्रमां दवः ककृत्पति; प्राथव्या अचम्‌ । अपा रर्तास अध्वयुः-- मा मेम संविक्था मात्वा हिद्सेषं माते तेजोऽ 1 जिन्वतो९म्‌ । इति पुरनुवाक्णां ब्रूधात्‌ । पक्रमीत्‌। भरतयद्धरेममरु पश्चावदार्नानि ते परत्य्दास्यामि । ` नभस्ते अस्तु माम। हिर्सीः। (5 इत्याश्नेयस्य एरोड.शस्य मध्यादङ्कषठपवेमात्रमवदानं दक्षिणक्रिध्यमानामि- काङ्कषठरवदाय जुहमवधाय पूवौघोदद्ितीयमवदानं प्रागत्रमष्यमानामि- क ङ््टरवदाय जुदह्वमवघाय हस्त प्र्षास्य (पञ्चवाचेनः प्श्ाद्भागात्त {५ ® । त।यमवदाय जुहमवदऽ्५ाद्‌।त॒ववेरेषः ) | तूष्णीं ध्ुवास्धमःञ्यं रुवणाऽऽदायावदानान्याभघाय)!ऽऽअ्यस्थास्या जञ्य सुवेणाऽऽदः आप्यायतां धवा पतेन यत्तं भरति देवयदद्धयः सयाया ऊधोऽदित्या उपस्थ उरुध।रा परथिवी यज्ञे अस्मिन्‌ । इति ध्रुवामाप्याय्य सुषेण प्रस्तरर्बरष। सम्य , यदवदानानि तेऽवद्यन्विलोमाकःषेमात्मन; | { आर्यन प्रत्यनञ्म्यनत्तत्त आप्यायतां पुनः ईत खुतणाऽऽव्यस्याद्पा माज्यमादाय हवि प्रयमिधवायं दक्षिणा )तक्रभ्य।दङ्मुख; स्थित] - आरे्रारेवेय, इयश्वधं संपरेषं कुर्थ॑त्‌ । अग्रीधरः-- अस्तु शर रेषट्‌, इति पूैव्मयाश्रावयेत्‌ । अध्वयेः-- अप्रं यज, इति याञ्यायै होतार संपरेष्येत्‌ } श त--य२ यजापहऽन्च भुवा यङ्गप्य रजसश्च नता यत्रानियद्धः सचसे (शेवा; । देके मूधोन दधिषे सवषा जिह्यापमरे च- कृषं हव्यवाहम र बे[रष्ट्‌ | इते वषटूकःरमुक्वा, ` वागौनः सई ओजो मथि -भाणापान, इति वपट्केसमुपां्तु- मच्चथत | - क ॥ » १ अध्वयुः-- दात्रा वेषडिवयक्ते सगगतमाञ्ं प्रथम'सावयिलाऽद्ि प्रस्तं पुरः डो स्थगयन्निव सक्ष धेन तं पुरोडानिमदहिसननाघ)रसंमेददेशे इत्वाऽऽअ्यत्तेषमन्ववस्तावयेत्‌ । (एव क्रमश्चरुपुसेडाश्चादितन्त्रे न द्रवदद्व- व्यतञ्च ) ( यदा ।ताचर्छायत्‌।वाप्ररथाऽऽहुत।जुहुयात्‌ ) । यजमानः- अम्मय इदं न मम, इति यागं का अग्नेरहं देषयज्ययाऽन्नादो भूयासम्‌ । इयभ्रेयं पुरोडाशं हृत- मनुमन््रयेत | | अध्वयु--प्रयाक्रम्य स्वासंन उपविय तुष्णीं धरुव्ास्थमाज्यं सुवेणाऽऽदाध सुह।माग।याऽऽग्यस्थास्या अयं छचणाऽऽदाय आप्यायतां धरुवा पूतेन यहनय्गं भपि देवयद्धय सूर्याया उधोऽदित्या उपस्थ उरूध।रा पृथिवी यज्ञे अस्मिन्‌ । "(^ इति धुवरामाघ्वायय सु्रण प्रस्तरब।ह१। संसज्य ( उपांश्च ) विष्णवे (उच्चं; ) अुन्र्‌रष, इते पुरयुवाक् हेतारं संप्रेष्यत्‌ । न (भ होता-- ( उषां ) ष्णम्‌ › इदं विप्णुविचक्रेमे तरेधा निदे पदम्‌ । समृहूखमस्य पांसुरे । ( उचैः) ॐ ३ इति पुरोदुवाक्या बूयात्‌ | [ि अध्व ;-- तुष्णीं. धुकप्य वास्यं कुपरणोऽऽदथ जुहमानीयाऽऽभ्यस्य्या स।उय म्नण <नच आभ्य!य्‌तां धरुवा धृतेनं यज्ञं प्रतिं देव यद्ध॑; । मृयोया उथोऽदित्पा उषस्यं उरुधारा पृथिषी यत्ते अस्मिन्‌ | इति श्ुवामाप्याय्य सरेण प्रस्तर. समस्य तृष्णीं धुवास्थमाच्यं सुवेणाऽऽदाय जुङ्घमानीयाऽऽब्यस्थाल्या जाञ्पं सुदैणाऽऽदाय आप्यायतां धवा पृतेनं यद्ग मति देवयद्ध॑यः । मूयोयु उधोऽदिस्या उषस्यं उरुधारा पृथिवी यज्ञे असक । दूति श्रुवामाप्याग्य सुवेण प्रस्तसरदिषी समञ्य तष्णीं शरुकास्थमा्य छुवेणाऽ्राय जुहमानयाऽऽज्यस्थाद्या सा्धं सुपेणाऽऽदाथ आप्यायतां श्रुवौ घतेन यत्तथनं रतिं देवयद्धर्यः । मयाया उध।ऽदित्या उषस्यं उरुधारा पृथिवीं यङ्ग अस्मिन्‌ । ` ^~ इति ध्रुवामाप्याय्य सुण प्रस्तरबादेषौ सम्य दाक्षगाऽतिक्ष्यो- आरेश्रारव्य, इयाग्रीधं सेप्र्येत्‌ । - आर्श्ध्रः- अस्तु श्रोर षट्‌, इते पूर्ठवपरयाश्रवयेत्‌ | अध्वयुः-- ( उर्णा , विष्य ( उचः ) यज, इत्‌ याञ्ाये दयेत स५९५त्‌ । क दोता-- ( उकः) ये ३ यनै, ( उप ) शिष्णुमुः | त्रिदेवः पथिवीमेष एतां विचक्रमे तच हिसा ! % प्ष्युस्स्तु, तुवूसुस्तव।यानू. त्वप द्यस्य स्थावरस्य नामा ३।८ उैः) 1 त्‌[३षट्‌+ इति वषटृकारमुक्वा „ बागोजः सहं ओजो मयि प्राणापानौ, इ।त वषट्कारमपश्चनमन््रयत्‌ । सध्व्युः--होना बोषड्युक्ते सुव्थापारस्येपर जुदपरेण जुहुया त्‌ | मूान;-- षिष्णव इदं न मम्‌; ति याम॑ का क द्न्पिरस्यर्दृ्यो भूयासं पाप्मने दभेयम्‌ | इव्युपाद्ययाज इतमनुमन्त्रयेतं । अध्वयेः-- प्रत्याक्रम्य वासन उपदिद्य तूष्णी धुवास्थमाग्य सुवेणाऽऽदाय प्य।यतां ध्रुवा घृतेन यद्यज्ञ प्रति देवयद्भ्यः । सयाया उषाअदत्या उपस्थं उरुषारा परथते यङ्ग आस्मन्‌ | इति ध्रवामाप्याय्य सवेण प्रस्तरबाहर्ष। समञ्य्‌ के १ अमावास्यायां महेन््रयागोऽसनयतो नास्ति । प्रेणेमस्यां सांब्यप्सन्ग व नास्यनःम्नानात्‌ | = ¢ % (“न दर ४५.३ # ध 1 ९.९ पोणमास्यामयं विकेषोज्रानुसंधातन्यः-उा्ंयाजानुमन्रणानन्तरम्‌ ~ सध्वयुः- प्रयक्रेम्य सखासन उपविश्य तुरष्ण ध्रुवास्थमाभ्ं सु्रेणाऽऽदाय जु मानीयाऽऽज्यस्थास्या आय्य सुत्रणाऽऽदाय + + अप्यायतां शरुता घृतैनं य्य भति देवयद्ध्थः । ` सयाया ऊधोऽदित्या उपस्थं उरूपांरा पृथिवी यत्ने अस्मिन्‌] इति धुवामाप्याश्य सवेण प्रस्तरवर्हिषी सम्य अग्रीषोमाभ्यामनुद्र२हि, इति पूरोनुवाक्ाये हेतारं संप्र्भत्‌ । # हेता-अश्रीरोमा सवेदसा सदूती वनतं गिरः । सं देवत्रा बमूर- थम्‌ । इति पुरोनुवाक्यां ब्रुयात्‌ । # क | ® वयुः मा मेम संविक्था मातां दिरसिष्‌ माते तेजोऽपक्रमीत्‌ रतयुद्धरमनुविश्चावदानानि ते भ्रत्य्दस्यामि । ( नमस्ते अस्तु मा मां दि्सीः, इलय्चपरेमीयसय पुरोड्चस्य स्यादङ्कष्प्वमात्रमवदानं दक्षिणपनमेष्यमानामिकाङ्कैरवदाय जह समवधाय प्वीधौद्द्धितीयमवदानं प्रागश्र-ध्यमानामेकङ्कुष्ठेखदाय जुह्मवधाय हस्तं प्रक्षास्य ( पञ्चव।त्तनः पश्वाद्वागत्तृत्ि।यमतदतव जुह'्मवदध्यादिति विरेषः >) तूष्णी शरत्रा्यमाञ्य सुरणा ऽद यावद्‌] तान्यभिघु्या ऽऽग्यस्थास्या साव्यं खुवेमाऽऽदाय्‌ * { ® १ | आप्य।यतां प्रा धृतेन यजय भरति देवयद्भ्यः । {~€ ^ द्‌।त वुवामःत्यय्व सुवण व्ह्तरम.६५^। समज्य यदवदानानि तैऽद्यन्विलोमाकषिमात्मनः । आज्येन भत्यनञ्म्येनत्तत्त आध्यायतां प१॥ प इति सखवेणाऽऽभ्यस्थादया अञ्यमादाय हविः प्रत्यभिधयं दक्षि. ण।ऽतिक्रम्पोदङ्पः ध्थिवा ८ आरेश्रारवय, ह्यार््प्र संप्रैषं कयात्‌ | आग्रीघ्रः-अस्तु भ।१द्‌, पूवस्रयाश्चवयेत्‌ | ९ ४4 अध्वयु;--अग्रपामा यज, इतिं याज्याय होतारं सपर त्‌ | कि ` -्ैरा-ये यजामहेऽप्रीषोप। युवमेतानि दि रोचनान्यभिशव । सोम सक्रतू अधत्तम्‌ । ($ युव ॒सिन्धूरमिरसतेरवयादग्रीषोमावमुर्चतं शृभीतारन्वौ- ३१८्‌, इति वषट्कारमुक्वा | वागन; सह आनो मयि पराणापानौ | इति व्षट्‌कारमुपांश्चतुमन््रयेत | ९ अध्वयु;--हना =।षइधयुक्तं सुणतमाय्य प्रथमं सवयि प्रास्त पृप्डारा स्थगयानेव सुकगाश्चन तं पुरोडशिमहपन्सुच्याघारोप,? उपयाजह।मसने।हेतं इवाऽऽग्यशेषमन्ववसरवपेत्‌ | य॒नमानः- अग्र पभ्यामिदं न मम, इति यागं कृवा अप्रषाभयार्‌ह द्वयज्यया एत्रहय भूयान्त्‌ । इतयगरपेमीयं परोडाशे इतमनुमब्रयेत | अध्वः प्रतयक्रम्य सासन उपचर्य तूष्णी प्रुवस्यमाज्यं सुषेणाऽद्द्‌ाय ज॒हमनीयाऽपग्यस्थाल्पा अन्व स्वेणा ऽऽदाय प्यायतां धुता पतेन यङ्गयन्ञं भतिं देवयद्धथः | सूयाया ऊ५।ऽदित्या उपरस्य उरुष।रा पृथिवी यहे | दयपणमासमरकाच्चः | १५८ इति धुवामोप्याय्य सुषेण प्रस्तरवर्हिषी समज्य इन्द्राय वमूधायानुत्ररहिः इति पुर नुषाक्ययं होतारं संपरेषेत्‌ | हता-बत न ईन्द्र मृषा जाह नचा यच्छ पठन्यतः। यो अस्मां ि अनिदासत्यधर्‌ समया तमारेम्‌ । इते परानुचाक्यां व्रणात्‌ । अभ्वयुः-मा भमा सभ्क्यामा त्वा हिस्‌ माते तेनोऽष॑क्रमीत्‌। भर हमुखरेमस।प्ञ्चादेदानातनि ते परत्यवदास्यापि | नमस्ते अस्तु माम्‌। हिभसीः। इयेन्द्रवै मघस्य पुरोडाशस्य मभ्यादङ्गष्टप्ृमात्रमदानं दक्षिणगईष्य. ` मानामिकाङ्ुषटेवदाय जुहामवधाय पृवराधीदुद्धिरीयमवदानं प्रागतरैपेव्य- मानागकाङ्गुष्टरवदाय ( पञ्चावात्तनः पश्चाद्भागात्त।यमवदाय जहा मवदस्याद्‌ति विरेषः ) जुह्ामधधघाय हस्तं प्रक्षाल्य तृष्णीं ध्रुवस्य माञ्य सुवेणाऽऽदायावरानान्यमिधाय।ऽऽज्यस्थाल्या आध्यं स्वे. ` ` णाऽऽदाय आप्य।यतां धवा घतेन यह्लयज्ञ प्रति देवयद्धर्थः | सयाया उधाऽदित्या उपस्थ उरुधारा पृथिवी यत्ने अस्मिन्‌ । इतिं ध्रुवामाप्याय्य सुण प्रस्तरबहिषी समज्य यद॑वदानानि तेऽवद्न्दिखोमाकामात्मनः । ` आज्यन प्रत्यनञम्येनत्तत्त आप्यायतां पुन, इत सतणाऽ<उ्यप्थात्या अज्यमादाय हवः प्रयाभषाय द्‌क्षणाऽ ।तिक्रम्यादङ्मु्; स्थिघ्ा आरेश्रारवय, दयार सैष कुपत्‌ | आप्नीधः-- अस्तु शरां ३षद्‌) इति पू्ैव््ा्र यत्‌ । अध्वयुः-- इनदरं दैमधं यज, इति याञ्यये होतारं सेपषयेत्‌ | हता--ये३ यजाधह्‌ इन्द्र केमृध मगान भामः इचरा गारष्टाज, परावत आ जगन्था परस्याः । सकृ सेय परिपिद्र तिरं वि शन्त वि मृषा नुदस्व ३ वरो 3ष || | (^ गहनद्रायौ नुति इति पुरोदवाक्याये होतारं सप्त | क होता महौ इन्द्रो य ओजसा पजन्य वृष्टिमा इव | स्तामवेत्सस्य बाष्रषारेम्‌ । इत पुर॑दचुवाक्वा ब्रूधात्‌ | अध्व मा मेम संविक्था मा त्वं हि&सिषं मा ते तेजोऽपक्रमीत्‌ | भरतमद्धरमनषिश्चावदाना।ने ते भत्यवदारयाम्‌ । = व 1 क, , „4 हि ^ + नभस्त असतु म्राम्‌। हिर्सी; । इति बुतस्य (प्रातं ) मष्यात्सुयेणाऽऽदाय चजुद्धां निधाय पवधौदद्ितीयं सुवेणाऽऽदायं ^ जुहवां नेषाय "( पञश्चाधात्तत॑य पञचावात्तनोऽवदान तता जहां ^ नेघानम्‌ ) | इ।त वधट्कारमुक््वा चागो; सह ओजो मायि प्राणापानौ, इति वषट्कारमुपांश्चन्‌- मन्त्रयेत | अवव्युः- होत्रा बौषडिदुक्ते सुगातमाञ्यं प्रथमे स्रावयिलाऽ््ौ प्रातं पुरोडाशं स्थगयन्निव सुक्पार््न तं पुरोड।शमर्हिसन्‌ सुच्याघरोपर सम्रीषोमीयहोमसंनिहितं हंताऽऽभ्यन्ञेषमन्ववस्ल येत्‌ | यजपानः-- इन्द्राय वयृधायद्‌ न मप्र, इतं सयग क्वा इन्द्रस्य वपूषस्याहं द्दयजञ्यया सपनो वायबान्भूयासम्‌ं | इयेन्द्रभमृधे पुरोडाश हुतमनुमन्त्रपत । ततः पार्वणदोमः | १ तथा च-- असोमयाजिनः--अमावास्पायपुपञ्ियाजानुमन्नणानन्तरम्‌-- ¢ (^ १ 9 __ अध्वयुः--प्रय्रम्य सखासन उपविदय तूष्णीं धुव स्यमाञ्यं सुवेणाऽऽदाय जुह्व मानीयाऽऽञ्यस्थाव्या आ।ञ्यं समेणाऽऽदाय = अआ्यायत्तां श्रवा घतेन यज्ञयज्ञ प्रति द्च्य ॥ ` ५ सयाया उषोअदेत्या उपस्थं उरुध।रा पधं स्मन्‌ । इति ध्रुवामाप्याय्य दुमेण प्रस्तरव्षी समज्य इन्द्राभभ्यामनुत्र २ हे, इति पुरेनुबाक्यये होतारं स्यत्‌ । 1, _------_____~____-~_---_--~-------~-----~_~--_-_-_ अ 9 होता--दृनद्रग्री अवसाऽऽगतमस्मभ्यं चपेणीसह। मानो दैःशंसं ईशतोदप्‌ । इति परोनुत्राक्यां ब्रयात्‌ | अध्वयुः--मा भमो संङिक्या मास्व दिष्सिषंमातेतेनेऽ. क्रमात्‌ | भरतमुद्धरेमदविश्वावदनानि ते परर्यबदास्यामि | नम॑स्ते असतु मामो दिसः। इयेनद्र ग्रस्य पुरे डस्य रष्यादङ्कष्ठपतेमात्रमवदानं दक्षिणगनिमेष्यमा. नाभिकाङ्गटेखदाय जुहःमवधाय पृष।ध।द्ितीयमवदानं प्रागमे^ध्यम- नाभिकाडगुष्टेरवदाय जुहूवामवधाय हस्त प्रक्षास्य (पञावत्तिनः पशधा- इ्वागात्तप।यमवदाय जुहू मवदध्ादिपि विशेषः | ) तूष्ण; शरु्रा्यमाञयं सवेण) ऽऽ्दायावद्‌ानान्यमिधायाऽअ्यस्थास्या जाञयं सतुबेणाऽऽदाय आप्य।यतां भवा शतेन यङ्गय॑जं ्रतिं देवयद्ध्ंः । सर्याया ऊधोऽदित्या उपस्थ उरूधौरा प्थिधी यज्ञे अस्मिन्‌ ! इति ध्रूवामप्याध्य सुवेण प्रष्टस,हरष। समज्य यद्‌ कदानन तञ्वव्रान्दछमक्रिवमलत्सनः | आज्यंन प्रत्य नञ्म्येनत्तत्त आप्यायतां पुनः इति स्वेणाऽऽञ्यस्थात्या अज्यमादाय हवः प्रय।मवायं दाक्षणा तिक्रम्ोदङ्मुखः स्थिघा आ{३श्रारे बय, इयाम संभेष कुयत्‌ । आभ्र।ध्रः-- असतु श्रार्‌षट्‌ पचवद्यात्रावयत्‌ । अध्वयुः-- इन्द्राप्री यज, इति २।अय/५ होतार सप्रभ्यत्‌ | ह ४ ^\ @ ₹& ^~ _ __ (@ (० ९ हाता-२३ यजामह इनद्राभ्ी मीर्भिविभः पमतिमिच्छमान इ रयि यशसं पुवेभाजम्‌ | „ द्रभ्री एत्रहणा सुदा मर नो नव्येभिस्तिरतं दे,०५३१।१द्‌। , इति वषरट्कारमुक्वा वागाजः-सह ओजो माथे आणापान्‌।>, इ।त वष्टूकारमुपर्वट- मन्त्रयेत | 7 1 ® न 9 मामेष हृविवथामा स्र शिभिसिषं माते तेजोऽपक्रमीत्‌ | भरतरदधरेमरंपिश्चावदानानि ते त्यवदास्यामे | नम॑स्ते असत पामा दधिसरः| इति दधेमध्यादवदाने सुत्रेणाऽऽ+ ` ` दाय जुं निवाय; पूवी दवितीयमवद्‌य जुं निधाय (पश्चाधन्तु- : तीयं पश्ावक्तिनोऽवदानं तत। जहां निधानम्‌) । तूष्णी धवास्थमाञं सूवेणाऽऽ्दाय जुह मागोयाऽऽ्यस्थादया अ,ञॐ सुरणाऽऽदाय आप्यायतां धवा पृतेनं यज्गय॑ज्ञं परति देवयद्धध॑ः सयाया उधार्दत्या उपस्थ उर्ष(स पयव यङ्ग अस्मिन्‌ | {" इति ध्रुवामाप्याय्य सरेण प्रसतरर्दिषी समञ्याऽऽव्यस्थास्या आभ्य स्वेण!ऽऽदाय यद॑बदाननि तेऽ गिलोपाक।षमात्मनः ! आञयेन परत्थनऽम्येनत्तत्त आप्य। यततां पनः । इति तन्मम शृतं द्धि च प्रलाभेघायं दक्षिणाऽतेनम्पोदङ्मुखः स्थिता आदेश्रारेवय, इतया््रध सेप्रषयेत्‌ । आग्रीघः--अरतु श्रौ रद्‌ , इति पू्वसर्य्रषयेत्‌ | अध्ययुः-- मदेन यज इति याञ्ययै हेतारं संभरष्येत्‌ । £ * $ ॐ ७ अध्वयुः-- होत्रा वोषश्दुक्ते सुमाततमःञ्यं प्रथमे सलबयिताऽप्ौ प्रप्त पुरोडाश स्थगयनिव सुक्पार्धेन तं प्रोडाशणहिसन्‌ सरच्याघःरे पारे उपाद्चयाजहोमसंनि हैतं इसाऽऽअ्यरे षमन्ववसावयेत्‌। (५ यजमानः- ~. इन्द्राभरेभ्यामिदं न मरम, इति यागं क्रा इद्वाभेयार्‌ह देवयज्ययेन्दरियान्व॑न्नादो भरंयासम्‌ । इयेनरा्नं पुरोडाशं हतमनुमत्रयेत । ततः पर्मणहंमः | ९ भपर्तम्न।ययजमानस्य॒सनयदसनयतोरमावाध्यायसुपडुयाजस्या- भगाद््नयनिन्तप्मस्ननयता) एन््नो थागः कटम्यः ¦ संनयतस्तु, भ्य ५ जाक्नयानन्तर्‌ मा्हिशद्र एवेति ज्ञेयम्‌ | हेता-येरयजामहे महेद्रं शुवस्तवदिनद्र ब्रह्मणा महन्धुवो कशे रःवनेयु यङ्गियः । भुवो नंर्च्योरनो विशस्मिन्भरे उयेषश मन्त्रो विन्वचषेणाइ व।३१द्‌, इति वधुटरफःरपुक्ा वागोजः स्ह ओजो माये प्राणापानौ, इति वषदट्कारमुपनु मन््रमेत | ५ (५ अ भध्वयः-- दात्र वोषदिघुक्ते श्रुव्याधारस्योपरि उपञ्चयाजहेमसंनिहिदं ` सद्मुखेण ज॒हषात्‌ । (द्रवद्‌ रन्याणि सवाणि सङ्मुखेण जुयुत्‌ | ) यजमान्‌ः- मदहन्दरायेदं न मम; इति यागं इखा ननः स्यार ~ महेद्रस्याहं दषयञ्यय। जमानं महिमा गमेयम्‌ | [0 इति मिन्द्रं सानय्यमवुमन्ब्येत } = ;, . : भेरी ४ अध्वयुः-- परयतस्य सवासन उपिद सुदेणाऽऽगयस्य सया मोग्यमाद् अमावास्यां सुभग। सुरेव। पनरव भूयं आप्यार्थमाना । सा नें दोहता^ सु्वीय॑ रायस्पोष सहक्षिण । श अपानाय सुराध॑सेऽमावास्यांय साहा; इति जुह्यात्‌ । | यजमानः--अमावस्याया इदं न मम इति यागं रयात्‌ + अध्व्य ~ आञ्यस्थाघ्या अज्य सच्रण जहा दव. सकत्तवार्‌ वा बृहत द ते तनुषे। यत्न यज्ञियास्ताः भीणातु यजमानो घृतेन । नारेष्ठयः प्राज्ञषम,डमाने। देवानां दव्येऽपिं यजमान , मरतऽभरत्स्राह्य 1 इति जुहुयात्‌ । ` ननन ज म (१) अमाकस्मयामसनयतोऽष्ेवमेव पावणदमः | पौणमास्यां सनपदसन्‌ यत स्वय [वरतः ( : ऋषमं वाजिनं वेय पूणेमातत यजामहै । = स नेः दोहा सीद रायस्पोभ५ रहसिण॑१ ¦ पराणायं सुराधसे पणमांसाय स्वाह , इते जुहयत्‌ ।- (२) यजमानः-- पूणमासायेद्‌ न ममः इत याग बुषा । यजामः नारष्ाभ्यापञचिवायुभ्यामिदं न मम्‌; इति याग कुयात्‌ | ` अध्वर्मः--यं बीं देवा अंकर्पयनूरजो माग५ श्रतक्रत्‌ । एतां तेन भणाने तन तप्यतषरहहां सखाहा॥२॥ इति जुहुयात्‌ | ॥भे यजपातः- नारिषटाभ्यामश्रवायुभ्यामिद न ममः इति यागं कुनत्‌ अध्वयु-- अदं देवाना सषतामसि रोके ममेदमिष्टं न भिथु भेक्ति । | ˆ" अहं नारिष्ठावर्ुयनामि विद्रान्यद्‌।भ्याभिन्द्रो अदषाद्धागपे- य: स्वाह | ३५ दात जुह्यात्‌ { यजमान नारिष्ास्यामभि्राय॒भ्यामिदह न मम, इति लागं कुर्यात्‌| सध्वयुः--अद्‌र्सृद्धवत देव सोपास्मिन्यज्ञे मरतो भृहतानः माने बिद्दूमि मामो अरस्तिमा ने। बिद्दूषनना दष्या या स्वाहा ॥ ४॥ दप जुह्यात्‌ | | यजमान्‌ः-नारिष्टभ्यः सोममस्दय इदं न सम; ( नारििम्मे देव सीौममसद्रव इति वा ) | अध्वरयुः--त्रहम परतिषठा मन॑सो ब्रह्म॑ वायो बह्म यज्ञानार, इविषा. ॥ माञ्य॑स्य | अतिरिक्तं कमणो यस्व हीनं यजः पुग भतिरनेति करपथन्‌ | स्वाहादृताऽश्तिरेतु दैवान्त्छंहा ॥ ५॥ इति ज्यात्‌ ! यजमानः नारिषठाय ब्रह्मण ददं न मम, इति लागं कुर्यत्‌ । ¢ 9 $ ०, (4 [> 9 १५, अध्वग--स ते पनसा मनः सं प्रणि प्राणं दधामिते सं व्याने समपान दापि ते। ४ परि्यः यजमानोऽमृतोऽभृच्छ न्‌ एधि द्विपदे शरं चतुष्पद स्वह्ा॥&॥ . . .. ` क २ ते. जुहु ह क, क, \ | १५० दु.गनम्सनककर } ॥ ५ ध यजमानः नाराय व्रहण दृद न यप ( नारिष्टायाश्रय इदं न मम इति वा ) इते यागं कुयत्‌ | तत) यदि सप्तवारमाग्यं गृही यागं चिर्वि ६; अष्वयुणा ग्राहयत्‌ | . ¢ 9 च, $ | >, 1 ५ ॐ अध्वयुः-स तं मनना मनः स प्राणिनं भाणे; जुं देवेभ्य; हव्यं धुतवत्स्वाई। ॥ & ॥ इति जुद्धयात्‌ । यजमानः नारिष्ायाश्नय इदं न मम, इति .याग -कुर्यात्‌ न अध्वयुं;-स प्राणे प्राण दधामते स व्याने सप्पानं दधापिते। पारण यन्मनाऽगृतःऽमृच्छं न एषि द्विपदे श्रं चतुष्ददें स्वाहा | इति जुह्यात्‌ । ४. यनमानः-- नाराय अद्मण इद्‌ न मम) इत्ति यागं कुर्पीत्‌ | अ --तुष्ण। व्ुत्रह्वमःञअ्य सवणाय जुहामनायाऽऽस्यस्थात्य आज्यं सुवेणाऽऽदाय आप्यायतां धरुत्रा धृतेः यज्ञयत परति देवयद्धर्यः। सृयांखा उथोऽदित्या उपस्थं उरुधारा पृथिवी यज्ञे असन्‌ । इति भरुवामप्याय्प सत्रेण प्रषरवार्दिषी समञ्य अग्न स्विष्ठशतेऽनुत्र २ हि, इति पुरेलुव.क्पायै होतारं संमरष्यत्‌ | धता--पिभीहि दे उक्षत यच्षठ दद्र ऋतू ऋतुपते यजेह । देभ्या ऋत्तिजस्तेभिरये त्वं शोतृणामस्यायनिष्ठो९म्‌ । इति पुरोनुवाक्या ब्रूयात्‌ | + ^ अध्वयुः--तष्ण) रवाघ्यमाच्यं स्ुवैणाऽऽदाय जुहामानीयाऽऽसपस्यव्या ञ।ञ्यं सुदरण।ऽऽदाय ॥ आप्यत धवा पूतेन यद्ग भति देवयद्धयः । ` सयाया छयोऽदित्या उपस उरुध।रा पृथिवी यज्ञे अस्मिन्‌ | ति ध्ववामाप्याय्य स्मे प्रस्तरनाहषी समञ्य सर्वेषा" हविषराबत्तसः. , धःसङ्घःसङृस्सिष्टकृते प्रधानावदरानाद्‌मू येष्ठमव्रदाय ` जहःमवधाय्‌ प्रतिहधिखदाने हस्तं प्रक्षाद्य ( पञ्चा्त्तिनो धिरवदाय ) तृष्णीं ुवरारथमाब्यं . सुवेणाऽऽदाय जुहामानयाऽऽव्यर्शल्या = अःय सुवणाऽऽदाय आप्यायतां भ्रुवा घृतेन॑ यज्ञयग भरति देवय्द्ध्ः | £ ष ` सयाया ऊधोऽदित्या उपस्थ -उरघारा पुवं यज्ञ आस्मन्‌ौ ` ` इति ध्रामाप्याय्य सविण प्रस्तर्बदिषी -समञ्य तृण] धुतरास्मास्यं स्वेणाऽऽदाय जुहमानीयाऽऽउयस्थाल्या मास्यं प्वेणाऽष्दाय , ०“ आप्यायतां धवा धृतेन यजय भतिं देवद्धधैः । स॒योया उधोऽदित्या उपर्य उरुधारा प्रवा यज्ञे आस्मन्‌।. . , इति धरवामप्य्य न हविः प्रयभिघाये, दक्षिणाऽतिकरम्पोदङ्मुखः [त्धत्वा `ˆ आदेश्रारेवय, इयां संपेष कुर्यात्‌ । शरीधः- असतु श्रो २षद्‌ , इति पूर्ववघल्यश्रवयेत्‌ । ५ अध्वयु र [स्वष्रत यज । इते याञ्वार्य हातार्‌ सभध्यत्‌ | ॐ ^ च (५ हता--य२ यनापहेऽभ्र स्षदतपयासप्ररम्ः पेया धापान्पयाट्‌ गौ णी भणि 011 के (१) परणेमस्याम्‌--. | यर यजामहैऽत्नि चखिष्टकतमयाकश्निरमनेः भिया धामान्ययाट्‌ समस्य भिया धामान्ययालप्नेः प्रिया धामान्ययाद्‌ (उर्पाञ्च) विष्णोः (उचः) प्रिया धामान्ययाख्प्रपिमियोः भिया धामा- - ` न्ययाढनद्रस्य वमुधस्य भिया पापान्ययाड्रवानामाञ्यपा- नामत्याष्द्‌ समानम्‌ । असनयतः, अमावास्यायां च य॑र्‌ यजामहै सििष्टकृतमयारन्निरेः परिया धामान्पयट्‌ सामस्य प्रया धामान्ययालगैः प्रिया धापान्ययार्‌ (उर्पाह्च) , ववष्णोः (उचः, प्रिया षामान्ययाडिनद्रामन्योः प्रिया धामान्य याददवानापत्यदि समानम्‌ | सआपर्तम्५।ययजमानस्य सनयदसनयतेऽमावास्यायामुपांञ्चपाजाभावाद्िष्णे; (प्र्त्युपद्च दवत्तानामक्षतन नु]स्त.| १ ष्ण {१ ` (उचः) भरिया धपामान्ययाण्मदेनदरस्य प्रिया घामान्ययाङ्देवाना- माञ्यपानां प्रिया पामानि यक्षदभहोतु; भिया धामानि यक्षत्छं महिमानमायजतामेञ्या इषः णतु सो अध्वरा जातवेदा जुषतां विरमे यदद विशो अध्वरस्य हेतः पावकशोचे वेष्ट हि यञ्वा। ऋता यज।सि मिना वियद्मृहैव्या वह विष्ट याते अधा: चेष्ट्‌ । ध इति वषटूकारमुक्ला ह वागोजः सह ओजो पयि प्राणापानौ, इति वपट्करमुपा्नु- मच्नथेत | ८ यर यजामहेऽभ्च छिष्टकृतपिति याञ्थां बषडियन्तामनुच्छरब्मेव पठेत्‌ । उच्छवसमेव पिपर्मिदधेचं यञलन्त उच्छरवसनेव पठेत्‌ । नान्यत्रोच्ूवासः कतेव्पः ) | कथो अ वयु त्रा वौषडिदयुक्ते-लुगतमाञ्यं प्रथमं लवयिलाऽप्रौ प्रास्तं हविः स्थगयज्निव सुक्पर्थन तद्धविरहिंपन्‌ अग्ेरु्तराधथूवधं' इत- (~ (^ राह्वतिभिरसभ्सक्तं इतवाऽऽञ्यशेषमन्ववलरवयेत्‌ | यजमानः--अप्नये सित ददं न मम; इति त्यागं इता [क ् ॐ अपने; स्वष्क"ोऽहं देवयज्ययाऽऽयुष्मान्यज्ञेन तिष्ट गम यय्‌ । {~ इति सै विष्टकृतमनुमच्नभ॑त | अध्व्यै;-- प्रया क्रम्य स्वासन उपविश्य जुहामप आनीय वेश्वानरे हपिरेद जुहापे साहश्चपुत्सर रतधारमतम्‌ । सनः; पितर पतामह भ्रापतामहर स्वम छक पिन्वमाना बिभ खश । रोमस्य प्रिया धामान्ययाश्छेः भिया धामान्ययाद्‌ (उपा) 1 1 ५ * न के # , # 1 5 + १ त कक "11 1 ॥ ॥ ~ * ५ क । + ^ _ न 1 इयन्तः 4रेषे = ‰ |< यनमानः- अ ० ऽयतने जुहूपभृता स। दयेत्‌ | नरायेदं न मम, इति यागं कुभीत्‌ । ५ (६ इति दशशपुणेमासप्रयोगीयद्रितीयः म्नः । पवपव एवान हतम (१) श्वन्‌ हविर मिखनेन यदपां निनयनं तश्च न.वीपिना काथ॑मिति केचिद्‌ग्मदीया बाबदुका; परलाल्नावरलोकनेन खपाण्डियं प्रकट न्तः प्राहुः | तदरूगतपू- स नः पिःरमिरिमन्त्रस्य वश्च नरप्रधानतोक्षःर्येवानरे हवेरदि- मिति च निनयन रूपदयमाधिकरणतेन वैश्वानसामिधान।च | यर्यधिकरणपरेन होमा धिकरणं सेद्ध न देवता, इति चेत्‌ शत॒ पिन्वमानः) इदयव्रस्तु । पिन लेङ्गमत्र ५५१ यदि सं" देत गह्यते त।ह जव पतृक मिवत । न चेरपत्तिःरेति वाच्यम्‌| लिङ्गतो दवता.क्दाचिद्धिकसिपता स्थात्‌ ;न च सप्रथा कर्मनिवत्तिः। नचवां (पतर सदयं ।पतर्‌ पन्वमान इते म.विन। वुत्तेपाश्रेय वक्तु बु मतमु चितम्‌ | तस्मषच्छब्द्‌ ।नरपक्ष प्रमाणतः ऽ5हिनाश्चिना, अग्नये शश्वानर।धद न ममेति तयाग वक्तव्यः | अष्वुरिदऽुयमा निनयनपुपवी तिनैव्र कार्यम्‌ । र ` अपाऽपस्तम्बीयदयैपूरणमासयोसततीय [2 भध्वयु;-~-प्रारत्रपनरमुपस्तायाऽभ्धय पु.डार प्राञ्च तिथं वा विरेगा, (भद्ख्वा)प उपरपसयस्ठनोपम्यमया चहु व्यूह अञ्यया यचन्‌न्रद्व्याधच्छैत्यतापिदम्‌ | भा रूरुपाम यज्ञस्य शुद्ध सिवष्मिद ५ हथिः ॥ ` इल मरेयस्य पुरोडंश्स्य मध्यादवमात्रं पिसठमात्रं वा प्रालित्रमबदायं प्रोीरित्रपत्रे निद्‌.यात्‌ | तते हत्त प्रक्षालयेत्‌, | सान ग्पा्माश्ि्व+ . . दान नास्तीदयवगन्तंव्यम्‌ । यजमान्‌ः-- अप्रमा दरर्एत्पातु सवताऽघ्र्चभ्साग्रा मंञन्तं दरम राते।यातं त्मतन जेषम्‌ । इते प्रारित्रमवदौयमानम॑ुपर्त्रपेत । अध्वयुः--अमिघायौनमिषाथ वा प्रारिन्नम्ेणाऽऽहवनीयं बरहणे परिहरेत्‌ । ` ` ब्रह्मा--मेत्रस्य सा चक्षुषा प्रतीक्षे । इति प्रारित्रमाहियमाणमी क्षिता ( १ ) पौणेमास्यामद्गुषठनोपमव्यमयेहयारम्य हस्तं प्रक्षाव्येदिवन्तं प्रति- पुरोडपशमावतयेत्‌ । अमावास्यायामसोमयाजिनोऽ्यकेवेति ज्ञेयम्‌ ॥ ( २ ) आप॑स्तम्बत्रह्मा-मित्रस्य त्वा चक्षुषा भक्षः । इति प्राशित्रम- बरद यमानं प्रक्षय | | ऋतस्य पथा पर्यहि, दय्प्रणाऽऽह्वनीयं परेहि वपाण प्रेय सयंस्य त्वा चक्षुषा परतिपर्यामि) इयासन्नमादि पमाणं पशय देवस्य त्वा सवितुः प्रसवेऽश्विनोबोहृभ्यां पुप्णो हस्ताभ्यां भति- गहा इति तदञ्जदछिना प्रतिगृह्य - पृथिव्यास्त्वा नामो सादयापीडायाः> पै । इयन्तवेदि व्यृह् तृणा(न प्राग्दण्ड ५ सादवत्वा अदन्धेन स्वा चक्षुषावेक्षे, शयवे देवस्य त्वा सवितः प्रसवेऽनिनोबाहुभ्यां एृष्णो हस्ताभ्या माददे । दयङ्गषठनपमभ्यमयाः चाड्गुर्थाऽऽदाय अग्रेरत्वाऽऽस्येन प्रानम्‌ ब्राह्मणस्याद्‌रण बृहस्पतत्रह्यणन्द्र शद्‌ दरेएणमासप्रकाशः ! ] आ० दऽ र, देवस्य त्वा सथितः असदेऽश्विनोबाहुभ्यां ष्णो हस्ताभ्यां अतिश्रहामि । इति तदज्टिना प्रतिगृह्य पृथिव्यास्स्रा नाम सादयाम्यदित्या उपस्थे इत्यन्त्वेदि करेषु प्रग्दण्डं निधायाङ्गुष्ठोपकनिष्िकभ्यां गृहीता अग्ष्टाऽऽस्येन प्राश्नामि वहरपतेुखेन । इति दन्तरीडधन््ा दयाऽऽच्म्य ` ` सत्येन.साऽमिनिषिं या अष्न्तर्देवतास्ता इदं रमयन्त चधुः श्रो राणन्ये मा हिसीः, श्यपः पीलवाऽऽचम्य + ~ इद््ररय त्वा जठरे दधामि इति नाभिमाटभ्य प्राशित्रहरणं 0 अ, प्रक्षाल्य प्रक्षाश्तनानेन पारित्रहरणेनाऽऽसमानमाभेमखेन हस्तेन च ` , ॐ तथामूतनाऽनतमनः प्ररताल्ञरपः; सतत्‌ । स्यत्वा जठरे सादयामि । , इति प्रकषित्र दन्तैरनमिमृ्य निगीर् या अच््वन्तद्‌व्तास्ता इद वमयन्त्‌ स्वाहयदरृत जढरमन्द्रस्य गच्छ स्वह इयदिः प्राशित्नरमन्तणताऽऽचम्य यसीना मे मा संपुक्था उवै म नभिः सीदेनदरस्य त्वा जठरे साद्‌ पाभ इ।त नाभिदेशमभिगृश्य वाङ्म आसन्‌ । इति मुखमभिमूय नसोः पाण; इति नासिके अभिमृर्य अश्युः, इति कुषौ समिम ` कणेयोः शरो \ इति परत्र अभिमृष ` ब्राह्योषे्‌ › इति बहू समभिमृश्य उरूेरोजः, शयृषट भमिगृश्च ` अरषट विभान्यङ्गनि तनूः, इयवरि्न्यभिमश्याप उपस पषास्य प्रशि्द्विः एषिता दिशो जिन्व, इति पशाचीनमेकपरयलेन निनीय ` भां जिन्व, इति पनरपी गीवा एटयाभियखं निने । ` ७6 ३ # १ 1 । 1 ४ ५ ध श, ४ 2 अ ४ ४। $, $, "इ ध... ॥ | 1.041.140. ६. ॥ ५ अध्व्ः-डापत्मुपसतीर् मुना दृष्ट घृतषदी मितरावरुणसमीरिताम्‌ दक्षिणाधादसंमिन्दसरचाम्येकतेपुखाम्‌ ॥ इयभनियस्य पुरोडाशस्य दक्षिणाधीस्रयममबदानमवदयेडायम्वधायाव- द्मनदय यानस्य ।स्थताद्धवर्राद्‌ द्वेतायमवद्‌।यडायामवधाय, पश्वषातच्- ते।य पन्चवेपत्तनाम्‌ | पव।धाच. यजमानभागग्निडायामवधय. हस्तं प्र्नाल्य # के 1 ®. क मनुना दृष धृतपदं भिन्नावरूणसमीरिताभ्‌ । दक्षिणाधदसं- मिन्दन्नवद्याम्येकतोष्टखाप्‌ ॥ . इ।त शतस्य दक्षिणाघ।स्थममवद्धनं सुेणाऽऽदयडायामवधायाव दानदेशयागव्ये पस्थिताद्भविरदाद्‌ दरेतीयं॒सरेणाऽऽदायेडायामवधय धर्चपञ्चति। सन तृत्तथम्‌ | ४४ 9 = ¢ 9 (५ एवाधोन्च यजमानभागं सुत्रेण पात्रान्तरे गृहवेडायां निधाय तथा. मनुना इष्ट पतद्‌ मित्रावर्णसमीरिताम्‌ । (१ ८ . 916 । ; दक्षिणाधादसभिद्नव्ाम्येकतोएखाम्‌ ॥ इति दध दक्षिणाघौत््थममवदानं सुवेणाऽऽदरिडायामवधायावदान- देशयेोभ्ये स्थिताद्धविश्शाहितीयं सुरेणाऽऽदायेडायामवधाथ पश्चा धौत्पश्चावत्तिनां वृतीयप्‌ । पवौधोच यजमानमागं सुयेण पात्रान्तरे मृहीव्येडायां निदध्यात्‌ | सौविष्टकृतावदानादेडावदानं उपायः कायम्‌ | यजपानः--सु्दपवर्षवणं एहीमान्मद्रान्ुयौर अभ्येि मामर्नतरतानयु ही पीणिमृद्र शृ ददित एदि सरखत्येहि ररिरसि रम्ति- भजा कडा ज पो क गकर क्न ~ त ( १ ) ध॑णमास्यां ५ मनुना. टृष्टामातं मन्त्र प्रातशरुरडशिमावल्यन्यत्स+ हस्तं प्रक्षाव्थेखन्तं कुर्यात्‌ | असनयतोऽमाबास्यायामवयनद प्र॒ पुरोडाज प्रत्यप्येवगव मनुना दष्याक्याद्‌ कामप्रं | | (२ ) पौणमास्यां सवपुरोड।रेऽ५।७बत्ते यजमान म.गम्‌, | दति बिरेषः ! ` समावरयायामसंनयतोऽप्येवमव | \-१९० ५.५२. 11९५१ ८०१५९ ॥ क ।/ "=-= --= | | रसिः रनभसि जुष्टे जुट तेऽशीयापटूत उपहवं तेऽशीय | इत ङामवदोयमानामलुभद्मयेत | अष्वयुः-- अवन्त पुरोडाशीथं यजमानभागमीपरदवं कृताऽऽज्येन सर्वतोऽ- ` इमं छवा भुथायाः समीपं गमयिला तथा च दृतदध्नरयेजमानस.ग- ` ˆ माग्यिन स्ैतोऽङ्क्वा ध्रुवायाः समीपं गमयिलाऽभिधेडां हेर परदाय दिक्षिणेन होतारमिडामनुप्सृजन्ेव षश्वाद्गला होतुरेक्षिणतत आसीनः प्राङ्मुख होतुः प्रदेशिन्या उत्तमे पणी प्रेणाञ्भ्यात्‌ | १ दता इडासादाय तयाऽष्वयुमतक्रामन्त द क्षणत। इव मन्तरारव्वयुमा- पमान च कयि । | अध््रयुः- जपं वा हान. इडम्दल्लां प्रात्त।मडाम्वह्य सिय पश्चाद्वत्वा हाठदाक्षणत उदद्धुखं आसनः सुन्ण हतुरङ््व्याः प्रद्मरान्याः पृण] अञ्ज्यात्‌ | दोता--वाचर्पतिना ते हुतस्यषे प्राणाय प्राञ्चापे | दद्युत्तरपवसख्षमुत्तर, अ अभ्यासं (आसाभेमुख पाणतङः कता) ।१मू्याधरपवटेपमधरे, अष । मतसस्पातना ते हुतस्यानऽपानाय श्चापि, इति निग्व्या- दकं सपृष्ाऽञ्रिनित्छं प्रतिगद्य स्ये पाणौ छता पश्चादिडाय। उद्‌ गङ्गुछ पाणिमुपधायावान्तरेःमवदापयतिाचव्ुम्‌ । ` ध अध्ययुः--हतुः पुरस्तामलयड्गुख. आसन उपष्ृषटोदकस्य हतेदस्ते इडागतज्यटेपादुपस्तीयावान्तरेढ,मवदायावदध्यात्‌ | क दता-जङ्गुल्ङ्गुष्ठयमंव्यन प्रदरेन स्य।"'डाया अवन्तर्‌डामादर्द)त । अध्वयुः--इडायत्यलेपाद्‌भिघ.रण. ` कु५।त्‌ | पश्चा दविरभिष.ररणं कुयात्‌ । - ४ ॥ दैत-प्रयारव्पम्ङ्नाभिसगृह्य प्रयाहयङ्गकीरयुयिं कवा दक्षिणत . 3! पारगद्याऽऽस्यसामेता ` प्राणसमित गा कता ' इक पूता सह्‌ हदवा बहुताऽअदेत्येनापास्मा इ यता सह्‌ ( १) दक्षिणतः---गृहीतावरन्तरेन मुष्टिना दक्षिणेन पाणिना, खरा तरेकया दशर्य दिशि दकाप म॒हीव = ` 1: ` ` ₹ | दशचपृणमासपरकाशचः । ५६य्‌ ।देवा कहताऽअदत्यनखापहता सहान्तरिक्षण वापटव्येन वायन पास्मा इका दयता सहान्तारक्षण वामदेव्येन बायुनेखाप- हता सह परथन्या रथतरेणाभ्चनोपाम्मो इला हयतां सह पृथि ` व्या रथतरेणाग्निना उपहूता गावः सदाश्चिर उप मां गावः सहा शिरा हयन्तामुपहूता धनुः सह ऋषमोप मां षेनः सह ऋषभा डयतायुप्टूता गोधुत्षद्यप मां माघे-पदौ हयुतापुपहूता "दन्यः स्म्रह्यतार्‌ उपमादव्याः रत्‌ दातारो इ :न्मप्रपहतः सखामक्ष उप मां सखाभक्षा हवतापपदतेर दष्टिरुप माभिग . वृ!षए्रहयताप्‌ । इव्यबाह्- & ° - 4 क ॥६। इरोपदूतोषूतेरोपास्म इरा हयतामिनोपहूता । मानवी चरत 1 उपदरूता मनुष्या; । य इमं यज्ञमवान्ये च यज्ञपपि वधानुपहूते द्यावापुथय। -पूरजे ऋतावरी देवी देवपुत्रे । उपहूतोऽये यज- , * मान उत्तरस्यां देवयज्यायायुप्हूतो भूयसि हविष्करण इद म॒ देवा हवियुषन्तामिति तरिमक्नपहूतः । इतयु्परे् एुपह धीत । अध्वयें यजमानो--उपहयमानामिडामन्वारमेताम्‌ | अध्वयु -- ८ न्या अध्वयव उपहता इ।त ह तु>।कषम।मन्ञाय उपदृतः पशुमानसानः इति जपेत्‌ । ५. यजमानः-- भूयस्येहि श्रेयस्येहि वसीयस्येहि चित्त एरिं दधिष एदीड एदि सूनृत एदि । इतीडाया उपांशुपहवे जपित्वा चिदसि, मनाऽसि, धारसे रन्ती रमतिः सूनुः मनर । ` ` देवीर्दवैरमि मा निवतध्व स्येन स्योप्न घृतन मा सदु क्षत नम इदगुदं भिषरगषित्रह्या यद्ददे समुद्रादुदचाननि्र घुचा वागग्रे विप्रस्य तिष्टति शुङ्खेमिदश्भिर्दिक्न्‌ । इत्युच्पेरुपह अपल्ला “ | वायविडा ते मता, इति होतारमीक्षमाणो वायुं मनसा ध्यात्वा; उप. तोऽयं यजमान इति होतुव।क्पमभिह्ञाय उपटत, पश्पानसानि 444 वपु । १५८५१ 1४ ८ "~ ५५ कण सा भे सत्याऽ्शौरस्य यङ्स्ये भयादरे्तां मर्नेसा तच्छकेयं यज्ञ दिवर्‌ रोहयतु यज्ञ दि मच्छतु यो देवयानः पन्थास्तेन यज्ञो द्वा अ पयेत्वस्पासिन्द्र इन्द्रियं दधास्वस्मा्‌ राय उत यज्ञाः संच न्तासस्मासु सन्त्वाशिषः सा नः मिया सुपरवूतमधोनी जट रि जुषस्व नो जट नोऽपि ज्र ते गमेयम्‌ । आशीष उजमुत रुभनास्तवमिष दधातु द्रविणः सर्वचैसम्‌ । संजय- ` 0 म, [४ ¢ [4 न्तर्बोणि स्ेसाऽमिषध कृण्वानो अन्या अर्धरान्त्सपत्न्नि । इति जपिला, इठाया अह देवयज्यया पदयुमान्भृयासम्‌ । इचयु- पहूतामिड। मनुम्‌ इडा धेनुः सहवत्सा न आगादूर्जं दुहाना पयता भरपीना । सा ` नो अन्नेन हविषोत गामिरिडाऽभ्यस्मा < आगात्‌ । इति भक्षा. याऽऽह्ियमाणामनुमन्तरयेत । यजमानपञ्चमा इडायाः सं चवं भगं भक्षणार्थं गृहीयुः । = ० १ „^ (क ^. ¢ ० 6 सेता- ठे भागं उषस्यं नः पिन्व गा जिन्वावेतो रायस्पा षस्येशिषे तस्य नो रास्व । तस्य नो दास्तस्यास्ते भाममशीमहि । स्वा. £ ९ ^ 4 (र, त्मानः सवेतनवः सवेवीराः सवैपूरुषाः | स्पुरा इति वा | अवान्तरेडां प्रारयाऽऽ्चम्य तुष्णमिढामागं मक्षणाथ॑गुहीतं प्र्याऽऽचम्य वाग्यत. आस्त भ माजेनात्‌ ¢ ब्रह्मा तूल्मासहमाग प्रारयाङ्ञ्चम्य वाग्यत सस्त जा माजनात्‌ | अंष्वययनमानभ्रीधाः--ईड भागं जेषस्र नो जिन्व गा जिन्वत; । तस्यास्ते भक्षिवाणः स्याम सवात्मानः सवे्गृणाः | (१) आपस्तम्बत्रह्मा-रडे भागं जषस नो जिन्व गा जिन्वार्वतः तस्यास्ते माक्षवाणः स्याम सवासमनः सवेगणा; ॥ इति. स्वमामं मरा्येलयारि समानम्‌ | ॥ 1, ध ध 1 ४ ५ वा १. कचः 98 । थ क, ८ ङ्ख प्र + कः | 3. दशेपुणेमासभ्षयस्च (कञ्चः | इडायाः स्रस्रमाग प्रास्याऽऽचम्य वाग्यता आाक्तित आ माजैनात्‌ | मन्नावृत्तिः प्रतिपृर्षम्‌ | भृध्वयुयजमानाग्नीधाः- मनो उपोतिजेषतामाज्यं विच्छिन्नं यञ्च समिमं॑देपातु । वृहस्पतिश्तनुतामिमि नो विरे देवा इइ मादयन्ताम्‌ । इलन्त्वेदि स्थिते परतरे म्यः । ( मार्जनं नामान्तेयवधयिते प्रस्तरे जठमािच्य तस्ाधस्तादप्तन ` जरं गृह्वा शिरप्यानयनम्‌ । ) मन््रृत्शच प्रतिपूरुषम्‌ । देोतु- ब्रह्मणावेवं माजेयतेः । साहवनीयपरिस्तरणेरन्नटिधदकषारणसमरधं. ह नै कृत्वाऽन्येन केनचित्परिकभिणाऽपामास्तेचनम्‌ । £ ज 6 * ^ अध्वयुः-- आग्नेयं पुराडाशं चतुधां इला वरिष वा कृत्वा चतुरौ ` इत्‌ । रु ४.५ = जनै € > ५५) यजमानः पिन्वस ददतोमेमाक्षायि इच्तो मे मोपहद्स ~ ^~ ^ नैन = < ज दिशं ककनिरासे दिशो मे कल्पन्तां वर्नतां मे ® „ भ ¢ दशा दव॑ मानिपान्चाहारात्र म कटपतामधमासना १ मे कल्पन्तां माता मे करपन्ता्ृतवेा( मे ईर्‌ न्ता९ संवत्सरो मेः करपतां क्लुक्षिसि कर्तां भे । इयष्व्ुणा चतु इतं बहैषे सन्न॑पुरोडाश्ं त्रेणामिमृस, आश्नां ताऽऽकापले््वधतुरम्यो अमृतेभ्यः । इद भूत- स्याध्रषभ्ये विधेम हविष वयम्‌ । त्रघ पाहि मर्तं व भागी मागं माऽमागो भक्त निरभागं भजामः । अपि पथीजिन्व द्विपा चतुष्पादव दिवो वुटमरय | ब्राह्मणानमिद ^ हविः सोम्याना< सोपानम्‌ । नमे ५६३ ~+. र | क@५ ® _ ऋ, ॐ | ॐ जं 1 दाह । ब्रहुस्पातस्तरूतामम ना [विर्व द्वा ई स यनतप््‌| € ® 0 भ (१)आपस्तम्बदरह्मा-मनो ज्योतिषुषरामाजयं विच्छत्नं यज्ञ समि ५८ द२पूणमासमच, ॥ ~ (५५ ५० ५० त्तोऽ्राह्यणो नेदात्रद्यणस्यास्ति । सष्ृदुक्तन मध्रेण | प्रतिदिदा विभागप्वैकं गमयित्वा, इद्‌ ब्रह्मणः, इद होतुः, | इदमध्वर्योः, इदम्ीधः, इति प्रसेकमादिद्य, उपहूता चोः पितोप सां दयौः पिता र्दयतामश्निरारध्ादायुषे वचसे जीवा त्वै पुष्यायोददरूता पृथिवी मातोपमां माता पृथिवी माग्रराश्चाध्रादायुषे वच॑स जावात्व पुण्याय । इयुश्च्रभा- गस्य पुनर््यृहनं ङुयीदिदं व्यृहनमा्रीभम.गस्य मच्रपूवैकं॒वेशे- -. भिकम्‌ | अभ्वयः-इदं यजमानस्य, इ।त यजमानंभाग [नदद्य कास्माश्चदका सन्‌ पत्र रङ्दुपस्टीवी्गरी्रमागं देषा इतै कं भागं पत्रेऽबधाय पुनर्प. स्तीय।परभागपवघाः द्विरमिघाशग्रंधे तत्पात्रं प्रयच्छेत्‌ । अपिवा वरिमक्ितत्रे द्विरपस्तीयं दिराधाय द्विरमिवायं तत्पात्रमद्रधि प्रय ~ च्छेत्‌। आर॑घ्रः-डिहरोद्रहिगैता पस्य समं गृरीता अग्रराश्रीप्रमस्यत्नेः, शामित्र सि नमस्ते अस्तुमामा हिभ्सी; | इति भक्षयिखाऽऽ- चामेत्‌ | ¢ ९ > ् #१ अध्वयुः--यथास्थानमासीनाम्यां ब्रह्मयजमानाम्यां तयोमौगौ वेदेन हा प्रयच्छेत्‌ | ब्रह्मा--दत्त स्वभागं प्रारेत्रहरणे निदध्यात्‌ । युजुपानुः-- प्रारितरहरणस्य पश्वाल्ुरेषु खमागं निदध्यादयं नियम आप्‌- (9, (र स्तम्ब्‌।वयजमानत्व नाप्त । यत्क्र वा ।नेदहतेऽषे न प्रयवायः | अप्वयु;-- सुवण हतुमग ह्यत्र ५यच्छन्तधा छाग जहा स्वस प्रयच्छेत्‌ । हता--तृष्ण। भक्त यत्वाऽऽचानत्‌ । ( १) जत्राग्रद्धगस्य षडवत्तसपादनं हस्त एव वैौधिददक्गैरनाघ्रानसत्रभ्र- वतूममसावक्यकुसुमः क्रेयते तदनादतव्यम्‌ | कुतः प्रृथक्पात्राम्याभितरयो- ` ११ ापतम्बबचन त्‌ । प्रथक्शब्देतरशब्दस्व)रस्यातपर्हरणसमाभेन्याहार) ऽप्यत्र ५ (~ नं मवेतुमहेति तेनायमर्थो यदन्यस्य परहरणं तत्पत्रेणेव | नन्वेभ्रीधं परिदिरणं नोक्तम्‌ । भवम्‌ । प्रदानं विना भक्षणस्यादुपपनवाघ्डवत्तं सपा परेहरतीयरथ प्रद्रणादवसीयते | ९५४ # > “भै ५७० द्शबुणमासमकराञ्नः 1 ५ ६७ न~ " अथ्वयुर्भ-देकसयं ता समितिः म॑सेऽभिनबोभयौ पूष्णो | । हस्ताभ्यां भ्रतिश्हापि। राजा त्वा वरूणो नयतु दृ दक्षिणे जहम ` ओदनम्‌ । तेन।मृतत्वम॑शयाभ्‌ । वयो . दात्रे । मयौ मंहयंमस्त॒ भरतििहीते । क इद्‌ कस्मा अदात्‌ । कामः कामाय कमे दाता) कामः प्रतिग्रधेता। काप सयद्रमाविश | काम न त्वा प्रतिशहयामि । कामेतत्ते। एषाते कम दह्णा। उत्तानस्त्वाऽऽङ्ीरसः प्रातिष्रहातु । दर्यन्धाहाय प्रातिगृहीथाताम्‌ । हि | होत्ब्क्चणा--क इदं कस्म अदात्कामः कामायद्दाकतामा दाता कामः परतिग्र्ैता श्वम समूद्रमावि्च कामन त्वा भरतिग्रहमाम काभ॑तत्ते वष्टिरिि बोस्ा ददातु एृथिषा प्रतिगहातु | ˆ ^, इउलयन्वाहार्य प्रातेगृह।याताम्‌ | ˆ “यजमानः उत्तरतः षर।त इते दक्षिणतः ।स्थताच।वजः सप्रष्यत्‌ । [व अध्वयुः--हविःरेषाुद्रास्य ज्मन्‌ भरस्थास्यामः समिधमाधाया- ्ीतपरिर्ा थाथ च सटृत्सकृत्समुद्‌ढि | इति ब्रह्माणमाभ्नीध्र च संमेष्यत्‌ । बरह्म[--वृहस्पतित्रह्या क्ता आशिष्ट बृहस्पते यत्नमजुगुपः स यज्ञ पाह स यज्ञपात पाष्टटसमा पाह । भमृवः स्वह स्प्‌।तप्रसूतः । ईत जपिता, ॐ प्रातेषठु, इय।तपूजत्‌ | आ्रीधः--्रहणा्ुहतातः--एषा ते अपने समित्तया वधस चाऽऽ च प्यायस वधेतां च ते यज्ञपतिरा च प्यायतां वर्षिषीमरि च वयमा च प्यायि्षीपहि स्वाह । | इद्यादुयाजिकां समिधमादध्यात्‌ । | (१) आपस्तभ्बब्रह्माऽपि देवस्येयारभ्य गृहणावियन्तेन मश्चेण प्रति. गरहीयात्‌ | (२) आपस्सम्ब्रह्मा--देव सवितरेतत्ते प्राह ततम च सवम च यज बुहृस्पातेत्रह्या स यज्ञ प्राह स यज्ृपतिं पाहिसमां पादं । इयुपूरवा ॐ प्रतिष्ठ, - इ्युशैरनुजानीथात्‌ । पि । ¢ ५६द्‌/ दशपुणमात्तमकमसः ॥ = ~ (५० ५६० अ० + ` क्तोऽप्रौह्यणो नेहाव्राह्यणस्यास्ति । स्छदटु्तेन मघ्रेण प्रतिदिद विभागं गमयिला, इद्‌ ब्रह्मणः, ३द्‌९ होतु ५ । इदमध्वर्योः, इदभग्राधः; इति प्रयकमादेस्य) उपटूता च; ९ (1 पितोप मां चोः पिता हयतामभिरप्रीध्रादारयुषे वच॑से जीवा तै पण्यायोदहूता पृथिवी मातोप मां साता परथिवी ईदयता- =) माम्रराभ्राध्रादाद्ुष वचस जावात्व पुण्य । इयाश्रमा- गस्य पुनवधूहनं कुयादिदं व्यूहनमा्रीधमःगस्य मच्रपूवैकं वेशे. ^ {भकोम्‌ | ( । अध्वयः-इद्‌ सजपानस्य, ६।त यजमानमाग निदद्य कास्माश्वदकासमन्‌ पतर रङ्दुपहीय८ऽग्ीत्रमागं द्वेधा क्रत+कं मागं पत्रेऽवधाय पुनरुष सतीयापरमःगमवधा द्विरमिवानप्र॑धे तत्पत्रं ` प्रयच्छेत्‌ । अपि वा कंदिमश्चत्पात्र दवि स्पस्तीयं द्िराधाय द्िरभिवायं तत्पात्रमग्मपि प्रय- भ्छत्‌ | | आग्रीघ्ः--दिहरादरहिगीखा पतरखं समगं गुरीला अद्धरा्रीधमस्यगे, शाभित्रसि नमस्ते अस्तु मापा हिसीः | इति मक्षयिलाऽऽ. चामेत्‌ | | अध्वयेः--यथास्यानमासीनाम्यं बरहमयजमानभ्यां तयोमौगो वेदेन इतरा प्रयच्छेत्‌ | | ब्रह्मा--दत्त स्वभाग प्राशित्रहरणे निदध्यात्‌ | युज॒पानुः--प्रारितरहरणस्य पशवद्ुरेष्ु छमागं निदध्यादयं नियम आप. (9 (५ स्तम्बीभयजमानल् नास्ति । य॒त्र क्र वा निहितेऽप्रि न प्रयवायः | ॐध्वयु;-- चुक्ण हतुमाग हनि भयच्छत्तथा छमाग सुहा स्वस्म प्रयच्छेत्‌ । हो ता-तृष्णीं मक्षयिलाऽऽचमित्‌ । ( १, सत्नग्रद्वागस्य षडवत्तसपादनं हस्त एव रैश्िदलङ्ेरनाघ्रातसत्रपर- ॥यत्ममासिावाक्यक्‌सुमेः क्रेयते तदनादतन्यम्‌ | बुततः ! परथकात्राम्याभितरयो- ` ।सुपस्तम्बवचनात्‌ । प्रथक्शब्देतरब्दप्वारप्यास्रहरणसममिन्याहारो ऽप्यत्र मानं भवितुमहेति तेनायमर्थो यदन्ये प्रहरणं ततपक्रव । नन्व्ीये पिदरणं नाक्तम्‌ । भनम्‌ । प्रदानं विना भक्षणस्यानुपपनरलत्वडवत्तं सपाय परहरतीयथेः पत्मना +।रा^ । नैः ^ दश¶णमासपकारः। | ऽ अध्वश्यु-~-अन्टारक्षस्य भागास, इत खभाग प्रारया<ऽचभ्य दक्षै धः णश्वन्वाहाय महान्तमपरिमितमोदनं पचे्वरे पचेदियेकषे | ब्रह्मा--- दक्षिणाम 1रथ्तमन्वाहा$ . गो प्रजापंतभगोऽस्यजसवान्पयः स्वानान्ञातरस् मा म॑ क्ष अस्मि रख क्युष्यश्च । इयन्वा- साय॑मचक््य प्राणापाना मे पाहि कामायं तरा, इयषशनन्वाहार्यमव- पराय ८ापक।न।ठकाम्भ्‌ पुरुककलखमात्रमन्वाहा्ादहीतव परात्र. णस्थस्मागे निदध्यात्‌ | . ~. * अध्वयु;ः--अन्वाहाथमभिषार्यानमिषायं वोद्रस्यान्तरेधर्‌ द्भेत्‌।! ° „+ यजमानः पिन्वख दर्दतो मे मा कधि कषैतो मे मेदसः जापतमामेःऽस्यनेखान्पयस्वाम्राणापमी भ पाहि समान. [8 णद व्याना म पाहुद्नन्याना म पाद्याप्ततोऽस्यक्षित्ये त्वामा भे ष्ठा असुत्राग^्टोके । षय \ स्थाल्यमृतस्य पूर्णा सषस्धार " उत्सा अक्षायमाणः । स दधार प्ृथि्मन्तरिक्षं दिवं तनादननाततराण मृत्युम्‌ । इृ्यन्वाहायमास्तन्नमाभमशेत्‌ | € < *\ अध्वयुः--द्क्षिणसद्धय उपरते, इति यजमानं सप्रषयेत्‌ |. यजपानः--दाक्षिणत एत ब्राह्मणा अय व आदनः, इति तेम्योऽन्वा- ` हाय दधात्‌ । ऋत्विजिः-- दक्षिणां प्रतिग्रहीष्यन्तः सप्तदशको बायोरन्तराकषंणसख्पं' . ` निःश्वासं कुयु; । (१) अन्वाहायः--दक्षिणाघ्नौ प्रक ओदनो दक्षिणर्थः | (२) महान्‌-यथलिरम्यः परयौपतो सति | ` (३) अपरेमितः-प्रस्थादिना तण्डुटमानप्रतिषेध; । ५ ॥ । । न @ (४) आपस्तम्बन्रह्या-- ब्रह्मन्‌ ब्रह्माःऽसि ब्रह्मणे त्वा हता मा मा हस्सारहुतां सद्य शिवां भव | इयन्तवेयन्वाहायमसिनमः | भेमरेत्‌ | | । न ५५७० ९शपूणनातनन ग 1 «५ ५५“ >~ , " अष्वयुरप्राभ्रश-दक्स्य त्वा सक्तुः प्रसवञ्गनवबाहुन्या पूष्णा | हस्ताभ्यां भतिण्हामे। रजा त्वा वरुणा नयतु दाव दनिण रहमण ओदनम्‌ । तेनामृक्त्वम॑श्यामू्‌ । वयो . दतर । मयो , ममस्तु भति । क इदं करमां अदात्‌ 1 कामः कामाय। . कामें दाता) काम्‌ः अतिग्रीता। काम सपृ्भमाविंश । कमि नत्वा प्रतिगृहामे 1 कामतत्त। एषाते कम दिणा उत्तानस्त्वाऽऽद्गरसः परातग्रहतु । दर्यन्वाहाय प्रतिगृह्यताम्‌ । शातद्रह्चाणा-क इद्‌ कस्म अदाकामः कापायष्दात्कामा दता कामः प्रतेग्रक्षता काम समद्रमापिज्च कामन त्वा प्रतिग्रह्माम कृामतत्तं वटर अस्त्वा ददातु प्रथत म्रतगहतु। , , उइयन्वाहाय प्रतिगृह्णीयाताम्‌ | ˆ “यजमान्‌ः--उत्तरतः परीत इति दक्षिणतः स्थितायृलिजः संपर्येत्‌ । अध्वयुः--हविः्शेषारुदरास्य ब्रह्मन्‌ स्थास्यामः समिधमाधाया- रीरि शाभरिं च सङृत्सकृत्संमृद्‌दि । इति ब्रह्माणमात्रीघ्र च सौष्येत्‌ । जरह्म(--वृहसपतित्रह्य ब्रह्मसदन आरिष्ट बृहस्पते यज्ञमज॒गुषः स यद्ग पाहि स यज्ञपते पाहि स मां पाहि। भभव स्ववह- स्पातम्रसूत्‌ः | इत जापता, उ प्रातु, इयतिसूनत्‌ | अप्रीघः- बहमणाऽनु्ञातः--एषा ते अग्ने समित्तया वरस चाऽऽ च प्यायस्व वतां च ते यद्गपतिरा च प्यायतां वधिषीमदिच वयमा चं प्यायिषीमहि स्वाहा | इव्यादुयाजि्ां समिधमादध्यात्‌ । (१) आप्स्तम्बव्रह्माऽपि देवस्येयारम्य गृहालियन्तेन मच्रेण प्रति. गृहीयात्‌ । . (२) आपस्म्बब्रह्मा--देव सषितरेतत्ते प्राह तत्च सवम च यज वृहस्पातन्रद्या त यतं पाहि स यज्ञपतिं पाहिसर्मां पाह । इतयुपाशूक्वा, ॐ प्रतिष्ठ, इयुषैशयुजानीयात्‌ | ष ध ५५१५१ सनका | ` ७६, यनर्नुः---एषा त अप्र सषित्तया वधस्व चाऽऽ च प्यायस्व वर्धता च त यज्ञपतिरा च प्यायतां वधिषीमहि च वथमा च प्यायषामाह | इवाप ।समसानामानुय [जन्त सम भमनुमन्त्प्‌+ , अशर्‌, इद्‌ न मम इति सागं इला, यं ते अप्र आवृश्चाम्यहं वा क्षिपितश्चरन्‌ । भज च.तस्य मृद च नीरद नि्वृधत.। अमन यो नोऽभिदासति "समानो यत्र निष्यः । इष्मस्येव भकषर्यतो मा तस््रोच्दपि! क्रचन । चो. मां दष्टं जात्वेदोयं चाहं द्वेषि यश्च. मामू \. सबौर संद्ह याभ्य द्रेषमि ये च माम्‌ ।: * इव्याश्रमनुमन्न्रत । । । यप्रध्रः--एवैवपरिषीन्सङ्ृसकृत्तमज्य, अग्रं बाजजिद्राज त्वा सस. वाध्सं वाज जागेदास्स वाजिन वाजजितं वाजाजच्याय ` सेमाउम्यम्निमन्नादमन्नाच्राय |. इति सङ्द्‌ ४ प्राञ्चं संमृज्यात्‌ । अध्वर्यः--इष्मसंनहनानयद्विः सपृ यों भूतानामधिपती रद्रस्त- न्तिचरो वृषा । पशूनस्माकं मा. दि स्सीरेतदस्तु इते तवः स्वाहा । इयश्नो प्रटयेध्पसंनहनान्यप उपस्प्र्ेत्‌ । यजमानः--भूतानाभधपतय दराय्‌, तान्तचराय वृष्ण इद्‌ न्‌ मम, इति यक्त्वाऽप उपसृश्य वेदिः धरित₹ हविरिध्मः परिधयः ख्य; । आन्य॑यद्जः ऋचो यर्जुयान्यां थच वषष्काराः स मे संनतयो नपन्तामिध्मसंनईने इते । इतीध्मसनहनानि इतान्यनु मन्य मदाहृविद्त, सत्य्विरध्वयुः). अच्यु तपाजा अर्त्‌ > अर्च्युदमना उपवक्ता, ` ॥ | अनाधप्यश्चभतिधष्यश्च यज्ञस्याभिगरो । अयास्य, उद्वाताः। . ` इति प्रस्तदनृयाजश्न]. वदेत्‌ । | ॥ क + = ८ = (ध 0 (0 | ५0, | , ६ ४ ५ [१ 1 शी ॥ 1 1.0 0 1 1.1 7 । 9 ५3 =" वधर रसु + ४ & अध्वयः--ओपमतं जुहवामारनःय जुहूपभृतावादाय दाक्षणा सञृद्‌तिक्न्त।5“ दङ्मुखः लिता आश्रारेवय) इद्त स्यत्‌ । अ्रःधः--अस्तु भीरेषट्‌, इति पूदैवपरयाश्रावयेत्‌ |. , अध्वयुः--देवान्‌ यज, इति होतारं सेप्रष्येत्‌ । होता-देवं ब्वसुवने वसुधेयस्य बेत्‌ वौषट्‌, वागोजः सह ओजो मयि पराणापानौ । इषा, वषटूकारमलुमन्नयेत । अध्वय्‌ः-- हाता वाषड्व्युक्त आधारसभदप्रदरपवेमाग ` समध सदेपाज जुदयत्‌। यजम्लनः--अञ्जय इद्‌. न मम. इतति याग कृवा हिषोऽहं देवयज्या प्रजावेनि भूयासम्‌ । इति हतमनुयाजमनुमच्नयेत | , , उध्वयुः-आरशाडेवय, इलाध सषयेत्‌ । आ्धीध्र-- यस्तु श्रौ षद्‌, इति पृैवस्याश्रावयत्‌ । अध्वयुः--यज, इति होतारं स्यत्‌ ( होता-देवो नरास वसुवने वसुधेयस्य वेतु बौरेषट्‌ , .8 बषटकारमक्त्वा गोज; सद्‌ ओजो मयि प्राणापानौ, इत्यपां वषट्कारमनु- मन्त्रत | अध्वयुः--दोत्रा, वे।षडिदयुक्ते, आघारसमेदस्य पूवेमगि प्रथमानुयानायय- केसमिधे ्वैत।याटुयाजं जुह्यात्‌ । | ~+ यजमानः-अश्नय इदं न मम.। नराश्दसयाहं देयज्यर्यो प मान्भूयासम्‌ , इति इतमनुयाजमनुमन््रयेत । कि (१). इयमनुयाजस्य याञ्या तथास्याः पूर्वमागणं वक्तम्याः। एवमेव. सर्व सामयुफाजयाञ्यानाम्‌ | आगयाज्यादरसुयाज्वजेम्‌ ” (आश्वर त्र० सू १।५} ४) दृत्तः--सवेत्र सव।सामनुयाजदर्जितानां याज्यानामादावायभवति । „ क १७ #1 फर ॥ ५ ) + भष वषु ८१ । पनन्त क # अश्चयुः-- आ श्रारेवयः्यभरीधं संरषयेत । आश्रीघ्ः--अस्तु भरेषट्‌ › इति ूवैवतप्याश्रायेत्‌| । अध्वयुः--यजः इति होतारं संरेष्येत्‌ । -हाता-दंवा अभेः स्िषटढत्सुद्रविणा मन्द्रः कविः सत्यमन्मा ऽऽयजी दाता ह)तु£तुरायजायानप्रे यान्देवानयाडचो अपिपरर्येते होत्र अमत्सत त। सससुष( होता देवगमां देवि देवेषु यत्मेरसमं स्वषटचाप्र दाता मवेदवने वसधेयस्य नमोवाकं वाहं च।दषट्‌ , इ।त वेषदूकारमुक्ला ( भमत्सतेयुन्नावसायानवरसायः वा, . यजेत ) 1 वागानः सह ओनजी मय प्रष्णापानां, इयुपञ्चि वष ट्‌कारमसुमन्त्रयेत | ४ #। अध्वये{--दोत्रा वौषडिप्युक्ते द्वितीयादुयाजस्यापरेणोत्तममनुथाजमारभ्येत- रा्नुयाजो संसजयन्पराक्संस्थं जुहु“ त्‌ । यजमानः--अभ्नय इदं न मम । इति सगं छता, अप्रः खिषट- तोऽ दे्यञ्ययाऽऽयुष्पान्यज्ञन तिष्ठ ममियम्‌ । ६ हुतमनुया जमनुमन्त्रपेत | अध्वयुः--प्रयाक्रम्याऽऽयतने शुचौ सादयित्वा बार्जस्य मा भरसवेने।- दूग्राभेणोदग्रमीत्‌ । इति दक्षिणेन हस्तनेत्तानेन सप्रस्तरां जुहु कि चिदु्यम्य, अथां सपत्ना९ इन्द्र मे निग्रमेणाधरा९ अकः । यै प इति सन्यन्‌ हस्तनापमतमघ। नयस्य उद्राभं च॑ । इति जुहु कि चेदु्म्य निग्राभं च | इति दक्षिणेन दप्तेन)पमृत निगृह्य बरहम देवा अवीन्‌ । इति दक्षिणेन हस्तेन चुटू प्राची गमधिला @‰ भ | अर्था सपत्नानिन्द्रप्ी म विषचीनान्व्य॑स्यताम्‌ । इति सव्येन . हप्तनोपमतं प्रतीची बहिर्वेदि निरस्याप उपष्पुद्य तां प्रष्येनाम~ भ्य॒दाहरेत्‌ । यजमानः- वाजस्य मा प्रस्वेनाद्राभणादग्रभाव्‌। ४ॐन् ` ५ = ‹ दशपूणनाक्तमकष्न | ०७ प्छ भल्ड अर्थ सपत्ना द्रौ मे निग्रामेणारैरार जकः । उद्वामं चं निग्राभं च ब्रह देषा अावरृषन्‌ । अर्थो सपत्ननिनद्रा्री भ विष्चीनान्ब्य॑स्यताम्‌ । इवयेतान्मन्त्रानध्रयुणा सहं जपेत्‌ । वाजस्य मा, इयारभ्य नान्व्यस्यतामियन्तान्मनच्राश्च तुः सरयणाच्व् यखमान{ जपतः । अध्वयुः--वसुभ्यस्त्वा | इति जुह।्पस्येन मध्य॑मपरिव्येकदेशमञ्स्यात्‌ ॥ य॑जमान्‌ः- वभू न्ट वान्यङ्घनपमम्‌ । इयस्यमनमच्यम पासवमरुमन््य # ° वसुभ्य इदं न मय, इति, यागं कुयात्‌ | अध्वयुः--रदेभ्यसत्वा । इति ज॒हज्यसेवेन दक्िणपसि्यिकदेशमञ्ञयात्‌ । यजयानः- दवान्देवान्ङ्ेनापि मू | इत्यञ्यमानं दक्षिण. परिधिमनुः न्त्य र्रेभ्य इदं न मम |. इति यागं कुबात्‌ | अध्वयुः--आदित्येभ्य॑सत्वा। इति जह जयङ्पेनोततरपरिषयकदेशमञ्ञ्यात्‌॥ ॥,) यजमान्‌ः-आदित्यान्देवान्यहेनापिपेम्‌ । इसव्यमानमुत्तपरिषिमलु- भन्त्य आदित्येभ्य इदं न मय, इति यागं कुयात्‌ । अध्वयुः--वद्यानव बह; प्रस्तरास्सुह सादयता सलानाथां चयावेपपृथिवी मित्रावरुणा त्वा वृषट्याऽवताम्‌ । ३।तं ।ववुतम्वार सह्‌ प्रस्तार्सपाद्यय बाह।ष विधूत 1 जपिद्रुञ्य, अक्त रिहाणा वियन्त वयं ¦ | इति परस्सराभ्र जुहामद्क्ला भजा यानि मा निमूक्षम्‌ । इव्युपमति प्रस्तरमध्यम्क्वा आप्यायन्तामाप अआंष्धयः । इते ध्रुवायां प्रस्तरमूरमञ्ञ्यात्‌ । 8 एव |; कासम्‌ | यजमानः--समेङ््तां बरषठतिष; धृतेन सर्मोरि स्थ वसुभिः सं मरद्ध । समिन्द्रेण विभिदे | यत्स्वारा । इयम्यमानं प्रस्तसम्तमन्न्रपेत | . द्‌ न्‌ ९ १४811). ति अध्वयंः-आयुषं त्वा 1 इय॑क्तस्य प्रस्तरस्य तृणमपादाय प्रज्ञातं निधाथ द क्तिणोत्तराभ्ां पणेम्यां सह श।खथा प्रस्तरं गु्दता जुदा प्रनिष्ठ- '्याऽऽसीनेः आर्ारवय। इलयाम्मीधं संप्रेष्यत्‌ आग्ीधः---अस्तु भां रष › इति पैवेववयाश्रषयेत्‌ | अध्वयेः--दाषेता द्या हीतारो भद्र्ाध्याय भेषितो मानुषः स॒क्तं वाकाय सुक्ता त्रे, इति होतारं संभष्येत्‌ 1 “ द्येतता--इदं दयावपपूथिवी मद्रमम्‌दाध्म सक्तवाकमुह नमोवाकमृध्यास्म ॥ मूक्तोच्यमश्रे त्व रूक्तवागसि । उपश्ती दिवस्पृथिव्यो रोमन्वत। तेऽस्मिन्यज्ञे यजमान चादापुथिवी स्ताम्‌ । शंगयी जीरदानू अत्रस्न्‌ अप्रवेदे उरगव्यूती अमयंशृतो । वृष्टिावा रीत्यापा शंयो मयोभुवा उजेस्ती पयस्वती सूपचरणा च्‌ स्वधिचरणा च तयाराविदि इयवसाय 9 अश्चिरेदं हरिरलषतावीदधत मः ज्यायोऽकृत । सौम इदं हविरजुषताधीवधत महो अ्यायोऽदरत । ( उप ) षिष्णुः ( उचैः › इदं हमिरन॒षतावीवृधत महे ज्यायोऽत । ष्ठ ४ ॥ वि, (१) पौर्णमास्यां ज्ञाखाया जमावक्केवलं प्रस्तर गृहः अमावा्यायामसोमयाजेः नोऽप्येवभेव । (२) पौर्णमास्यापू--अर्मापोमािदं हविरजपेतामीदषेता पह ज्यायोऽक्रातामिन्द्रो पमुध इद हपिरजुषताववुधत म ज्यायोऽकृत, इसतदुपाद्ययाजदवतायाः कतनानन्तरसुक्वा दवा आज्यपा इलया समानम्‌ । अमावाक्यायामसामयाजंनः | उपाञ्चयाजदवतायाः वौतिनाचन्तरम्‌ । ्राभी इदं हविरजपेतामवीवृधेतां महो ऽयायनजक्राताम्‌ । इ्यक्तवा ` देवा आज्यपा इयादि समानम्‌ । ५७६ द्‌ सपणभतिम्वमन, 1 { ५०९० भण महेन्द्र इदं इविरज॒षतावीवुधत्त महो ज्यायोऽेत । देवा ` अ;ज्यपा आस्यमजुषन्तावीवुधन्त महो ज्यायोऽक्रत । अभि हप णेदं हविरजुषतावीवृधत महो उ्यायोऽटृत । अस्यागृषद्धा- तयां देवगमायामाश्ास्पऽयं यजमानो द॑त्तात्रेयशमां हस्तः इति यजमाननाम निद्द्य, ( अत्र यजमाननाम साग्यवहारकं नेक्षत्रं च ब्रुयात्‌ । तथा च होतुगुरशनेद्मजमानः स्यात्तस्संनिषवुपांञ्च तन्नामनी त्रुधात्‌ । ) “ˆ “ आयुराशास्ते सुषजार्त्वमाशास्ते रायस्पांषमाजास्ते सजा- " तवनस्यामाास्त उत्तरां देवयज्यामाकास्ते भयो हविष्करण. मास्ते दिव्यं “.धामाऽञन्नास्ते बिश्वं पियमाश्चास्ते यदनेन इविषाऽऽशास्ते तदश्यात्तदध्यात्तदस्मे देवा रासन्तां तदि्दषो ` ˆ देवेभ्योऽवनते वयमथेमानुषाः। इष्टं च वित्तं चोभेचनो ० | द्यावापून्यवां अहसरपातामेह गरतिवामस्येद्‌ नमो देवेभ्यः । द्‌।ते तयात्‌ | वेप अध्वथेः--जन्‌च्यमाने सूक्तवाके, अ हाभेरजुषतेति होतुरभिज्ञाय मरुता परषतयः स्थ दिवं गच्छततो नों द्ृष्मिस्य । इति ।तय हिस्त वस्यच्‌ कषाचव सह्‌ शाखया प्रस्तरमाहवन।यं ग्रहर्त्‌ । य॒जमानः--अभ्रय इदं न मम । अगेरह्युननितिमनञ्नेप्‌ । सोमा येद न मम ` सोम॑स्यादयुजितिमनूज्जेषम्‌ । अग्रय इदं न मम। अग्नरहमुज्नितिमनूज्जेषम्‌ । विष्णव इद्‌ न ममं । महन येद्‌ न मम । महे्रस्याहमुन्नि तिमनूज्मेषम्‌ । देवेभ्य आञ्य- = च १ पाणमास्या केवर प्र्तरमवाऽऽहवनये प्रहरेत्‌ | अम।वास्यायामसोपयााज- न ऽव्यवमक + पणेम्याम---विष्यवं इदं नः यप । ततः--अद्रीपोमाभ्यप्रमिदं न मम । अभाषाभयारहमुज्तिषनूञ्जषषरः । इन्द्राय वे्ुषङ्ेदं न मम। दरपुषपरसतमकाज्ः । ५७ पेभ्य ददं . न मम | अप्रये सिवषटष्त इद्‌ न मम] अग्नेः पस्वष्कृत) ऽदमुन्जितिमनूज्जंपम्‌ । यदा चास्य होता माम गृह [न यचदा) . एमा अगन्नाशिभे दार्देकामा इन्द्रवन्तो वनामहे ९९. € ~ | ४ ` [9४७ | धु (माह मजामषम्‌ । सा मे सत्याऽञ्ीरदवान्गम्याञ्जुष्टा- इन्द्रस्य वंमृषस्याहमुञ्जितिमनूञ्जेषम्‌ । ततो देषेभ्य आल्यपेभ्य इयादि समानम्‌ । अमावस्यायामसोमयाजिनः, विष्णव इदं न मप्र, इयनन्तरम्‌ । ` इन्द्राञ्चभ्यामद्‌ न पम। इनद्राभिय।रहमुञ्जितिमनूञजपषम््‌ । ततो देवेभ्य आल्यपेभ्बः ! र्वयादि समानम्‌ | अमाबस्थायामाप्म्बीक्यजमानस्य दविप्णयागांमावभरयुक्तो दिष्मब इदं न मभेत्यस्याप्५मावः | ^ अह्यत्र काचेत्सश्चयम्‌।नका सा चैवम्‌--उपांञयुयाजदेवताया अज्पपानां देवतानां चोञ्जितिमच्चेणानुम्च्रणमप्ति वा न वा | अस्तीयाह वथारिङ्कमिति. सूत्रकररबचनात्‌ । श्याखान्तरौयकल्यकरिः स्पष्टमुक्त्वा । यथाऽऽह बौधायनः-- ® सअग्नेरहसुनितिमनूजेषमिति यथेष्टम | यथे न॑म थथादेवतं यजनम्‌ | यथदिवत- म्यादिति कल्यायनः | तंस्मादपस्तम्बसुत्रादुतारिभिरपि उपांश्याजदवतया अज्यपःनां देवतानां चोनितिमन्नेणानुमन्रणं काम्‌ । अयमभिप्रायः पुवेपक्षिणः, होता याँ शं देवतां सुक्तवकिऽनुन्रूने तां देवतां यजपान उञ्जितिमन्त्रेणानुमन््र- येतेसथैः | अत्र बृमः--अपर्तम्बसूत्े तु यथाटिङ्गमिवयुक्तघदिव तैः सूक्तवाका- न्त्मतवदधतान।मनुमन््रणे न क्यमिति सिष्यतिं । यथादिङ्गमिति यथाश्नन- मितयर्थ; | तैरिरीयके तु उपाश्चप्वताञ्यपदेवतावजेमेवाऽऽन्रानं श्रूधते । त्थ वानुमन्त्रणं सू्रकाराभिरतभिते यथाटिङ्गशब्देनाऽऽह । यर सवा दवता सृुक्तवा- कीया अनुमन्त्रयितुमिष्टाः स्युस्त श।खान्तरीयवदययेष्टमियेव बयात्‌ । लिङग ज्ञापकम्‌ | यथोञ्जितिमन्त्राणां ज्ञापक तथधाऽनुमन्त्रयेत | ज्ञ'पकमा्न.न॒तृक्त- मेव | न हि शाखान्तरीयविधीन्‌ द्रष्ट स्वशाल्लमन्यथयितुं युक्तम्‌ । भाष्यकारस्तु यथानै।ध।यनकदयं बभे तैत्तिरीयके । गुणो पसंहारन्ययेनानुक्तदवतानामप्यनुम्‌~ न्रणं कःडक्षसे चेवथाडिङ्गमि्यस्येवाथकस्पनाग्रयासो वथा । गुणानुपसंहर म स्येव ब्रहि आचर च न कष्िदोष इयनुज्ञामात्रं न विधिरिति विमव्यताम्‌ | तस्माद।पस्तम्कयानां तससुटरानुयायिनां चोपडदेव्ताया आज्यपानां देवतानां नुमन्तरणसुञ्जिततिमनेण कार्मेवेति न विधिरिति ङेयम्‌ । उपदेशमते त्प्तीति रामाण्डाप्रमतयः प्रतिपन्‌।: | ‰ ॥ ९.4 दपण प्सः} .. [-आ० द° धरग् ` उ्लुष्तरा .पण्यातपण्यतरारेडता मनसा देवान्‌ मम्याच्ञ देषा -यच्छतु यत्ञा म आगच्छतु । इतं सक्तवाकमनुमच्चयंत । | अध्वये;-होतुराशचीवचनकाले न्यच हस्तं पयाचतेयन्‌ अश्रीद्रमय, इय भ्रीधरं सपरत । | ल आग्रीधः-सेितेन त्वाऽभिर्देवतं गमयतु । हरिभ्यां चेन्द्र क ऋ (५ देवद गमयतु । एत॑रेन त्वा मूरयो देवतं ममयतु, येति. 1 भमच्नाखरड्। रखना पचतः; सवः व्रस्तर अग्न गामतः स्याच्च „ म्य प्रहरेत्‌ | . य॒नप्ान{- रोहितेन त्वाऽ्रिदेवतां गमय | हरिभ्यां चेन्द्र देवतां गमयतु । एतशैनः त्वा सय॑। दृवता गमयतु | इयम्नावा प्राह यमाणं प्रस्तरमनुपनत्रयेत । “ आग्रीधः--अनुप्रहर, इयच्वधुमाह । । ५ अध्ये; --यस्तरत्तणमपात्त तत्‌ स्वगा तनभ्य इय।हवनीये प्रहरेत्‌ । य॒जमानः--तनुभ्य इदं न मम । इति यागं कता ` ` दिवः सीलोऽेततः पथिम्या अध्यत्थितः । तेर्न सहद्ु- काण्डेन द्विषन्दर शोचयामसि । द्विषन्मे बहु शेच तवो मो अह चम्‌ । इति प्रस्तरतणे प्रह्धिधमणे जपेत्‌ | अध्वर्यु एतदतदतत्‌, त त्ररङ्खुस्या ।न।ददय तणम्‌ आयुष्पा अघ्रेऽस्यायु^ पाहि चक्षुष्पा अ्ेऽसि वश्ये पाहि । इय्निमभिम- धुवाअसि । शयन्तनेदि पथिवामभिमृरेत्‌ । आग्राव्रः- संवस, इयध्वटुमाह | अध्वयु--अगानश्ीदूः स्यां प्त ! आङ्घ्रः--अगन्‌, इतयव्वछम ह | अध्वयुः-- श्रावय, इयप्रीधमाह्‌। आ्राघधः-श्रार्‌षट्‌, इयध्वमाह्‌ । अध्वूयुः-- मध्यमं परिषमन्व.समय स्वगादेच्या होतभ्यः स्वभ्तिीनषेेण, नमो) . व त, ^ 1 न, न ० ० ह" ० दत हतार सप्रष्येत्‌ । . शो थ (५ ऋ श $ ५ षदः ९९ ह हताः तच्छवरातरृणामह गातु यज्ञाय गातुं यहपतये दैवी स्वन्ि- रस्तु नः स्वसतिमोनुषेभ्यः । उर्व निगातु भेषजं च॑ च ` मस्तु प्रदे श चतुष्पदे । इते ब्रूयात्‌ | अध्वयुः-- अनूच्यमाने रोयुवाकेः य <. 1 (= = ®, [` क" य पराव पयधत्या उदं देवर पणिभिर्वीयपाणः ¢ तं तं एतमयु जोष॑ भरामि नेदेष त्व्दपचत्तयति ¦ इति मध्यमं परिधिमाहषनीये प्रह्धय । . यजस्य पराथ उप्‌ समितम्‌ । इति दश्षेणो्तरौः परिधी युगपय- ह्य उत्तरध्यस्य परिरग्रमङ्गरेषुपगृहेत्‌ | 9 यजमानः--वि ते युश्वामि रशना पि रश्मीन योक्त्रा यानि परि चदेनानि धत्तादस्मासु द्रविणं यदे भदरं म णे। बरूताद्धगधां . ` देवर्तसु । इति परेधषु विमुच्यमामेबु जपिलिा यज्पर्या यज्ञेन मतिष्ठ ममियमू । भू” ~ हि = क्षुः ०, १भ्‌/ ० $ ^ यज्ञ॒ नमस्ते यज्ञ नमो नर्मेष ते यङ्घ शिवेन मे संतिष्ठस्व = ० = चव = + (स श र्भ ५ स्योने मे सस्व सुभूतेन मे सौरत्व ब्रहमवचैसेर्ये मे ते (ष, 1 ॥। [क 9 गि संरिष्स यङ्ञस्यधिमलु संनषटस्ोप ते यज्ञ नम उर तेनम उ५ ते नर्मः । इति जत्‌ | अध्वयुः--यजमाने भथत, इति परिधीनमभिमनत्य च॒ह्धमुपमृतोऽमपवधायः स्ावभामाः स्थेषा वृहन्तः मस्तरष्ठा वरदिषदेश देवा इमां वाचैममि चि गृणन्तं जसव्रासिन्हि ५ माद्यध्वर स्वाह । इति स्स्रवेणाभिजुहयात्‌ । ^ यजमानः-- वसुभ्यो रुद्रेभ्य आदित्येभ्यः सश्सावभागेभ्य इदं न ररि । ५. 9 मम॒ । इति लं छवा । छै । # [1 इष यज्ञा मगुभद्‌वणदा याताभरश्िद्धा वसाभरयाच्छन्‌ । अथवामस्तस्य मषए्टस्य वतस्य द्रावणष्यऽ्ऽममः | ईत सश्खविद्‌ हुतमनुमन्त्रयेत । ` ऋत्विजः--हविःरेषानैव मक्षययुः } अध्वः जु्मुद्तानाज्यदेपानप्रक्ःस्य, सस्ुवे जुहूपमृतावादयात्‌ ॥ होता-- वेदोऽसि वेदो विदेय । इति वेदं गृह्णीयात्‌ । आप्रीधरः-रफयमाग्यस्थाट)जुद कमण्डटुं चाऽऽदद्त्‌ । अध्ठरसैः-"सग्रेण गार्हपत्यः दक्षिणिनाऽऽ्जाध्रप्रथमो गच्छेत्‌ । हाता- उदायुषा स्वायुषाद्‌पधानां रस्नत्पिजन्यस्य धामानरद््‌- स्थाममृत। अनु । द्युत्थायच्ण गाहपत्यमाग्मीध्रप्रथमः प्रयामच्छत्‌ | आश्र, ध्रः-अत्रण गाहेपत्य हात्र्वयारत्र गच्छत्‌ | जश्धरप्रथमाः प्रखमग- ^ च्छेयुरिपि सूत्रादा््राधस्य्रे गमनं प्राप्तम्‌ । अध्वयुः--अ्रवोमपंन्गृहस्य सद॑सि सादयामि सुन्नायं॑सुश्निनी सुश्रे मां धत्तम्‌ । इति कस्तम्भ्णं जुद्पमृतौ सादया (कं सकट तययत्र स्तम्यते स्थप्यत्ते सा कस्तम्म । धुरे धुय। पातम्‌ । इति युगधुरोः प्रायत्‌ | यदि पव्या नितरैप व ताहे अभरेवामपन्नेयादियज्ुषा धुरि धुयाविल्यादियज्ञुषा च सखये घुर सादयेत्‌ | अध्वयः-- अष्रण गाहपयं दक्षिणत ऊष्नज्ञरपविरोत्‌ | हाता-- अपरण गाहेपलयमध्वरय।रत्तरत उपस्थेन)पिभेत्‌ | आश्चीध्रः-- अपरेण गाहैपलमध्य्यार्तरतो दक्षिणाभिमुखः सपय गृह लो- नङ्चरुपविशेदेतेनाथ)द्तुरुपेशनमुभयोरथ्ये सिद्धं मवति | अध्वयः--सव्यदस्त उपमृतं छता तुष्णामाज्यस्थाल्या स्यं सुपरेण गृहन्वा जुह् गृह्णन्‌ सोमायानुत्र रहि, इति हतार संप्रेष्य पनः सुरण] ।नव।रमाञ्य जह्वा गृहा चलतुगेह।त सप्रादयेत्‌ | | दा- आनाय समतु त पन्वतः साम दृष्यम्‌ । भवा वाजस्य सगथारम्र | इत मन्द्रघ्रण पराचवा्क्पां ज्यात्‌. | ९ ५ ५ न अध्वयुः--आर्‌श्रारेवय | इयग्रधि सप्रष्येत्‌ | आ्रीधः--अस्तु श्रोरेषद्‌ , इति प्रयश्रवत्‌ । ¢ = ® @ > _ ५ ०२ = अध्वयुः- सोमं यज, इति दोतःरं सरैषयेत्‌ | | होता- ये यजामहे सोमं सं ते प्ांि स्ुयन्तु वाना; संदृष्ण्या- न्यमिमातिषाईः । आप्यायमानो अमृताय सोमर दिवि श्रव स्युत्तमाने धिष्वा र वोरषर्‌ । इति मन्दे।क्छा वाग्‌(जः सह्‌ आजां मयि प्राणापानो, इुपादच वषट्‌ कारमनुमन््रयेत"] अध्वयुं त्रा वषडिलयुक्ते गाहेपयस्यग्नरु्रर्थे ज॒हात्‌ | क यजमान्‌;- सोमायेदं न मम | इति लागं इला ` सोमस्याहं देधयज्यरयो सुरेता रेतो धिषीय । इति इतमनुम- न्रयेत। । ° अध्वयुः--तृष्णीमाज्यस्थाल्या अञ स्ुेण गृहीत्वा जुहां गृहन तव्ऽ- नुति, इति होतारं संपरषय पुनच्िव्ारं सुवेणाऽऽ्य जहां गृहा चतुग तं संगरादयत्‌ । होता--इह त्वष्टारमग्रियं विश्वरूपमुपहये । अस्माकमस्तु केवरो- ३य्‌ । इति मन्द्रस््रेण पुरानुबक्‌ + ब्रूयात्‌ । अध्वयैः--आरशांवय, इतयभ्ीभरं संमष्येत्‌ । आग्नीघ्रः--अस्तु भ्र ३षट्‌ › इति प्रयाश्रवयेत्‌ | अध्व्रयः-- त्वष्टारं यजः, इति होतारं सेपषयत्‌ । होता-ये३ यजामहे त्वष्टारं तक्नस्तरीपथधपोषयिस्छु देव त्वष्वि रशणस्यस्व । यतो वीरः कमण्यः सुदक्षो युक्तग्रावा जायते देवकामा३ वाँरषट्‌ | इति मन्देणोक्खा बागोजः सह ओजो मयि प्राणपरान्ध । इत्युपांशु वषद्‌कार- मनुमन्त्रयेत | ` श, (~ _ ५ र्भ र => © (^ ठ प अध्वयः-- होता वौषडिदुक्ते गाैपलभ्ररुचराधं सोमाहृतदक्षिणत उत्तरते। - वा जुह्यात्‌ + ् ४४७ यजमानः- तवष्ट इदं न मम, इति यागं कृवा त्वष्टुरहं देवयज्यया परनार रूपे पुरेयमू | इति इतमनुमन्त्रयेत | । , र * म ध (0 ' अष्वयेः-~-आहवनयतः, गाहपयं परन्रतेऽपतसिन्रप अ तूष्ण्रमाञ्यघ्याल्पा । आज्य सुवण गृहयल्वा जुह्वा गहन्‌ देवाना पल्नाभ्यारनुन्च राह) इति दो तार सपेष्य पुनच्वार सणाऽऽज्य जहा गृहला चतुग (}. हात सपादयत्‌ | होता- देवानां पर्नीरुशतीरवन्तु नः प्रावन्तु नस्सुजये बाजसात्तये । याः, पाथिवासो या अपापपि त्रतेता नो देवीः सुहवा श॒ यच्छतोरय्‌ । इति मन्द्रेण पुरोदव्यामुव्रूयात्‌ ! अध्वर्युः आरेश्रादेवय, हस्र सपरष्येत्‌ | ` * आप्ध्रः-- अस्तु नार्‌षट्‌ इते प्रयाश्रवियत्‌ | अध्वयुः-- देवानां पत्नीयज, इति होतारं संमष्येत्‌ | हेता-ये३ यजाम देवानां पतनीरत शा व्यन्तु देवपत्नीरिन्दराण्यभ्रा- र य्यश्विनौ राट्‌ । आरादसी वरुणानी शरणातु न्यन्तु देवीयं ` वरहतुजेनी नां ३ ब्‌ा२१द्‌ | इति मन्दरेणोक्ला वामोनः सह ओने मयि प्राणापाने।, इयुपांड वषट्कारमनुमन्तमेत । अध्वयेः--होत्रा वौषडिययुक्ते गादपसमनरु्तरा्धं जुह्यात्‌ । यजमानः -देवानां पर्नौभ्य इद्‌ न भम, इति लोगं कुयात्‌ | अध्वरयः--तृष्ण।माञ्यस्यास्या सज्य छ्व्रण गृह्तवा जुदा गृहन्‌ राकाया अनुदरा + २।त हतर सथ्ष्य पुनार्‌ लुवणाज्ञ्ग्व अह] गृहन चतुगृहीते सपादयेत्‌ | होता राकामहं सुहवां सुषटूत हवे शृणोतु नः सुभगा ब्रोधतु तपना । सीव्यसपः सच्याऽच्छिधमानया ददातु वरं शतदा- यमुक्थ्यो३म्‌ । इते पुरोलुबाक्यां मन्देण ब्रुवत्‌ | अ ७ € > 9 म ०९ ध्वयुः-आरेभ्रार्‌वय; इयाग्रा्र सम्मत । आर््रध्रः--असतु श्रो रेषट्‌ , इति प्रय्राचेत्‌।| , (ट) आपस्तम्बानामप्ययमेव क्रमस्ततूते तुमयथा - दशनात्‌ । केचिदभि- युक्ता अनन्तरभव ( राकादियागानन्तरं ) देवपत्नीयागं कुर्बन्ति | ( २) राकािनीवा्खीकुहृदेद्यका यागा आश्रकयनीयनां कापाप्रयुक्ता; } .\ आपरस्तम्भयार्ना विकस्य; । अकामनाप्यनप्रातग्यरा उति । 1 (| ९\ प्वथुः--राकां यज, इति होतार संभष्मत्‌ । गेदा--ये३ यजामहे राकां यास्ते राके सुमतयः सपञ्चसो याभिद- द्यसि दाद्षे बरनि । ताभिनों अद्य सुमना उणऽऽगाहे सदह- सखपाष सुभगं ररणाङ चार्‌षट्‌ | इति अनदरेणोक्वा, बागोजः सद ओजो मयि माणापानीं | इप्युपांड्य वषट्‌कारमनुमन््रयेत्त | | अध्वयः-- होत्रा वैषडियुक्ते ग\८"प्ये जुहयात्‌ । चि यजमानः-- राकाया इदं न मस, इति सामं करा २ ५ „ ७ | # ^ [ राकाया अदं दबय॒ञ्यया भरजावान्‌ भूयम्‌ । सनु नत । परनी-- राकाया अहं देवयज्यया ्रनादत। `भूयासम्‌ । इयनुम- न््रयेत । अध्वये\-- त्ष्णीमाज्यस्थाल्या ज्यं सवेण गृहा चह! गृहन सिन- दास्या अनुब्रेदिः इति होतार ॒सम्रघ्य युन।ल्वारमास पुरेण जुहां गीला चतुगृह।त सपादयत्‌ । होता सिनीवालि पृथुष्टुकं या देवानामास स्सा । जुषस्व इच्य- माहृतं भरजां देवि दिदिडढि नोदेम्‌ । ईते मन्बण पपच त्रयात्‌ । अध्वर्य्‌ः--आ३ शरादेवय, इतारभ संभवेत्‌ । आभ्नीभ्रः--अस्तु श्रौ ३षट्‌ , इति प्रयाश्रावःत्‌ । अध्वयुः--सिनीबारछीं यजः इति हतार ५५त्‌ | होता-- येद यजामहे सिनावारु या एुबाहः स्वङ्ग्‌(रः- सुषमा बह स्वरी । तस्ये विशपरन्यै हविः सिनीवास्यं जुशेतनार्‌ ३।९- चट्‌ , इति मन्द्रेणोक्छा चागोजः सह ओज माय प्राणापान इव्युपांड्ु वषटकारमुमन्त्रसते । अध्वयुः--दोत्रा- वषायुक्तं गाहप यड | यजमानः सिनीवाल्या इदं न समदते वाग ई सेर्न्‌।- [ का ध ॥ वाल्पा उह दकवयुञ्यया पटुमानभयासम्र्‌ ॥ इव्ययुमन्त्र्यत । ४ # १.1 ४ ` {रपुमनात्तनकक, 1 ] 1@ ९० ५१ पत्नी-सिनीवास्या अह देवयज्यया पश्च यासम्‌ । इयनु- मन्त्रयेत | अध्व्‌युं;-- तृष्ण.माञ्यस्यारसया अन्य सलवणं बृहता ऊहा गह्न्कृद्ा अनुब्रूहि, इति होतारं संप्रेष्य पुणचिवरं सुतरेणाऽऽभ्य जुं गहीला चतुगेहीतं संपादमत्‌ । : डोता-ङुद्महं सुवतं दरियनापसमस्मिन्यज्ञे सुवा जोहवामं । सा (0 ०, अ नो ददातु श्रवण पितृणां तस्ये ते दव दावेषा वेधमारम्‌ | इ्‌।ते मन्नेण पुतयुवाक्मां ब्रूयात्‌ । अ्युः--आरेभ्रारर्दय) इ्याश्रघ्र सत्‌ | (+भ, क म आभध्रः- अस्तु भाद्‌ ; इ।त प्रयाश्रव-त्‌ | अध्वयुः-कुहं यज, इति होतारं संप्रत्‌ । हेता--प यजामहे कृं इद्दवानापमृतस्य पत्नी हन्या नो अस्य „2 हविषः शृणोतु । सं दाप किरतु भूरि वाम रायस्पोष यजमाने दधातूर बौ३द्‌ । इति मन्द्ेभोक्छा बागोजः सह नद ओजो मयि भराणापान, इतयुपाड्य वषट्‌क।रमनुमन््रयेत । अध्वयुः--दोत्रा वौषडचयक्ते गाैपये जुहुयात्‌ ¦ यजपानः- कुहा इदं > मप, इति यागं इव कुद्धा अहं देवयज्यया पुमान्‌ पदुमान्‌ भूयासम्‌ शयु यत॒ | पत्नी--डहा अहं देवयज्यया पुष्टिमती परञ्युमती भूयासम्‌ , । इय. चुमन्त्रयेत | अध्वयुः-- तुष्णीमाज्यस्थास्या आज्यं सत्रेणाऽऽदाय जहां गृहन्‌ , अम्रये गरहपतयेऽनुन्ररेहि, इति होतार सप्रध्य पुनच्जिषारं सु्रेणाऽऽञ्यं जुह्वां गृहीत्वा चतुगृर्ह तं संपा<येत्‌ । हाता--आन्रहाता गरहपातः; स रजा श्वा वद्‌ जानना जातवदाः| , दवानामुत या मत्याना ` याजष्टः स प्रयजतामृतावारम्‌। इ।त मन्दरेण पर।नुवाक्यां बृयात्‌ | अध्वयुः--आरेश्रारेवय) इ्नीधरं सपेषपेत्‌ 1 | आप्रा ध्रः-- अस्त भ्रारषद्‌, इति ्रयश्रावयेत्‌ }\ ९ नि" ^ ॥ १ ¶२०५। सन १५० ॥ अध्वयुः-- आरं शपा यज, इति होतारं स्षयत्‌ | ेता--येर यजामहेऽपनिं गृहपतिं हन्यवारध्रैरजरः पिता नो तिमे विभाव सुदुक\को अस्मे । सुगाष्पत्याः समिषो दिदीह्यस्म यक्‌ साममाहै ्र्गासो २ २।३षद्‌ , इति मन्द्रेणोकष्वा वागाजः सद आनो माये प्राणापाना, इयुपाञच वषदकारमु* मन्त्रर्यत्‌ | 1 (4, = ० 2 ¢ ध्वयुः-- होत्रा वौष्व्यक्ते सोमलष्टाहयार्म्ये जँहुयात्‌ । ` =) यजमान; अभ्य गृहपतय हृद्‌ न मम, इ।त याग कत्वा द बाना सत्ताः. रभ्रिगेहरपतियज्गस्य मिथुनं तयोरहं द्‌ वयज्ययां पिथनेन प्रभू यासम्र्‌ । इव्यदुमनरयत | । अध्वयुः--स्षभेण होतुः प्रदेशिन्या उत्तमे पेणा अञ्ज्यात्‌ । दाता--वाचस्पारेना ते हुतस्यषं प्राणाय प्रान्ना्म | इप्य॒त्तरपतङपः> मुत्तर॒ अेऽम्यात्ममात्मा। समुखं पा।णतर कलवा नसुस्य मनसस्प्‌- तिना ते इतस्योर्जऽपानाय प्राभ्ामि | इयवरपवकेपमधर सट निमञ्योदकं स्पष्टाऽऽग्यं पाणितटेऽद्‌पथीत | अध्वयुः---उपस्पषटोदकस्य होतुस्ते चतुर अआच्यविन्दूनिडा मवयेदा श्ीघर्य हस्ते षडाज्यविन्दुनिंडामवेत्‌ । अथ्वयुराञ्जःधः पत्नी च--उपहुयमानामाज्यडामन्वारभेरन्‌ । होता--इरोपएहूता सह दिवा षुहताऽऽदित्येनोपास्मा इका हयतां सह दिषा बहृताऽऽदिव्येनेकपूता सहान्तारेक्षेण वामदंग्यन वायु नोपास्मौ इमा इयता सहान्तारेक्षेणम वामद्‌व्येन वायुनच्प्‌- हता सह प्रथेव्या रथतरेणाभ्रनोपास्मा इन यता सह पृ येव्या रथतरणाभ्निना उपहता गावः सहाश्र्‌ उपे मा गाकचः सदहारिस डयन्तामुपहूता धनुः सहं ऋषमाप मा धनुः सह ऋषभा इयतामुपहूता गाघृत्पद्युष मा -गादुतपद। -. हय्‌ सामुषहरूता ` दिव्याः . सप्र हतार उप मा. ्दन्वा सप होतारो हयन्ताम॒पषूतः. सखा मक्षः उष स्र सुखा भका यतामुपहूतेखा दृष्टरप मामला इष्टन्धत्राभर ॥; इव्यपश्ु 0 ५ भ द्पूणमातमकरानचन १ इणोपदतेरोपस्म इय इयतामिन्ेपूता । मानवी घृतपदी मैत्रावरुणी ब्रह्मदेवकृतमुपहूतं देव्या अध्वयेव उपहूता उपद्रूता मनुष्याः | य इमं यज्ञमवान्ये च यज्ञपतिं वधानुपहूते ्यावा- पृथिवी पूजे ऋतावरी देषी देवपुत्र । उपरूतोऽय यजमान उत्तरस्या देवयञ्यायामुपूतो भूयसि हविष्करण इदं म देवा हविरषन्तामिति तस्सिञ्चपदूतः, इति मन््रेणाऽऽग्ेडापुपहपेत । यनमानः- इडा ऽस्पानचुवस्तां घृतन यस्या; पढ पनत दवयन्तः | वश्वानर इकर्‌। वावृधानाप यज्ञमास्थत कवश्वदूवा; इयाञ्यड <^ मनुमन्त्रतत्‌ | होताऽऽओ्रीधश्च-- वां खां सस्वहस्तस्थामाय्येडां तूष्णी प्रासयाऽऽचमेतम्‌ । अध्वयुः--अक्िन के सुवेणाऽऽज्यं गृहीत्वा पल्य।मन्वारब्धायां सं +#। 4 ९ परनी पत्या सुकृतेन गच्छतां यङ्ञस्य॑ युक्तौ धुर्यावभूताम्‌ । संजानानौ वि्जहतामरातीरदिवि ज्योतिरजरमारमेता< स्वाह इति गाहंपतये जुहथात्‌ | यजमानः--दिवि ज्योतिषे, अजराय परमात्मन इष्ट न मम, इति यागं दरुत्वाऽन्तयैदि वेद . निधाय वेद्‌)ऽसि वि्विरसि पाप्मनो ^ ठ्यात॑।त्तं [वद्य करमस्ि करणमास् क्रयाप्तध्सानरास सनताज्स स्न घृत॒चन्त्‌ कु खायन~ रायस्पाष्‌ सह्‌।स्ण वदा ददि बाजनमरू । इत चदमाममृरत्‌ | (+ _ १ पल्यामनन्वारन्धायामपि सपल्नीयहोमो न निवतेतेऽपि तु पल्यामनालग्भु कादयदस्थायां विद्यमानायामपि संपत्नीयहोमो भवस्व, अनाटम्भुकवादिना पल्या- मरियमानायाम्‌--आशास्ताना महीनां पयञ।ज्यविक्षणादिरोपवदस्य संपत्नीय. स्यापि, इति रेपञरान्तिः स्यात्तां निवतेयितुं होमोऽपि भवयवेयाह्‌ । अन्वारन्धा- यामे कतरे निष्ठायां कथमिदमिति चत्तत आह-परल्यभवेऽपरि न निवतेते होमः । अप्रविशन्या अपि पल्याः फर विद्यत एवेति पल्याश्चानाटम्भकाया कतत्न्वियामावसप्यपृवन्वयाधकारस्य विद्यमानलात्‌ | न च पल्नीस्तयाजाङ्क सपृत्तिह्‌म; | चर | ` परव्णन्‌तमकारः । = ¢. & = ` ॥ न ५ 4 (न ० ^ हो ताऽध्वयुं- वेदं पल्ये प्रदाय वेद)ऽसि वित्तिरसि विदेय कर्मासि कर्णमास क्रियास्सानरास सानताऽसि सनेयं घुतय धतः वन्त इटायन सायस्पष सदहस्षण वदां ददति कवाजनय बहूव उपञजदान्त यां जनानामसद्रच्ा। त दिय प्रजा चदय कामाय स्वा । इति प्ली वाचयेत्‌ | यदि पल्ली प्रजा मे स्यादिति कामयेत तदा वेदस्य जानुस्रोन प्रद्शेन पन्‌] स्नाभि- ` मारुभेत. | कममनाभवेऽपि वाचनं भवत्येव । १ होता मर त्। मुञ्चामि वरुणस्य पाशाय्ेन त्वाञ्र॑धनात्सवितः = | = ०. ५ 2 (|, ` > सुरो । ऋतस्य योन सुृतस्य॑.लोकरेऽरिशं त्वा सहु ` पत्यं दधामि । इति पल्या योक्त्रं पिमुच्य तोकं दविगुणं इला प्रयगमाहैपवयाद्पाक्पा्ं निधाय योक्त्रस्योपरिष्टरेदतणान्युदगम्राणि निधाय वेदतृणेम्यः पुरस्तात्तणैः यश्िष्टं पूर्णपात्र निधायाभिमशन्‌ पृणपात्रममिमृरान्तम्‌-पणेमसि पृण मे भूयाः सुपृणेमसि सुपुण। ` + भयाः, सदासर स्स्प भूयाः; सव्मोस सवम्‌ भूया जालत्त- [तरासम म कष्टः । इत वाच्यता प्राच्यां दिञ्चि देवा ऋचो माजेयन्ताम्‌। दाक्चिणस्यां दिशि मासाः पितरो माजेयन्ताम्‌ । भरतीच्यां दिक्च गृह्यः पशवो ` मार्जयन्ताम्‌ । उद्या ।दउयप जावब्कया कनस्प्तय(माजः यन्ताम्‌ । उध्वार्या ।दाञ्च यज्ञ; संवत्सर; प्रजापातमजयर्ता भाजेयन्तापरिति वा । इति पृणपात्रदुदकमुदुक्षङुदुक्षन्त। पतन वाचयित्वा येोक्तस्थाधस्तापल्यज्ञालिमुत्तानमात्मनश्चे सन्धं पाणिमुत्तानं निधाय पूर्णपात्रं निनयन्‌ माऽहं परजां परासिचं या नः सयावरीः स्थन | समद्रवो निनयन सख पाथा अपाय । इतं प्ल वाचयेत्‌ | अध्वयेः---दाक्षणाश्चाविप्मप्रत्रश्वनान्यम्याफय चतुगृहयत जाञ्व पटाकस्णा नोप्य अग्रँदन्धायोऽशीततनो पाहि माञ्य दिवः पारि प्रसित्यै पाहि दरिष्टये पाहि दुरद्म्यर५ पाहि. दुश्वरितादावेष ¦ पितु द्णु सुषदा योनि स्वरा । इते दक्षिण जह +€“ यजप्रातः--अश्ये, अदब्धायवे, अक्ञाततनवं इद्‌ न पम इतं यागं छत्वा या सरस्वती विज्ञो भमीना तस्यां मे रास्व तस्यास्ते भक्तिवानो युयास्म, इति फठीकरणरःमे इते मुखं विष्ुयाप्‌ उप स्पुरत्‌ | | | सध्व्थः-- चतुर्गृहीत आभ्ये पिषटटेपानेष्य . उख्खंछे मसले यच्च आश्िष्छुष॑ दृषदि यत्कपाले । अवश्रषषो विपुषः संयजामि । + न= [नां न यज्‌मानः--विन्वर्या दृवभ्य इद नं मम, । इ।त यजत्‌ । धवुयु;-- जहां त्रिःकूख भाञ्यं गृहीवा या सरस्वती विश्यो मगना तस्थ स्वाह्य } इते दश्षिणाभ्न। जह्यात्‌ ! 'यजमान्‌ः--सरस्वत्यं विशो भगीनाया इदं न मम; इति लजेत्‌। अध्वयुः--या सरस्वती वेशुभगान्‌ तस्यं स्वाहा ! इति दक्षिण जुहुयात्‌ | | यजप्मानः-सरस्वत्य वेक्मसानाया इदं मे यम, “इति यामं कुयात्‌ | सध्वयुः--इन्द्रःऽपानस्य केहमनसो वेशान्‌ कुरु समनसः स जाता- न्तस्वाह्य । इ।प दाक्षेणाग्रा सुहुथात्‌ | यजुमान्‌ः--इन्द्राप सुमनस इदं न मम, इति यागं कुयात्‌ | सअध्वयुः-- पल्य; सयोक्त्रऽङटो तूष्णी पृणपात्रमानयेत्‌ । पतन समाषा सं भजया समत्र वचसा पुनः । सं पत्नी पत्या हं गच्छ समात्मा तनुवा ममर । इदयानीयुमानै परणपत्रे जपि तदुदकं भूम ने्नवाऽऽ्रण हस्तेन मुखं विमृज्य पुष्टिमती पश्चु- ` ˆ मत गृहमेधिनी मूयासमर । इदयक्तिित्‌ | अर्ध्वयुः---यथेतममहवनीयं गच्छेत्‌ | द त्मा--व्दत्णान्‌ दाक्ञषणन दस्तेनाग्रप्रदेयै गदहा कयुन्वन्‌ः--तन्तु तन्वन्रमसता भान्ुमानताह्‌ जउ्यातष्पतः पथा रक्ष पिया | ~= । # / ` ध । [कि श. 1 11, तर । ॥; ङतान्‌ | अनस्बण वयत जायुवापपा पुम जनया दय्य जनम्‌ | इति गाहैपयादारभ्य सव्येन हस्तेन संततं स्तणवाहवनीयं गत्वा ` रेष [नघाय प्रलगुदगाहवनीयादवस्थायाऽऽग्यस्थास्याः रपवेणाऽऽ- ज्यमादाय-अयाश्रागरेऽस्यनभिजञस्त।थ सत्यमिच्यमय! असि | अयासा वयसा कृतोऽयासन्हव्यपराषेषे या ना षेहि भेषज स्वाह. । इत्यादय जुहुयात्‌ । | + यजमानः अयसेऽ्नय इदं न. मम, इति यागं कुयात्‌ । ` शेता--पूतवस्सि्वाऽऽगयं सवेण गहीला- अत देवा अवन्तु नो, यतो. विष्णुविचक्रमे । पृथिन्याः सप्तषाममिः स्वहू[ । इमाहवनीये जुह्यात्‌ । । ॐ यजमानः- देवेभ्य इदं न मम, इति दौगं ्यीत्‌ । होता पू्दवस्िलाऽञग्यं सयेण गहीत्वा-इद्‌ं विष्णुविच॑क्रमे तधा नि- ` दषे पदम्‌ । समूहस्य पांसुरे स्वाह । इाहवनी जडयात्‌। यजमानः विष्णवं इदं न मम, इति त्यागं कुयात्‌ । होता पूर्व स्थिल्वाऽऽउय वेण गृहीत्वा, मु; स्वाहा । इलाहवनीये जुहुयात्‌ । . यजमानः-अञ्चय इदं न मम, इति साग कुय॑त्‌ । | ह ता--पृयवर्थिला स्तुवेणाऽऽग्यं गृहीत्वा भुवः स्वाहा | द्यादवनी युद्धयात्‌ । यजमानः वायव इदं न मम, इति त्यागं कुयात्‌ । होता- पर्ववद्थिवाऽऽग्यं स्ुवेणाऽऽदाय स्वः; स्वाहा | इ्याहवन + ५ अद्यात्‌ । यजमानः--सूयोयेदे न मम, इति व्याग डुयात्‌ । ५ ( क (अ गृह ५ ¢ स के होता--पूर्वबस्थि्व स्ु्ेणाऽऽब्यं गृहीत्वा भूभवः स्व; स्वाहा । इत्यादय - > ५४ य नीय जुहुयात्‌ | | $ ५ $ य € श््मात!--प्रजापतय इदं न मम, इति त्यागं क्यात्‌ |... #। ५२८ द २५१५।५१।९५ सः | "1५ ९५० ५& ।# ` होता--प्वःस्थित व, ॐ चमे स्वरश्च मे यज्ञोप चते नमर्च। यत्ते = न्यन्‌ तस्भत उपं यत्तेजतारक्त तस्भ त नमः. | इ्युप- .. रथाय तथव [नष्क्र.मतं | अध्वयेः--गय्यस्थाद्या जुह्यां सवेण वाऽऽञ गुहीत्ाऽऽसीनों दक्षिणं जान्वाच्य वद्ष्यमाणमच्च: सवेप्रायश्चित्तान्याहवनीभं परिष्ठा मन॑सो" ब्रह्म वाचो बरहा यज्ञाना९ हविषामाज्यस्य । अतिरिक्त कर्मणो" यच्च हीनं यज्ञः पणि परतिरनेति करपयन्‌ । स्वाहा ५ तपऽऽदह तिरेतु ेवान्त्ाहयं ॥ १ ॥ ईति लुहयात्‌ । यजमान्‌ः--ब्रह्मण इद न मम, इति सानं हरात्‌ । अध्वयुः--आश्र.वितमत्याश्र वतं बधट्कृतमत्यन्तं च यङे । अति- , रिक्तं कभणो यद्व हीनं यङ्ग; पवोणि प्रतिरन्नेति कलयन्‌ ˆ “ˆ स्वादकृताऽऽहुपिरेतु देवान्त्ाह ।॥ २ ॥ इति हात्‌ यजपमानः-यङ्गायेदं न मम, इति यागं कुयात्‌ । अध्वयैः- यद्र देवा अतिपादयानि वाचा चिखयतं देवहेडनम्‌ । अरायो अस्मा९ अभिदुच्छुनायतेऽन्यत्रासमन्मरुतस्तन्निधंतन स्वाहा ।॥। ३ ॥ इति जुह्यात्‌ । त यजमानः- प्ररुद्य इद न मप, इति यागं कुयात्‌ । अध्वयुः--ततं म आपस्तदु तायते पुनः स्वादिष्ठा धीतिरुचथाय दस्यते । अय ५ सुद्र उत विन्वभेषनः स्वाहाकृतस्य समु तप्णुतमव्रः स्वाहा ॥ ° ॥ ३१ जुहुयात्‌ । क दं + ९५ न | # । अध्वूखुः--उद्रय तमसस्यारे पयन्तो ज्योतिरुत्तरम्‌ । देवं देवता ° सूयमनन्म ज्योतिरुत्तम६ स्वाह ॥ ५ ॥ इति जुषत । यजमान्‌ः--सयायेदं न मम, इति वयागं इयात्‌ | > ् क 9 कि # = $ च्‌ रः त्‌ + अध्वृषः--उदु त्य जातवेदसं देवं वहन्ति केतव; । दृशे विश्वाय न. „५ वपुलम, | © ए (~ सय स्वाह्‌। ॥ & ॥ इति जुष्‌ । ॐ यजमानः-- म॒यांयेदं न मम, इति लागं कुर्यात्‌ । अध्वयुः-- विनं देवानामुदगादनीकं चश््ित्रस्य वरणस्यप्नेः । आऽमा चावांपथिवी अन्तरिक्षः सूये आत्मा जगतस्तस्यु- षथ्च स्वाहा ॥ ७ ॥ इति जुह्यात्‌ | क यजमानः-- सयायेदं न मम, इति. वयागं कुयीत्‌ । अध्वयुः-- र्म मवंस्णश्रुषादहकम््या च गङ्यं । लवामवर्युरा चकं स्वाहा ॥ ८ ॥ इत सुहयात्‌ । \, यजमानः--वरुणायेदं न सम, इति यागं कुर्यात्‌ | अध्वयः-- तस्व यामि बर्हणा बर्न्दमानस्तदाशस्ते यजमानो हवि; । अहेडमानो वरुणेह बोध्युरं शध मा न आयुः ¢ ्रेषीः स्वाहां | ९ ॥ इति जुह्यात्‌ । यजमान्‌ः--च्रुणास्द्‌ न मम; इते याग इयत्‌ | € ®> = = न्नी अध्वयुः-त्वं ना अग्न दरूणस्य द्द्रान्द्वस्य हडाज्यास सषा: । ष । [क यजिष्ठो वरहितमः शोहुचानो विश्वा द्वेषारईसि परणध्यस्म- त्स्वाह। ।॥ १० ॥ इति जहयत्‌ । = यजमानः--अभ्नीदरुणाभ्यादं न मम, इति यागं कुयात्‌ । अध्वरयुः--स सं ने अग्नेऽवमो मेबोरो नेदिष्ठे अस्या उषसो प्न म्‌ डः सु ब त व्युष्टौ । अरु यक्ष्व नो वरण< रणो वीहि मृदीकः सुहयः न एधि स्वाह ॥ ११ ॥ इति उपात्‌ । यजमानः--अग्नीवरुणाभ्यामिदं न मम) इति यागं कुयात्‌ । ° । (प = ५ ॥ ् र अध्वयः-- त्वमे अयाऽस्ययासन्मर्नसा हितः । भयासनव्यमूह © के क ¢ ॐ (नि चेऽया नो पेहि मेषज५ स्वाह! ।। १२ ॥ इति जुहयात्‌ । › , #8। +^ ५३ ५५५ ठन द्सनतकार । | | ५। ५९८९५ \ यजनमानः--अभ्रये, अयस इदं न मम, इति यागं कुथीत्‌ | ( अग्नय इदामातिवा) ( क अध्वयः- प्रजापते न त्वदेतान्यन्यो विन्वा जातानि परिता ब॑भूव । भ यत्कामास्तं जहुमस्तन्ने। अस्तु वय स्याम प्रतयो रर्याणा स्वाह{,॥ १२ ॥ इति जुहधयात् । । यजमानः--प्रैजापतय इदे न मम, इति यागं कुयात्‌ । अश्वयुः--डेभ्यः स्वाह! ॥ १४ ॥ इति जुदधात्‌ । यज॒नानः--्टेभ्य इदं न भम, इति यागं ङुयात्‌ । अध्वयुः--वषडनिष्टेभ्यः स्वाहां ॥ १५ ॥ इति जुह्यात्‌ । यनमानः--अनिषटेभ्य हृदं न मम, इति लागं कुयात्‌ । न"अघ्वयुः-- भषज इर्य साह्य ॥ ९६ ॥ इत जहयत । यजमान्‌ः-दुरिष्ट्या इदं न मम, इति दयागं कुयात्‌ | [1 चथ ब अध्वयुः--निष्छृत्यं स्वाद्‌{ ॥ १७ ॥ इति जुह्यात्‌ । यजमान्‌ः--निष्ठृत्यां इदं न मम, इति लयागं कुयात्‌ | © 1. न्भ । (~ अध्वयुः--दारध्यं स्वाह ॥ १८ ॥ इति जुह्यात्‌ । यजमानः--दौराध्यां श्दं न मम, इति सागं कुय॑त्‌ । ह चर ९५ भ्य ॐ 1 (ॐ | अध्वयुः--देवोभ्यस्तनूभ्यः स्वाहा ॥ १९ ॥ इति जुह्यात्‌ । युजुमान्‌ः--देवीभ्यस्तनूभ्य इदं न मम, इति यागं कुयीत्‌ । = 1 (~ अध्वदुः-- ध्यं सवाह ।॥ २० ॥ इति जयात्‌ | यजमानः--ऋष्या इद्‌ न मम, इति व्यागं कुयीत्‌ | ध्व्‌ ५ 1 द्ध न) थ 1 (५ अध्वयु;ः-- सद्य त्वाह ॥ २१ इति जहुषात्‌ | यज्नानः--समद्धचां इदं न मम, इति व्यागं कुर्यात्‌ । अध्वयुः--अयाथाभरेऽस्यनभिनस्तीथ सत्यमित्वमया असि! अयसा मनसा धतोऽयसा हव्यमूहिषेऽया नो धेहि मेषन५ स्वाह्य ॥ ‰२ | ६।५ जहूयात । » ५, ९ | ५ पुणभालमक्मरार | न्द यजमान, प्रय इद न मम । अयस्ञ्य इदन प्प्‌, इतित त्यागं कयत | अध्चयुः- यद्‌ स्मन्यज्ञऽन्तरगापमन््तः कमता चा। जनयाऽऽहुत्या तच्छमयाम सवं तृप्यन्तु द्वा अआहषन्ता चतन सद्म ॥ २२॥ इ।त नुयात्‌ । यजमानः-द वेभ्य इदं न मम, इति यागं कुयात्‌ । ज > ` ५ २ ८ ४ च ध , अध्वयुः--आज्ञातमनाज्ञातममत च मते च यत्‌ । जातपेद; संधेहि त्वर हि वेत्थ यथातथ स्वाह ॥ २४.॥ इति नहूयात्‌"। ~+ ` #। यजमानः अग्नये जातवेदस इदं न भम, इति.यागं कुयात्‌ । अध्वयुः-- यदम यन्नाकम्‌ यद्स्यरेचि यक्कर्यरेचि । अशिष्टत्सि. प ¢^. ^~ 9 क एङ़दविदान्त्वेर सििष्ट९ सुहृत करोतु सह ॥.२५ ॥ इति जुहुयात्‌ । | यजमानः--अभ्रये स्िष्टकृत इदं न मम, इति व्यागं दुयात्‌ । अध्वयुः-- यदस्य कमरणोऽत्यरौरिचं यद्रा न्युनमिहयकरम्‌ । अग्निष त्खिष््द्धिदान्सवेर सिवष्ट९ सुहुतं करोत्‌ स्वाहा ॥२६॥ इति जुहयात्‌ | यजमानः--अश्रये सितं इदं न मम, इति घ्यग कुयात्‌ | अध्वयेः--यतं इन्द्र भयामहे ततो नो अभयं कृषि । मर्धव्ज्छग्धि तव त्रं उतये विद्विषा पिमृधे। जहि स्वाहा ॥ २७ ॥ इति जुहुयात्‌ । यजमानः--इनद्राय मथबत इदं न मम, इति व्यगं कुयात्‌ । ¢ ८ [9९ 10. ०१ (५ = अध्वयैः-- स्स्तिदा बिशस्पतिवतरहमं विमृषे। च| । वृषन्रः पर एतु नः स्वस्तिदा अंमर्य॑करः साह ॥ २८ ।। इति जडपात्‌ यजवानः--इन्द्राय वन्दं न मम, इन्द्रायामयंकरायेद्‌ न म इति वाः दाग कुयात्‌ । अध्वर्यः---आमिगीभियेदतों न उनमाप्यायय दारवं वधमान | । {.* ॐ ॥ 3.3 ॥ १.११ १५१५. [. यदा स्तोतृभ्यो महिं गोत्रा रुजासि भूयिष्ठभाजो अध॑ ते स्याप्र सरा! || २९ ॥ इति जुहृयात्‌ । यजमानः- इन्द्राय हरिवत इदं न मम, इति लयागं डुयात्‌ । अध्वयुः--अभज्ाते यदाह्।तं यज्ञस्य॑क्रियते मिथुं । अग्ने त्दस्य कर्पय, त्वध्हि वेत्थ॑ यथात५ स्वाई। ॥ ३० | इति जयात्‌ । यजमानः--अग्रय इदं न मम, इति यागं कुपात्‌ | अध्वयुः-पर्षसंमितो ` यज्धो यज्गः पुद्षसंमितः । अरे तदस्य कटपय त्वर दि.वेत्थं यथातथ स्वाह। ॥ ३१॥ इति युष्यात्‌ | | श (१ ध ॥ $ ३ सृभमानः-- अय इदं न मम, इति लागं कुत्‌ । | ˆ अध्वयुः-- यत्पाकत्रा मनसा दौनदघ्ला न यज्गस्य मन्वते मत।सः। अ्ष्टदधोत। त्रतुतिद्रेनानन्यजिष्ठो देका^ ऋतुशो यजानिं स्वाह्‌। ॥ ३२ ॥ इति यदयात । यजमानः--अभ्नय इदं न मब; इते या"। इयत्‌ | अध्वयः--यषदवाशसो यदविद्राधसो युग्धाः ङुवेन्स्यत्विनः । अश्मा तस्मादेनसः शरद्धा देक च म॒श्वता खाहा ॥ ३२ ॥ इति जुहुयात्‌ । यजमान्‌ः--अग्रषे श्रद्धायं देव्या ददं न मम } अग्नये श्रद्धाया इति वा लागं कुय।त्‌ | अभ्धयुः-अयाडभ्रिनोत्बेदा अन्तरः पुव अस्मिन्निषद्य । सन्त्स नि£ सुविमुचा विम॒श्च धेह्यस्मासु द्रविणं जातभ्दो यच्च भद्र स्वाहा ॥ ३४ ॥ इपे जुहुधात्‌ | ॥ यजमूानु;ः-अग्रये जातवेदस इद्‌ न म्म, इपि लाभं कुयात्‌ । अध्वरयेः--ये तेतं वरण ये सदृस्रं य्गियाः पाक्ना वितता पुरा । तेभ्यो न इन्द्रः सवितोत विष्णुर्विश्वे देषां मुश्वन्तु ८ मस्त स्वस्त्या सबाह्य ॥ ३५. । इति कूपात्‌ ॥ यजमान; -वरणन्द्रसवितुविष्णुविश्देवमरुदढधधय इदं न म्‌, । इति यागं कुयात्‌ | © क #१ { [8 ५०५, || [ अध्वरुः-या मूतानामधिपती रुद्रश्छ॑न्तिचरो वर्षा। प्मनस्पपकं मा ह<सारतदस्तु इतं तत्र स्वाह ॥ २६ ॥ इति इताऽप उपस्पृरत्‌ । #। यजपफ़नः-- भूतानामाधधपत्तय दद्राय तान्तचराय वृष्ण दूद्‌ नतं ममः; शद्रयेद्‌ ज मप्र; इति वा साग कृष्वा, अप उपदृश्‌ । अध्वयः--उद्धदुचस्वामे पति जाग्हेनपिषटापू्ते स्य॑जेथामयं च॑ }` पु; कृष्व रस्त पितरं यु(नमन्वातारसौरखयि तम्धुमेतः स्वाह। ॥ ३७ ॥ इति जुहुयात्‌ । यजमानः--अञ्नय इदं न मम, इति लयागं कुयात्‌ । अध्वयुः-- उदुत्तमं वरुण पाशमस्मदवाधमं पिभष्यम« श्राय. । अथां वयमादित्य तरते तवान\गसो अदितये स्याम स्वाः ॥ ३८ ॥. इति जहुधात्‌ । यजमानः-- वरुणायेदं न मम, इति व्याग कुत्‌ वयः-- भूः स्वाह्य ॥ २९ ॥ इति जुहुयात्‌ । यजमानः-- अग्नय इदं न मम, इति लागं कुयात्‌ । अध्वथुः- भुवः सवाहन ॥ ४० ॥ ईत जहत्‌ । यजमान्‌ः--बायत इदं न गम, इति यागं कुयात्‌ | अश्वरयैः--सुवः. स्वाहया ॥ ४१ ॥ इति ज्यात्‌ । यजमाषः-मूयायेदं न मम इति सगं दयात्‌ अध्ययः भूभुवः युषः सवाहा ॥ ४२.॥ इति जुडपात्‌, ॥ यजमान प्रजापतय इद न पम, ईति यग कुयात्‌ । | [एता दविचलास्लिराहुतथो देपुणमाक्तयोः सयप्रायाचित्ततेन द- र्णमासाथर्मसत्र एव सत्कारेण सत्रिता; | तदनः पुन; सिद चटक , ४ ॐ ङ्‌ ` स्थ न्‌ १ १ न इ भन्न ४ ॥ ५ (॥ "ग पद्‌ ४, श, ® नन्ययेन्‌ प्रायाश्चे्तसुतर, इष्टेभ्यः स्वाहेयश्यवाइत।दरपृणमा।सकेः सवर व प्रायश्चित्तर्विकसेरन्‌ , इति सृत्रयांबभूव | तस्मादू(दचता{किदाहुत- योऽथवाऽष्टावाहतयोऽष्वयुणा दशेपणेमासयो्होतनव्या इति फलितम्‌ } ताश्वष्टो, इष्टेभ्यः खहिटयारभ्य सष्द्ववे सहेति पथन्त होतव्या.इति दविचत्वारिशिदाहुतिष्वेव प्राकपठितास्तत ए्रावगन्तव्याः । ) यजमानः--ऋक्तो यज्ञभ्रेषपरायश्चित्तं करिष्ये । इति संकटयेत्‌ । ब्रह्म --गाहंपलुस्य पशादुपविरप, उपश्थस्योत्तानत्वाव्रोकेन दक्षिणं जन्वाच्य सुवेणाऽऽञ्यमाञ्य्याव्या गृहत भरुः स्वाहाय; इति गाहपत्ये ˆ“ जह्यात्‌ | * ` | यजमानः --अग्रय इद्‌ न मरम, इ।त याग क्त्वा यजु सङ्ञथ्रषपरायण्त्रत्तं क रष्य, इत स्कटवध्त्‌ } ब्रह्या--दक्षिणा्रेः प्श्वदुपाषिरेण, उपस्थस्येोत्तानतावेरषेन दक्षिणं क, (. = जान्वाच्याऽऽग्यस्थाब्था; सठुवेणाऽऽप गृहत भुवः स्वाहा, इति दक्षिणश्नो जुहुयात्‌ । क # ॥ यजमानः-- वायव इदं न मम, इति यागं कला सवेता यहञ्रषप्रायाधत्त कार्ये, ३।१ सकत्पयेत्‌ । ब्ह्मा--आहवनीयस्य पश्चादुपविदयोपस्थस्योत्तानवाविरोधेन दक्षिणं जान्वाच्याऽऽब्यस्थास्याः सुषेणाऽऽञ गृहीतां भूभवः स्वः सवाहा, इयादवनीय जुहुधात्‌ | यजमानः- प्रजापतय इदं न मम, इति यागं कुयात्‌.। गन [+ ९ न न अध्वयुः--तूष्णीमाञ्यस्थाल्याः सुेणाऽऽग्यं गृहा आप्यायतां श्रवा पूतेन॑यहय्गं भिदेवयद्धथैः । सयाया ऊधोऽदित्या उपस्थं उरुधारा पृथिवीं यज्ञं अस्मिन्‌ । ईति भूषामाप्याय्य, अन्तर्वदिगतं स्व बहिगेहाताङन्तमेयुध्व॑स्तिष्ठन्‌ वर्हि ध्रुवाया अधस्तात्ता देव गातुविदो गातुं विच्वा गतुमित (१) सपस्तम्बीययजमानगृहेऽवयुरेव जुहुयात्‌ | न ब्रह्मा जुहुयात्‌ । तवैदा- ४ भभव! यवः स्वाहा; इति मृभेवः स्वः स्वाहा, इति स्थाने पव्नीयः | # 0.5 प ^ न न मनक क, ५ = ब््मः--पुष्णौ स्वभानं ; ६६ । स्थाल्याः सवेण-¶त इम न। देव देवेषु यज्ञ स्वाहां बाचि खहा । इति स्यनिरारवुप्रहय वाप धाः स्वाह; इति धरुवा समिषटयजर्जुहुयात्‌ । ऽया छता. दरभ्यो तुदा ब्रह्मण इद्‌ न मप, इति लयं ॥ कुर्यात | यजम्‌[स्मध्वय;-- प्रवसति यजमाने यजमानन.ग प्रजापतविभान्नामं रोड नद्या स्तास्मःस्त्वा दधाम सह यजमानेन । इति ` ध्रुवायामवधाध द्वा गतुरर्वद इया द प उदयात्‌ | यजमानः--वसुथन्ञा वसुमान्यन्ञस्तस्य मए यज्ञस्य वसोर्गसमतो ` नस्वागच्छतु यज्ञश्वरभरसादा म॒ आगच्छतु । इति समिष्टयजुह- तमनुमन््य; स यज्ञतातरारषा, इ।त: 'समागं प्राद्याऽभ्चम्प दाधक्रान्णा अकार्षं निष्णारन्वस्य वाजिनः । सुरभिनो मखा करत ण जायु ्वषे ताररेषदर्‌ । इ।त सायद्‌ोह्‌ प्रास्याऽऽ ` चम्पः, इद्‌ ^ हवे; परज्नन प अस्तु द्‌ २३२९ सवेर्गेणर स्वस्तये। आत्मसान भजारखन पञ्ुसन्मयसनि छोकस्मिं | अभिः रजा बहु * करोत्वन्नं पयां रते। अस्मास पत्त रायस्पोप- ` , [मषेमूजमस्माघ्ं द।परत्लाह्‌। । इद्‌ र हविः, इति वा प्रात. ` द।ह्‌ प्राराऽऽचानत्‌ | अध्वयुः--अभिसतृणाहि पार ेहि पदि जामि मा हिधसीरमुया शय।ना । होतृषदना हरिताः सवणा निष्का इमे यजमानस्य १८ (~ ॥ 0 ब्रध्ने । ३ होतृषदने दिमभिप्तीय तृष्णीमन्तवेदि प्रणीता आप्ता क केम वा यक्षाम वा कम॒श्वत्‌ | इ।त मन्त्रसुक्ता प्रणातासु सत. तामुदकधारार संब त्‌ ] (+ ४ 2 ^~ ~ यजमानः--सरदसि सन्मे भूयाः सबमसि सम॑ मे भूयाः पृणभ्सि „ ˆ ` पूरभंमेःमया अक्षिहमसि मामे सष्ठाः | इति प्रणीतासूदक्ा- | ` 0111 ीषिगषगोरगणषोणपीषीषीििि ( १) पणमस्यां सायदोहप्रातदाहप्रारन नास्त | अमावास्यायामसामया- (५५ । । ¢ जिनोऽपि नास्ति सांनःय्याभवात्‌ । ि ॥ # न ति > ४ प क == 18 ~ * र < [ ` रायार्मानीयमानायां जपा प्राच्यं दिशि दवा नकः स र समार कूदाहुत- माजेषन्ताम्‌ । द्‌।क्षणार्या दाश्च माक्ष पत्स्‌ मार्ज न क भतीर्थां दिशि गृहाः प्शमे। माजयन्ताम्‌ । उधार्च्यां दिष्टि - ओपधयो वनस्पतयो मानेयन्ताम्‌ । उवाय दिशति. यत्नः १. संवत्सरो यज््पेतिभाजयन्ताम्‌ । इति तत्तनमन्त्रमकाशचितयां दिशि तेन तेन मन्त्रेणेष्वेमपः सिक्तया समुद्र षः प्रहुणामि स्वा योनिमपिगच्छत । आदरः प्रजया भयास मा परर्िचे मत्पयः । इयन्तम टि प्रणीताशचेष निनीय यदप्पते सरस्वति गोष्वश्वेषु यन्मधु 1 तेनं मे वाजिनीवति मुखमङ्पि सरस्वति। या सरस्वती बेशम्भर्या तस्य मे रास्व तस्यास्ते भक्षीय „ , तस्यास्ते भूयिष्ठमाने। मूयास्म । इति मुखं विमृशेत्‌ । एष बै - दशैेपूणेमासयोरबुथः । अध्वयुः--ये देषा मंनुष्येषपत्रेपमघरयस्‌ । ये अस्मदप॑चेतसस्तान- स्मभ्यमिहाकुरं । उप॑वेषोपमिद्हि नः भक्षां पुष्टिमथो धनम्‌ । द्विपदो नश्रतष्पदं ध्रषाननपगान्कह । इत्युप्वेषयुकरे पुरस्ता- प्रयञ्मुपगहेत्‌ । ( उप्येषगृहनं सेवमू-अनेन मन्म्ेणे।पवेषमुत्करे पूवभगे प्र्गग्रं॑गृढं कुयत्‌ । अग्रमुकरे प्रवेश्य मुक बहिनमव- २।प््त्‌ | वतु स्यनश्रानमृखद्रम्य कू्स्न प्रवराचाद्यधः ) । +. यानि घर्मे कपारन्युपचिन्वम्ति वेधसं; । पृष्णस्तान्यरपिं त्रत ईन्द्राय ववर्ु्वताम्‌ । इत गणर्पण्‌. प्रधततनां कप्र्न समृहन कत्वा संस्यायोद्रासयत | यजम्‌न्‌ः-- यान्नि रभे कपाङःन्युपचिन्वन्तिं वेधर्सेः | पष्णस्तान्पपिं त्रत ह्द्रवायू विर्युश्चताम्‌ | इयव्वगुणा सह जपेत्‌ | भा-क तकन ० (१) परणेमास्यां प्रतिकपाख्योगं मन्तरमावर्य॑ संर्यायोद्रासपेत्क पालानि उ पाव्रास्यावामसा(पव्राजन्‌ एन्द्धत्रस्याप्यवमेव मन्रब्(तयेनमानोऽप्पेवमेत मतन. .* -+ ,* १ 1 गद स्दकरत्ष्पव्ए * [ + + ^, क , " | = & न | ४ ध व्रह्य।--- तृष्णा स्वमान प्रारयाऽऽचम्य प्र्यगुदगाहवयीयादवस्थाथ, आञ्य. स्थाल्या सरवणाऽऽभ्यमादयाऽऽपम्र।धरण)न्दारम्धः सन्‌ , अवाव्रभ्ऽ- स्यनाभरस्ताशथ सत्यमित्वमया अत्ति। अयसा वयसा छृताऽयासन्हन्यमूहिषेऽया ना पहि मेषनं स्वाहा । शाह. मे।य्‌ जुहूषात | ^ यर्जमानः--अयस्ञ्यय. इद्‌ न पम, इति याग कुयात्‌ ] ब्रह्मा-- पृवव(स्धत्वाऽ<ज्य सुरण गृहा, , अत। देवा अवन्तु नो यतो पिष्णुविचक्रमे । एथिव्याः सप्चधामभिः; स्वाह । इाहवनीये 1 जुहदात्‌ । ४ यज॑मान्‌ः--देवेभ्य इदं न मम, इति सम॑ कयत्‌ । बरह्मा--पूत्रव्थिवाऽऽग्यं सवेण गृहीत्वा; इदं दिष्णोपिचक्रमे जधा निदये पदम्‌। समहमस्य प॑सुरे साह।। इयाहवय दुह त्‌! य॒जमान्‌ः-- विष्णव इदं न मम, इति वयां कुत्‌ । बरह्मा-- पएवेवस्स्थलाऽऽग्यं सवेण गृहैव मूः स्वाहा | इयाहवनीये ज॒हुषात्‌ । यजमानः अभ्नय इदं न मम, इति सागं कुयात्‌ । बरह्मा पूत्ैवस्सथिलाऽऽब्यं॑सुवेण गृहीता मुवः स्वाहा । इयाहवततीय जुहुयात्‌ । | यजमानः--वायव इदं न मम, इति सगं क्यात्‌ । बरह्मा पैवस्स्थलाऽऽग्यं सुेण गृहीला स्वः स्वाहा । इयाहवनायं जुह्यात्‌ | ९५ ९ (५९ यजमानः मयायद्‌ न मप, इ।त याग कुयात्‌ | ~ -~-----~-~~-~~--------------------------=--~--------------~------- =^ ~ ~ तकि {+ (१) आप्रतम्बन्रह्मा--देवा भागोऽसि, इति स्वमाग प्रा्ाऽ- चम्थ, .अयाडग्ेजा तवेदा अन्तरः परवा अस्परान्नर्षय । सन्द त्सनि५ सुविमचा विभुश्च षष्यस्पासु द्रविण जात्व वच भद्रम्‌ । मरणो यक्ष्यमिवस्या अस्मान्त्स नः छन सुमघ्वा | त्पत्या । इत्याहव्न।यमुपरस्धाय यथतं प्रत्ययात्‌, । ~ . "५० > + दरपुणसात्तमकाद्चर 1 | ० ९ ५ अह परः स्थिलाऽऽज्य सरेण गृहला भभव; सखः स्वाहा । इला- *^ इमम जुहुयात्‌ । यजमानः- प्रजापतय इदं न मम, इति लागं कुथात्‌ । अङ्ऽऽ्रीघ्थ- चम स्वरथमे यज्ञपवचते नमश्च । यत्त न्यूने तस्म त उप यत्तेऽतिरिक्तं तर ते नमः । दृयुपस्याय यथेत्‌ (नष्करमियाताम्‌ । । न व (~ ^ यजमनः-- विष्णोः क्रमोऽस्यमिमातिहा गायत्रेण छन्दसा पथिवी- क ४ ॥ © म ^ †) “^ भनु रिक त्तः सय ष्पः ॥ ९ ॥ ॥वष्णा; क्रमा निभ ¢ य भ. ५ ^~ "नौ ^~ त स्याभशास्तहा एमन छन्५साङऽन्तारक्षमन वक्रम नमक्तः स द्विम; ॥ २ ॥ विष्णो; क्रमेषऽस्यराठीयतो हन्ता जाग न न्स दिविमनविप्रमे निभक्तःखयद्ेष्पः | ३ ॥ य ५ | ते ~ - ` ` इति दक्षेण भवन्ते सन्य पाद्‌ परस्तानातिहरन्दाक्षणेन पदा, उत्तरो. तर क्रममाधेकान्तराङं प्रारल।न्वष्णुक्रम.न्‌ ( पादवेक्षेपान्‌ ) ्रत्रम्थ तेनव ।स्थघा ( तूष्ण चतध १।द क्रान्त्वाञ्वस्थाय वा ) ॥; कम,ऽ(स सनम इन्ताऽऽचष्मन छन्दसा ।द्रमजतु रेमे निभक्तःस य द्विष्मः ॥॥ इत जपिला तत्रैव ^ ५ ~= ~ ( भ 9 ) अश्र देषन पत्ना जयाम गायत्रेण छन्भसा न्वता स्तान्‌ स्यतरण सान्न वपटूकार्ण्‌ ठ्जण पूव्जा- जी न््रातव्यानधरान्पाद मस्५4वनान्वाधं प्रतयनान्नरअस्मन्क्ष 45 स्मिन्भूमेख)कं योऽप्मान्द्रष्टेय च चयं द्विष्मो विष्णोः; क्रे > नहे, भेन” णात्मनान्क्रामापि ॥ १ ॥ इन्द्रेण देवेन पृतना जयां चष ५५ क भन छन्दसा पज्चदश्चन स्तागनन बुदता साजा वषट्कारेण पज्रम सहजानश्रतव्यानधरानपाद्‌ याम्यवनान्वापं प्रत्यनान्न व स्मन्क्षयस्मन्भ्‌मिरोके य।ऽस्मान्द्रष्टि यंच बयं द्विष्मो 1 > च ॥वन्णाः क्रमणात्यनन्क्रामाम ॥२॥ वशवामेदवेमिः पृतना | ° जयाम जागरतन छन्दसा सप्रुद्शन स्तामन. वामदव्यन्‌ सान्न। #, प्रन्नः दगपूणेमासकासचः। ` ` , वपधूकारेण बर्जणापरनान्भर्ृवयानरयरन्पादयाभ्यौनान्वाये परत्यनाञ्नदेऽस्मिन्क्षपेऽस्मिन्भमिरोके योऽस्पान्दरेषषटिय चं बयं द्विष्मो विष्ाः क्रमेणत्यनात्‌ क्रामामे ॥ द ॥ ईति प्म तिक्रमञपिवो ततैव श्थिवा ये देवां सह्यः पथिग्याम- ध्यासते | अश्निमो तेभ्यो रक्षतु गच्छेम सुकृते ` बयभू । ये पः पृथिव्यामध्यासते । अग्रिम तेभ्यो रक्षतु गच्छेम सुतां वयम्‌ । ओः मित्रावरंणा - इरेष्यु भागो युंवयोया असति । ` नाक गृह्णानाः. सदरृतस्य छोके तृतीये पृषे अधिरोचने दिषिः ¢ ये देवा यद्हनोऽन्तः रितैशध्यासते । वायुमा तेभ्यो रक्षतु गच्छ सुकृते बयम्‌ । < = ये देष यहमुषोऽन्तरिकेऽ्यासंते । वायुमा तेभ्यो रकतं `. गच्छेम सुता वयम्‌ । यास्ते रान्न; सवित्दवुयान।रन्तरा नै, दावपरियिवी वियन्ति । ग्ररैध सष; मरजया नवमं सुवो रुद णास्तरता रना सि ॥ येदेवा य्ह दिव्यध्यासते । र भसयांमातेभ्या रक्षतु गच्छ सुदता बयम्‌ | य द्वा यह ग्रषा दव्यध्यारहते । सर्यापा तेभ्या रक्षतु गच्छ्‌ सुदरत। = म र ` वयम्‌ । येनेन्रव समभरः पया्स्युततमनं हविषा जतं वेदः । तेनाग्रे खमुत वधय सजाताना^ शरष्ठय अधि- चैनम्‌ । इयतिमोक्षाज्ञपिवा दक्षिणाऽतिक्रम्य) अगन्म सुवः सतर गन्म सदसस्ते मा चित्स यत्ते तपस्तस्मं ते माऽत्वृक्षि सुपर सिभ्रर्ठः रश्वनामयुधां अस्यायु्ं धेहि वचा उसि वर्चो मर्थिपेहीदमं पाप्मानं आातुब्यमाभ्यो दिग्भ्य सवै दिवोऽसादन्तरि्ादस्मै दूथिव्या अस्मादमाय्ानिभे # १, जामि निभक्तः स यँ दिम! सं ज्योतिषा भूवम्‌ । उप्नन्ं ८ । पनिना, तकदनान्नि. अनीनशः | 1दे नाचिद्यत। जई 1 . ` रदशेषुणमासमकाशः। | आ० द्‌ प्र०. (क निघ्रोचन्नपरान्ट्ाषे । उन्नय विनो मेज पिता पुत्रेभ्यो ४ यथा । दीायुत्वरय हेशिषे तस्य॑ नो देहि सूयं । उन्न मित्रमह आरोहतं दिष॑म्‌ । हदोगं सरम सूरय हरिमारभ च नोश्चय । शेष मे हरिमाणर्‌ रोपणाकासु दध्मति। अर्थो ` शरवि्ुमे हरिमाणं निर्दभ्रसि । उ्ूगादयमादित्यो विश्वेन^सदषा खद । द्विषन्त मम रन्धयन्मो अद द्विषतो र्षम्‌ । यो नः शपादश्पता यथ नः शपतः वपात्‌ । उपायं तसम निश्च स्मः पाप समताम्‌ । इलयदिलुपखाय, रेद््रीमातमन्वावते, इसापमानं प्दक्षिणमाक्शयै पुण्या भवन्तु या रषी; पराभवन्तु याः पापः) इयुक्ला समहं प्रनया सं मय भरना समह< रायस्पो- शरस पयो रायस्पोर्षः । इति रतन्यमालानमावल, आह- ` वनीयमप्रेण गलाऽऽहवनीथस्य प्र्यगदगप विदय सपिद्धो अग्रेमे द्‌।[ दाद समद्धा त अप्र दाच्रासम्‌ । इय.हवनीय समिन्धत ्रजाल्येत्थाय वममान्यज्ञो वस्तयान्‌ भूयास्तम्‌ । यो नः; सपत्नो योरणो पततेऽमिदारति देवः । इषम भक्ष यतो भा तस्योच्छि किचन | इत्याहवनीयमुपल्याय गाहेपव्यस्य पश्च दुपतिद्य तृष्ण गाहपल्य समिन्वनेः प्रञख।सवाव्थाय, अप्र आय €^ ^+ °| पवस॒ आ सुबोजमिषं च नः । आरे बध्व दुच्छुन।म्‌ । अभर €| ` पर्वस्व स्वपो अस्मे वचः सुषीयेमू । दधत्पोषर राधं मथि! अभे गृहपते मुगरहयतिरहं त्वथो महपतिना भूयास सुगहप- व तिमेया त्व गृहपतिना भूयाः चत\ दिम; । इति गाहेपयमुप- स्थाय ततैव ध्थिला तामाशिषमाशासे रामषन्दरशमेणे ऽयोति- प्पतीम्‌ | इति पुत्ैवासुकवा पुरणं दिवे बहे त प्रतिपुत्रनाम राम. ५. घन्रस्थान ऊ चित्रा स्यातिष्मतीपियन्ते- यजुरावयं ल्यातिषृ तन्तव त्वा रामचन्टरगमनतु मातन्वाच्छरन्ना दन्यस्तन्तुमा मनु ष्यश्ठेदि दिव्याद्धा्ञो मा च्छिरिप्तिमा मानुषात्‌। इति भ्रियपत्र राम गीला प्रियपत्राणां द्विवे कुवे तु प्रतिपरियपुत्रनाम रामच स्थाने, अमन्त्रणविसरकयह्ष्त्य मीयुषदयत यजुरत्रसं ( प्रियपुत्रामणे च स्जुखपः काः} दृक्षिणग्नः पश्वादुपक्षसय तूष्णी दक्षिणा समिन्धेनः भ्जपाय, अपरे बह खदित ० नस्तमयं पतु पच । कं त्(कायं तनुं स्यान; | ईत दाक्षिण निसुपस्याय व्योतिषे वन्तवे त्वः रापचन्द्रवमनननुः पा. त्ब चिन्नो देष्यस्तन्तुमा मनुष्यदछदि दिव्यादधाश्नो मा च्छित्मि [ मारुपात्‌ । इति व्र्पत्रसादि प्रामरनिणयनाऽश््रये __ ` ज्योतिषे तन्त्र ल्वा, श्यन्तशदुपविश्य इमोतिरसि तन्तव; हृति जपा, पुत्र माववता यजमानेनायं जपो न कतेन्यः | पत्राणां दिवे बहवे च प्रतिपुतरं जपवृत्तिः काय, वेदरषसुपस्थ आधाया- न्तयासीनः--ये देवा रङहनेः पथिव्यामध्यास्‌ते । अक्षमा ` तेभ्या रक्षतु गच्छ सुता वयम्‌ । ये देवा यत्पुरः पुथ व्थरापध्यासते | अद्धिमो तेभ्य रक्षतु गच्छम सुृते। वयम्‌ ¦. आत्म भित्राबरुणा वरेण्या रात्रीणां मागो युक्यीया असि । नादः गृहान तस्ये ो$ तृतीय षठ अर्भिरो- चने दिवः | ये देवा यज्हनोऽन्तरिकषेऽध्यारते । वायुमा तेभ्य रक्षत गच्छेप सुदता वयम्‌ । यदेवा सद्गपुषाऽ- न्स्िऽध्यासैवे । वायुम तेभ्यो रक्षतु गच्छप सूता वयम्‌ । यास्ते राज; सकतरदेवयान।रन्तरा चाविपृयित् ~ ~ च्कच्नी ४ प (१) अजातपुतरो मृतपुत्रस्तथाऽप्रेयपुत्रः--तामािषमसिच तन्तवे ऽयोति- घातीमिति स्त तयान | न दितीयम्‌ | तश्यसमवात्‌ | तथा व्योतिषे तन्ते लाऽपावनु, थोतिरसि तन्तवे, इति मक्द्रयरीः } यस्य तु बहुपुत्रस्य काचर नमतः, सन्यन्येऽन्यो वा स्‌ तु म्द बरूधात्‌ | केचिपुत्रवतः मननद्वयमप।च्छत ४ बहपुत्रवे तु स्स्थानविवुद्धया नान्नं प्रहण नवमभ्यवृ्या तवधा तामारिषमाश राध रद्राय सयाय ।दप्णरुवे उततिष्सक्रानिति 1 रक्षतु गच्छ सुते वयम्‌ । ये देवा यङ्गुषेः दिव्यधारसते | सय^मा तेभ्योर्षतु गच्छ सुक्रतो वयम्‌ । येनेन्द्राय समभर; पयारस्यत्तमेनं हविषां जातवेद; । तैनाप्रे त्वमत सथयेम४ जातान श्रै्ठय्‌ जधिद्रेनम्‌ ॥ इयतिमोक्ष.उजपिलवा द्षिणाऽतिक्म्य कर्त्वो युक्ति स त्वा विरुतं इति रज पिम॒च्य, अश्च व्रतपते व्रतमचारेष तदशकं तन्म्ऽयाधे । याय। तरतपते व्रतमचत्तरेष वदनच्चक तन्५ऽराप्‌ । आद्‌त्य्‌ ब्रतपते व्रतमचारफ तदर्क तन्मेऽरा्प । व्रतानां व्रतपते. म्रतम॑चारिषं तदशक्र तन्मेऽराधि । इति ऋत च्द््य यज्ञो मभूवस जा बभूव स प्रजह्े स वाषटष्‌। स दवाचामार्धपात- अभव सां असार आध्पत।न्करातु बय स्याप पतया र्वा- णाम्‌ । इते यज्ञस्य पनरट््म जप्त्वा ग्ज्य गमा अश्मञवेनार अश्च यज्ा नृवत्सखा सदृमिदे प्रमृष्यः ॥ इदावा६ एषो असुर भनावान्दघ्‌¡ रायिः पृयुत्ुध्नः सुमार्वान्‌ | इति गोमत जपत यज्शचमरड्पचम आयुर्‌ मे वर्यैः चमे यद्भु शिवो मे संतिष्ुस्र यन्न सिष्ठो मे संतिष्ठस्व यज्ञा षर म सत्स्व्‌ । इतत जुप््ा गाहपत्यप्य पश्चुदुपावेदयः वृष्टिरसि वुं मे पाप्मानमत।त्सत्थमुपगाम्‌ । इत्यप उपस्पुद्य जाह्ण्‌रस्तप्‌यिक्तवं । इते पर्कमिण्ड संपरेष्येत्‌ । अनेन दरेयागेन गगवानभिख्पः पश्वः प्रीयताम्‌ | इ्युक्तरा विद्‌ासद्र- दहिरागल्य :प्रिराचामेत्‌ | बनमान्‌;---देखान्तरे वसन पवतश्यरेऽहनि यजनीये चाहनि प्रिह्यररेशेम „ भिमुरवोः य॒जामानाष्वय॑वकाण्डोक्तान्सर्वानपि याजमानमन्त् शच जपेत्‌ = . ` `इति दशपृणनासतयोस्ठतीयः प्रश्रः । ध ( १) प्रोणेनसेन--इति पैणेमास्याम्‌ ।